Przejdź do zawartości

Bitwa w zatoce Hjorungavagr

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Bitwa w zatoce Hjörungavágr
walki Norwegów z Duńczykami
Ilustracja
Eryk z Lade darujący życie jeńcowi (Sigurdowi Buessonowi) po bitwie[1][2][3]
Czas

986?

Miejsce

Fiordy norweskie k. Sunnmøre

Terytorium

Morze Północne

Wynik

zwycięstwo Norwegów

Strony konfliktu
Norwegowie Jomswikingowie
Dowódcy
Haakon Sigurdsson
Eryk Haakonson
Swen Haakonson
Jarl Sigvaldi
Wagn Akeson
Siły
180 okrętów 60 okrętów
Straty
nieznane nieznane
Położenie na mapie Morza Północnego
Mapa konturowa Morza Północnego, blisko górnej krawiędzi nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „miejsce bitwy”
62°21′30″N 6°06′00″E/62,358333 6,100000

Bitwa w zatoce Hjörungavágr (nor. Slaget ved Hjørungavåg) – półlegendarna bitwa morska, jaka miała zostać stoczona u schyłku X wieku[4] pomiędzy flotą Jarlów z Lade i inwazyjną flotą duńską, której trzon główny stanowiły drakkary Jomswikingów, cieszących się złą sławą rozbójników morskich z Jomsborga.

Poganin Haakon Sigurdsson władał Norwegią jako wasal duńskiego króla Haralda Sinozębego, ale w rzeczywistości był władcą zupełnie niezależnym. Gdy Sinozęby postanowił, około 975 roku, wprowadzić w Norwegii chrześcijaństwo, Haakon zerwał stosunki z Danią. W tej sytuacji król wysłał na północ ekspedycję karną, która doprowadziła do starcia pod Hjörungavágr.

Bitwa została opisana w norweskich sagach królewskich, jak na przykład w „Heimskringla, a także w „Jómsvíkinga saga oraz w spisanych przez Saxo GrammaticusaGesta Danorum. Te stosunkowo późne zapiski kronikarskie mają dość wątpliwą wartość, ale większość historyków uważa, że zawierają ziarno prawdy. Niektóre utwory średniowiecznych skandynawskich skaldów także wspominają o bitwie, m.in. pieśni Tora Kolbeinssona i Tindra Hallkelssona[5].

Jómsvíkinga saga prezentuje dwa przeciwstawne opisy zatoki, w której bitwa miała zostać stoczona. Zgodnie z pierwszym zatoka Hjorungavágr znajduje się na przeciwległym do lądu stałego wybrzeżu wyspy Hoð (obecnie Hareidlandet, w regionie Møre og Romsdal). Według opisu drugiego zatoka znajduje się na południowym krańcu wyspy Primsigð/Primsignd, na północ od wyspy Horund. Żadna z tych nazw nie jest dziś znana[6], ale chodzi zapewne o miejsce położone na południe od Ålesund[7].

Ostatecznie bitwa, w czasie której doszło do silnej burzy i gradobicia, została wygrana przez Norwegów, którzy rozgromili flotę duńsko-jomsborską, wzięli do niewoli i uśmiercili wielu przeciwników. Po bitwie ścięto kilkudziesięciu jeńców. Życie ocalił jedynie młody Wagn Akeson, którego waleczność ujęła zwycięzców.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Norsk bokmål: Sigurðr Búason está a salvo del jarl Eiríkr tras la batalla de Hjörungavágr [online], Alamy Limited [dostęp 2022-09-05] (hiszp.).
  2. Eirik jarl [online], www.nordicimage.com [dostęp 2022-09-05].
  3. Heimskringla : Olav Tryggvasons saga [online], www.olhov.net [dostęp 2022-09-05].
  4. Dokładna data roczna nie jest znana: Jones 1997 ↓, s. 125
  5. Leszek Słupecki: Facts and Fancy in Jómsvíkinga saga
  6. John Megaard, "Hvor sto 'Slaget i Hjörungavágr'?: Jomsvikingeberetningens stedsnavn og Sæmundr fróði" Alvíssmál 9 (1999): 29–54 (English summary, p. 54)
  7. Jones 1997 ↓, s. 126.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Snorri Sturluson: Heimskringla : History of the Kings of Norway, University of Texas Press 1991, ISBN 0-292-73061-6.
  • Gwyn Jones: The Vikings. London: Folio Society, 1997. OCLC 38194148. (ang.).