Przejdź do zawartości

Ciemiernik biały

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ciemiernik biały
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

jaskropodobne

Rząd

jaskrowce

Rodzina

jaskrowate

Rodzaj

ciemiernik

Gatunek

ciemiernik biały

Nazwa systematyczna
Helleborus niger L.
Sp. pl. 1:558. 1753

Ciemiernik biały (Helleborus niger) – gatunek wieloletniej rośliny z rodziny jaskrowatych. W naturze występuje na śródleśnych łąkach i skrajach lasów w środkowej i południowej części Europy[3] (Austria, Niemcy, Szwajcaria, Słowenia, Bośnia i Hercegowina, Chorwacja, Czechy). W Polsce jest rośliną uprawianą. Polską nazwę zwyczajową zawdzięcza białym kwiatom, podczas gdy nazwa łacińska oznacza czarny (niger) – od ciemnobrunatnego, z czasem ciemniejącego do czarnego koloru korzeni rośliny[4].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Kwiaty
Owoce
Liść
Pokrój
Roślina rosnąca do wysokości 25–30 cm.
Liście
Zimozielone, 7–9 sieczne, o odcinkach jajowatych.
Kwiaty
Osiągają 3–8 cm średnicy. Okwiat barwy białej (niekiedy czerwieniejący podczas owocowania), 5-działkowy z licznymi pręcikami oraz kilkoma, zrastającymi się w dolnej części słupkami[5].
Owoc
Mieszek.

Zastosowanie

[edytuj | edytuj kod]
  • Roślina ozdobna. Jest uprawiany na rabatach głównie ze względu na swój nietypowy okres kwitnienia. Przy sprzyjających warunkach klimatycznych w Polsce roślina ta zakwita w grudniu, w okresie świąt Bożego Narodzenia, stąd też na zachodzie Europy i w Polsce posiada inną nazwę – "róży Bożego Narodzenia", jednakże w przypadku mrozu i śniegu roślina opóźnia swoje kwitnienie do pierwszych odwilży – w lutym bądź w marcu[4].
  • Roślina lecznicza. Kłącza tej rośliny zawierają glikozydy o działaniu podobnym do strofantyny. Jest surowcem używanym do wyrobu leków nasercowych. Cała roślina jest trująca[6].

Uprawa

[edytuj | edytuj kod]

Najlepiej rośnie na częściowo zacienionych stanowiskach, na przepuszczalnej, próchnicznej i stale wilgotnej ziemi[6]. Rozmnaża się go przez nasiona wysiewane wkrótce po ich zbiorze, gdyż szybko tracą one zdolność kiełkowania[7]. Można też rozmnażać go przez podział silnie rozrośniętych kęp; najlepiej robić to również zaraz po przekwitnieniu[7]. Po przekwitnieniu wskazane jest usuwanie kwiatostanów oraz ściółkowanie gleby kompostem[6]. Rośliny bywają atakowane przez mszyce, zwalcza się je preparatami chemicznymi.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-07] (ang.).
  3. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-01-25].
  4. a b Rośliny użytkowe, Wiedza Powszechna, W-wa, 1966
  5. Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.
  6. a b c Geoffrey Burnie i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134.
  7. a b Ciemierniki. [dostęp 2010-02-01].