Przejdź do zawartości

Dodge

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Dodge
Logo
Ilustracja
Państwo

 Stany Zjednoczone

Stan

 Michigan

Siedziba

Auburn Hills

Data założenia

1914

Prezes

Timothy Kuniskis (CEO)

Udziałowcy

Stellantis (100%)

brak współrzędnych
Strona internetowa
Dodge 4 Door
Dodge Charger (1966)
Dodge Challenger (1970)
Dodge Omni
Dodge Neon
Dodge Ram
Dodge Viper
Dodge Caliber
Dodge Durango SRT

Dodge – amerykański producent samochodów z siedzibą w Auburn Hills działający od 1913 roku. Należy do międzynarodowego koncernu Stellantis.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Początki

[edytuj | edytuj kod]

Przedsiębiorstwo pod firmą Dodge Brothers Bicycle & Machine Factory, założone pod koniec XIX wieku przez braci Dodge: Johna Francisa i Horace Elgina, produkowało rowery oraz części maszyn[1]. W 1901 r. fabrykę przeniesiono do Detroit w Michigan, gdzie powstawało centrum rodzącego się amerykańskiego przemysłu motoryzacyjnego. Fabryka rozpoczęła produkcję wysokiej jakości łożysk, a jej głównym klientem była firma motoryzacyjna Oldsmobile. W 1902 r. Dodge podpisał kontrakt z Fordem na dostawę silników i innych elementów do modelu Ford T[2].

Począwszy od 1914 Dodge rozpoczął produkcję własnego samochodu, wzorowanego na modelu Ford T, znacznie lepiej wyposażonego i droższego[3]. Model ten stał się popularny wśród amerykańskiej klasy średniej. Od tego momentu marka Dodge zaczęła być szerzej znana. W okresie I wojny światowej Dodge podpisał kontrakt z armią na dostawę ciężarówek[4]. Po zakończeniu wojny kontynuowano ich produkcję jako pojazdy cywilne. W 1925 r. Dodge Brothers Company została zakupiona przez Dillon, Read and Co. za rekordową jak na owe czasy sumę 146 milionów dolarów. W trzy lata później 31 lipca 1928 Chrysler zakupił przedsiębiorstwo. Dodge stał się znaną i popularną marką w całej Ameryce.

Chrysler i DaimlerChrysler

[edytuj | edytuj kod]

W koncernie Chryslera Dodge pozycjonowany był w drugiej połowie XX wieku jako marka pomiędzy mniej prestiżowym Plymouthem, a Chryslerem[5]. Oferta modelowa tej firmy pozostawała ściśle zintegrowana z innymi konstrukcjami ówczesnego koncernu Chrysler, co przejawiało się licznymi przypadkami tzw. badge engineering. Na przełomie lat 70. i 80. gamę Dodge zasiliły nie tylko odpowiedniki Plymouthów i Chryslerów, ale i Mitsubishi, które pozostawało w tamtym czasie w silnym sojuszu z amerykańskimi partnerami w ramach spółki Diamond-Star Motors[6].

Do końca XX wieku oferta Dodge'a zachowywała zróżnicowany charakter - znajdowały się w niej zarówno samochody o bardziej budżetowym i przystępnym charakterze jak Colt czy Spirit, jak i pojazdy większe oraz topowe, o sportowym charakterze. Początek XXI wieku, który zbiegł się z powstaniem nowego sojuszu DaimlerChrysler, przyniósł obszerną modernizację gamy modelowej. Premiera pierwszego od lat współczesnego Dodge'a Chargera była początkiem powrotu firmy do oferowania klasycznych, sportowych samochodów, co uzupełnił debiut nowego Challengera w 2007 roku. W międzyczasie, Dodge rozpoczął także globalną ekspansję za pomocą kompaktowego Calibera, który trafił do oficjalnej sprzedaży także w Europie i odniósł tam duży sukces[7]. Ambitne plany rozwoju oferty wyrażał także duży nacisk na prezentacje prototypów, które w późnych latach dwutysięcznych debiutowały rokrocznie i zwiastować miały produkcyjne odpowiedniki.

