Przejdź do zawartości

Folwarki (Żory)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Folwarki
część miasta Żor
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Miasto

Żory

W granicach Żor

27 maja 1975[1]

SIMC

0945781

Populacja (1910)
• liczba ludności


175

Strefa numeracyjna

(+48) 32

Kod pocztowy

44-240

Tablice rejestracyjne

SZO

Położenie na mapie Żor
Mapa konturowa Żor, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Folwarki”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Folwarki”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Folwarki”
Ziemia50°03′23″N 18°39′18″E/50,056522 18,654941

Folwarki (niem. Vorbriegen[2]) – część miasta Żor o charakterze podmiejskim, położona na północny zachód od centrum miasta, w rejonie ulicy Reja[3][4]. Wraz z Rowniem tworzy dzielnicę Rowień-Folwarki.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Folwarki to dawna wieś i obszar dworski. Według spisu ludności z 1 grudnia 1910 roku na Folwarkach mieszkało 175 osób, w tym i 70 Polaków i dwóch Niemców. Pod względem administracyjnym stanowiły one gminę jednostkową i obszar dworski w powiecie rybnickim, od 1922 w woj. śląskim[5]. 1 października 1924 zniesiono obszary dworskie na obszarze województwa śląskiego, w związku z czym obszar dworski Folwarki podzielono i włączono do gmin jednostkowych Folwarki i Rowień[6].

Podczas II wojny światowej włączone do III Rzeszy, gdzie Niemcy utworzyli 23 lipca 1941 zbiorową gminę Folwarki (Vorbriegen) składającą się z dotychczasowych gmin jednostkowych Baranowitz (Baranowice), Eichendorf (Skrzeczkowice), Klischczow (Kleszczów), Oschin (Osiny), Rogoisna (Rogoźna), Rowin (Rowień) i Vorbriegen (Folwarki). 13 kwietnia 1943 gminę Folwarki (Vorbriegen) przekształcono w gminę Rowień (Rowin), przyłączając do niej Gottartowitz (Gotartowice) z gminy Chwałowice (Chwallowitz), lecz odłączając od niej a) Baranowice, Kleszczów, Osiny i Rogoźnę, które utworzyły gminę Baranowice oraz b) Skrzeczkowice, które weszły w skład nowo utworzonej gminy Świerklany Dolne (Nieder Schwirklan)[7].

Po wojnie anulowano zmiany administracyjne wprowadzone przez okupanta[8]. 1 grudnia 1945 władze polskie zniosły gminy jednostkowe na terenie województwa śląskiego, zastępując je gminami zbiorowymi. Przedwojenną gminę jednostkową Folwarki przekształcono w gromadę, która weszła w skład nowej zbiorowej gminy Boguszowice w powiecie rybnickim[9]

Jesienią 1954 roku zniesino w Polsce gminy, zastępując je gromadami[10], przez co Folwarki weszły w skład nowej gromady Rowień[11]. 31 grudnia 1961 gromadę Rowień zniesiono, a jej obszar włączono do gromady Gotartowice w tymże powiecie[12], która przetrwała do końca 1972 roku, czyli do kolejnej reformy gminnej[13].

1 stycznia 1973 Folwarki weszły w skład nowo utworzonej zbiorowej gminy Baranowice[14]. 27 maja 1975 gminę Baranowice zniesiono, włączając jej cały obszar (z Folwarkami) do Żor[1].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Dz.U. z 1975 r. nr 15, poz. 88
  2. Folwarki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 307.
  3. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  4. GUS. Rejestr TERYT
  5. Dz.U.Śl. 1922 nr 13 poz. 43
  6. [Rozporządzenie Wojewody Śląsko-Dąbrowskiego z dnia 27 listopada 1945 o podziale powiatu rybnickiego w województwie śląsko-dąbrowskim na gminy wiejskie i gromady (Śląsko-Dąbrowski Dziennik Wojewódzki z dnia 22 grudnia 1945 r., Nr. 34, Poz. 455)]
  7. Ortspolizeibezirk Rowin
  8. Dz.U. z 1944 r. nr 2, poz. 8
  9. Rozporządzenie Wojewody Śląsko-Dąbrowskiego z dnia 27 listopada 1945 (Śląsko-Dąbrowski Dziennik Wojewódzki, Nr. 34, Kat, dnia 22 grudnia 1945 r.).
  10. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  11. Uchwała Nr 22/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Stalinogrodzie z dnia 5 października 1954 r. w sprawie podziału na gromady powiatu rybnickiego; w ramach Zarządzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Stalinogrodzie z dnia 15 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Stalinogrodzie z dnia 5 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Stalinogrodzie z dnia 1 grudnia 1954 r., Nr. 10, Poz. 54)
  12. Uchwała Nr 20/61 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach z dnia 4 października 1961 r. (zatwierdzona uchwałą Rady Ministrów Nr 511/61 z dnia 28 listopada 1961 r.) w sprawie zniesienia niektórych gromad w województwie katowickim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach z dnia 30 grudnia 1961 r., Nr. 13, Poz. 64)
  13. Wykaz miast, osiedli i gromad: stan z dn. 1 I 1971 r., Cz. 1. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny – Biuro Spisów, 1971.
  14. Uchwała Nr XX/99/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie katowickim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach z dnia 20 grudnia 1972 r., Nr. 12, Poz. 103)

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]