Przejdź do zawartości

Beli (księżyc)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Beli
Planeta

Saturn

Odkrywca

Scott Sheppard, David Jewitt i Jan Kleyna

Data odkrycia

12 grudnia 2004[1][2]

Tymczasowe oznaczenie

S/2004 S 30[1][2]

Charakterystyka orbity
Półoś wielka

20 424 000 km[1]

Mimośród

0,113[1]

Okres obiegu

1084,1 d[1]

Nachylenie do ekliptyki

156,3°[1]

Długość węzła wstępującego

261,6°[1]

Argument perycentrum

248,2°[1]

Anomalia średnia

132,4°[1]

Własności fizyczne
Średnica równikowa

3 km[1]

Jasność obserwowana
(z Ziemi)

25,4m[1]

Beli (Saturn LXI) – mały księżyc Saturna, odkryty przez Scotta S. Shepparda, Davida C. Jewitta i Jana T. Kleynę na podstawie 15 obserwacji przeprowadzonych za pomocą Teleskopu Subaru w latach 2004–2007. Jego odkrycie zostało ogłoszone 7 października 2019 roku w biuletynie elektronicznym Minor Planet Electronic Circular.

Odkrycie i nazwa

[edytuj | edytuj kod]

Saturn ma 83 księżyce[3]. Do 2023 roku potwierdzono i nazwano 63, pozostałe czekają na potwierdzenie obserwacji i oficjalne nazwanie przez Międzynarodową Unię Astronomiczną (IAU)[4]. Obserwacje jednego z nich prowadzili w latach 2004–2007 Scott S. Sheppard z Carnegie Institution for Science w Waszyngtonie[5], David C. Jewitt z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Los Angeles[6] oraz Jan T. Kleyna z Uniwersytetu Hawajskiego[7] przy pomocy Teleskopu Subaru[8]. Odkrycie księżyca zostało ogłoszone 7 października 2019 roku w biuletynie elektronicznym Minor Planet Electronic Circular[2][9]. Gdy w 2019 roku Scott Sheppard ogłosił odkrycie 20 księżyców Saturna Carnegie Science postanowiła ogłosić konkurs na ich nazwy (wzorem wcześniejszego na nazwy księżyców Jowisza). W dniach 7.10–6.12. 2019 każdy mógł zaproponować nazwę księżyca wysyłając tweeta z uzasadnieniem na podany adres[10].

Oficjalną nazwę księżyca ustanowiono w 2022 roku od Bellego, olbrzyma z mitologii nordyckiej zabitego przez Frejra za pomocą poroża jelenia[11], jako że należy on do grupy nordyckiej księżyców nieregularnych Saturna, poruszających się ruchem wstecznym[12][13].

Charakterystyka

[edytuj | edytuj kod]

Beli ma około 3 km średnicy i okrąża Saturna w średniej odległości 20,424 mln km od niego, w ciągu niemal trzech ziemskich lat[1].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f g h i j k l Scott S. Sheppard, Saturn Moons [online], Carnegie Institution for Science (ang.).
  2. a b c MPEC 2019-T137 [online], International Astronomical Union, 7 października 2019 (ang.).
  3. Robert Lea, Jupiter now has the most moons in the solar system, beating Saturn thanks to 12 newfound satellites [online], Space.com, 3 lutego 2023 [dostęp 2023-02-18] (ang.).
  4. Saturn Moons [online], NASA Solar System Exploration [dostęp 2023-02-18].
  5. Jowisz pokonuje Saturna w liczbie księżyców – AstroNET [online] [dostęp 2023-02-18] (pol.).
  6. Professor David Jewitt - Investigating Cosmic Snowballs • scientia.global [online], scientia.global, 20 czerwca 2018 [dostęp 2023-02-18] (ang.).
  7. Jan Kleyna [online], astrobiology.nasa.gov [dostęp 2023-02-18].
  8. No. 15 - 2005: New Moons for Saturn [online], legacy.ifa.hawaii.edu [dostęp 2023-02-18].
  9. Planetary Satellite Discovery Circumstances [online], Jet Propulsion Laboratory (ang.).
  10. Help Name 20 Newly Discovered Moons of Saturn! [online], carnegiescience.edu [dostęp 2023-02-20] (ang.).
  11. John Lindow, Norse Mythology: A Guide to Gods, Heroes, Rituals, and Beliefs, Oxford University Press, 2002, s. 73, ISBN 0-19-983969-7 (ang.).
  12. Names Approved for 10 Small Satellites of Saturn [online], USGS Astrogeology Science Center, 24 sierpnia 2022 [zarchiwizowane z adresu 2022-10-08] (ang.).
  13. Planet and Satellite Names and Discoverers [online], International Astronomical Union (ang.).