FCA i Stellantis

[edytuj | edytuj kod]

Powstanie na początku drugiej dekady XXI wieku nowego koncernu Fiat Chrysler Automobiles przyniosło zmierzch pozycji rynkowej Dodge'a. W 2011 firmę wycofano z rynku europejskiego, a w kolejnych latach gamę modelową stopniowo okrajano z kolejnych pojazdów bez prezentowania nowych konstrukcji w zamian. Producent położył za to nacisk na rozwój kolejnych wersji specjalnych modeli Charger i Challenger oraz flagowego SUV-a Durango. Z końcem drugiej dekady XXI wieku wycofano się z Australii i Ameryki Południowej, ograniczając zasięg rynkowy do Stanów Zjednoczonych, Kanady i Meksyku. Z kolei po wycofaniu produkowanego przez 13 lat crossovera Journey w 2020 roku, gama Dodge'a przyjęła rekordowo małe rozmiary i ograniczyła się do 3 samochodów[8].

Nowym otwarciem dla zmarginalizowanej jak nigdy przedtem amerykańskiej firmy okazało się powstanie w 2021 roku nowego koncernu Stellantis po fuzji FCA i PSA. Przewodzony odtąd przez Carlosa Tavaresa konglomerat zapowiedział politykę modernizacji oferty modelowej wszystkich z podległych marek, stawiając przy tym nacisk na elektryfikację oferty[9]. Pierwsze rezultaty przyszły w sierpniu 2022, kiedy to Dodge zaprezentował pierwszy od 10 lat nowy model samochodu w postaci kompaktowego SUV-a Hornet powstałego we współpracy z Alfa Romeo[10]. Dzień później przedstawiono też pierwszy od 13 lat prototyp w postaci zapowiedzi pierwszego elektrycznego muscle cara firmy - Dodge Charger Daytona SRT Concept[11]. Samochód zadebiutował w seryjnej postaci w marcu 2024, zarówno jako coupe, jak i fastback, w wariancie elektrycznym i spalinowym[12].

Dodge w Stanach Zjednoczonych

[edytuj | edytuj kod]

Obecnie produkowane

[edytuj | edytuj kod]

Samochody sportowe

[edytuj | edytuj kod]

Samochody elektryczne

[edytuj | edytuj kod]

Historyczne

[edytuj | edytuj kod]


Dodge w Meksyku

[edytuj | edytuj kod]
Dodge Magnum
Dodge Super Bee
Dodge Ramcharger
Dodge Atos
Dodge Neon
Dodge Attitude

W porównaniu do innych rynków w Ameryce Północnej, Dodge zachował na przestrzeni lat w Meksyku dużą autonomię pod względem kształtowania oferty modelowej. Początkowo rozbieżności względem Stanów Zjednoczonych, podobnie jak w przypadku Kanady, przejawiały się oferowaniem wybranych modeli marki jako Chrysler – jak chociażby sedana Dynasty[13]. W 1998 roku Dodge opracował kolejny model z przeznaczeniem wyłącznie na rynek meksykański – trzecią generację SUV-a Ramcharger[14].

Pod koniec lat 90. XX wieku meksykański oddział Dodge zawarł współpracę z południowokoreańskim Hyundaiem w celu uzupełnienia lokalnej oferty o miejskie samochody mogące konkurować z konstrukcjami General Motors, Forda i Volkswagena. W ten sposób do sprzedaży trafił model Verna będący bliźniakiem Hyundaia Accenta i mały model Atos oferowany pod znaczkiem Hyundaia, ale w salonach Dodge[15]. W pierwszej połowie drugiej dekady XXI wieku współpraca z Hyundaiem została zakończona, a lokalne modele Attitude i Neon pochodzą odpowiednio z oferty Mitsubishi i Fiata, będąc jedynymi konstrukcjami specyficznymi tylko dla oferty Dodge w Meksyku[16].

Obecnie produkowane

[edytuj | edytuj kod]

Samochody osobowe

[edytuj | edytuj kod]

Samochody sportowe

[edytuj | edytuj kod]

Historyczne

[edytuj | edytuj kod]


Dodge w Ameryce Południowej

[edytuj | edytuj kod]
Dodge GTX
Dodge Polara
Dodge Dakota

Na przestrzeni lat Dodge rozwinął także swoją obecność na wielu rynkach Ameryki Południowej, zajmując się w większości importem północnoamerykańskich modeli, z czasem dywersyfikując lokalne portfolia o modele regionalne. W Brazylii był to np. model Polara powstały w ramach współpracy z brytyjskim Rootes, a w Argentynie ten sam model, tyle że oferowany jako Dodge 1800[17]. W 1981 roku Dodge wycofał się z Argentyny, sprzedając swoje lokalne operacje niemieckiemu Volkswagenowi. W Brazylii z kolei marka zachowała marginalną pozycję rynkową, montując i importując różne modele z rynku Ameryki Północnej[17]. Amerykańska firma opuściła ten rynek w 2020 roku po tym jak zakończyła tam sprzedaż ostatniego modelu, crossovera Journey[18].

Dużą autonomię zachował oddział marki w Wenezueli. W latach 2002–2009, w ramach współpracy z południowokoreańskim Hyundaiem oferowano model Brisa będący lokalną odmianą modeli Accent i Getz, w ostatnim etapie funkcjonowania Dodge'a w tym regionie jedynym modelem był miejski sedan Forza będący importowanym z Brazylii Fiatem Siena[19].

Historyczne

[edytuj | edytuj kod]


Dodge w Australii

[edytuj | edytuj kod]
Dodge Utility
Dodge Caliber

Wraz z intensywnym rozwojem australijskiego oddziału marki Chrysler, w latach 60. XX wieku zdecydowano się wprowadzić do sprzedaży w tym regionie także markę Dodge. Początkowo ofertę oparto wyłącznie na budowanym lokalnie modelu Phoenix, a w 1965 roku ofertę uzupełniła także bliźniacza odmiana modelu Valiant Utility o nazwie Utility. Pełniła ona funkcję tańszej i bardziej użytkowej odmiany. Wraz z zakończeniem jej produkcji w 1975 roku, Dodge opuścił Australię[20].

Marka powróciła krótkotrwale w 2006 roku, wprowadzając do sprzedaży model Caliber. Z czasem portfolio poszerzono m.in. o model Nitro i Avenger, a ostatnim oferowanym pojazdem został crossover Journey. Wraz z wycofaniem go ze sprzedaży w 2016 roku, Dodge wycofał się z rynku australijskiego[21].

Historyczne

[edytuj | edytuj kod]

Modele koncepcyjne

[edytuj | edytuj kod]
Dodge Hornet (2006)
Dodge Circuit EV (2009)
  • Dodge Zeder (1953)
  • Dodge Granada (1954)
  • Dodge Firearrow Series (1954)
  • Dodge Flitewing (1961)
  • Dodge Charger Concept (1964)
  • Dodge Charger II (1965)
  • Dodge Deora (1967)
  • Dodge Scat Packer (1968)
  • Dodge Charger III (1968)
  • Dodge Daroo I (1968)
  • Dodge Daroo II (1969)
  • Dodge Custom Swinger 340 (1969)
  • Dodge Super Charger (1970)
  • Dodge Diamante (1971)
  • Dodge Mirada Magnum (1980)
  • Dodge Shelby Street Fighter (1983)
  • Dodge M4S (1984)
  • Dodge Viper (1989)
  • Dodge LRT (1990)
  • Dodge Daytona R/T (1990)
  • Dodge Neon Concept (1991)
  • Dodge EPIC (1992)
  • Dodge Aviat (1994)
  • Dodge Venom (1994)
  • Dodge Intrepid ESX I (1996)
  • Dodge Copperhead (1997)
  • Dodge Sidewinder (1998)
  • Dodge Intrepid ESX II (1998)
  • Dodge Power Wagon Concept (1999)
  • Dodge Charger R/T (1999)
  • Dodge Intrepid ESX (1999)
  • Dodge Caravan R/T (1999)
  • Dodge MAXXcab (2000)
  • Dodge PowerBox (2001)
  • Dodge HEMI Super 8 (2002)
  • Dodge M80 (2002)
  • Dodge Razor (2002)
  • Dodge Intrepid ESX III (2003)
  • Dodge Magnum SRT-8 (2003)
  • Dodge Tomahawk (2003)
  • Dodge Durango Hemi (2003)
  • Dodge Kahuna (2003)
  • Dodge Avenger Concept (2003)
  • Dodge Sling Shot (2004)
  • Dodge Nitro (2005)
  • Dodge Caliber (2005)
  • Dodge Challenger Concept (2006)
  • Dodge Hornet (2006)
  • Dodge Rampage Concept (2006)
  • Dodge Demon (2007)
  • Dodge ZEO (2008)
  • Dodge EV (2008)
  • Dodge Circuit EV (2009)
  • Dodge Charger Daytona SRT (2022)

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Dodge Historia marki. [dostęp 2022-08-20]. (pol.).
  2. Biedni, błyskotliwi i bezlitośni bracia Dodge - poznaj niezwykłą historię powstania marki. [dostęp 2022-08-20]. (pol.).
  3. A wszystko przez Forda - historia marki Dodge [geneza motoryzacji]. [dostęp 2022-08-20]. (pol.).
  4. HISTORIA MARKI DODGE. [dostęp 2022-08-20]. (pol.).
  5. J. „Kelly” Flory: American Cars, 1960–1972: Every Model, Year by Year. McFarland & Company, 2004, s. 9. ISBN 978-0-7864-1273-0. (ang.).
  6. American Dream, czyli historia braci Dodge. [dostęp 2022-08-20]. (pol.).
  7. Dodge Caliber: przebój europejskiego rynku. [dostęp 2022-08-20]. (pol.).
  8. Dodge Journey Is Officially Dead After 2020 Model Year. [dostęp 2022-08-20]. (ang.).
  9. Stellantis announces plans to build electric Ram 1500, Dodge muscle car in 2024. [dostęp 2022-08-20]. (ang.).
  10. Oto nowy Dodge Hornet, czyli Alfa Romeo Tonale po dwóch hamburgerach i treningu. [dostęp 2022-08-20]. (pol.).
  11. Performance Made Us Do It: Dodge Charger Daytona SRT Concept Previews Brand’s Electrified Future. [dostęp 2022-08-20]. (ang.).
  12. Długi, ciężki i na prąd. Dodge pokazał nowego Chargera. [dostęp 2024-03-18]. (pol.).
  13. Chrysler, Jeep, and Dodge in Mexico. [dostęp 2020-03-29]. (ang.).
  14. Dodge Has A Big SUV-but South of the Border Only. [dostęp 2020-03-29]. (ang.).
  15. Dodge updates Attitude for Mexico with latest Hyundai Accent, forgets badges *UPDATE. [dostęp 2020-03-29]. (ang.).
  16. 2015 Dodge Attitude: A key subcompact car for Mexico, from Mitsubishi. [dostęp 2020-03-29]. (ang.).
  17. a b Chrysler of Argentina. [dostęp 2020-03-29]. (ang.).
  18. Sem Journey em estoque, Dodge se despede do Brasil mais uma vez. [dostęp 2022-08-20]. (port.).
  19. Fiat Palio sedan rebadged as the Dodge Forza in Venezuela. [dostęp 2020-03-29]. (ang.).
  20. Model Sharing: The Good, The Bad & The Ugly. [dostęp 2020-03-28]. (ang.).
  21. Dodge brand dropped from Australia. [dostęp 2020-03-29]. (ang.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]