Przejdź do zawartości

Iłłarion Woroncow-Daszkow

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Iłłarion Woroncow-Daszkow
Илларион Воронцов-Дашков
Ilustracja
1905
generał kawalerii generał kawalerii
Pełne imię i nazwisko

Iłłarion Iwanowicz Woroncow-Daszkow

Data i miejsce urodzenia

27 maja 1837
Petersburg

Data i miejsce śmierci

15 stycznia 1916
Ałupka

Przebieg służby
Lata służby

1856–1897, 1905–1915

Siły zbrojne

Armia Imperium Rosyjskiego

Jednostki

Lejb-Gwardyjski Konny Pułk,
2 Dywizja Piechoty Gwardii,
Kaukaski Okręg Wojskowy

Główne wojny i bitwy

wojna kaukaska
wojna rosyjsko-turecka (1877-1878)
I wojna światowa

Iłłarion Woroncow-Daszkow
Data urodzenia

27 maja 1837

Data śmierci

15 stycznia 1916

Namiestnik Kaukazu
Okres

od 26 lutego 1905
do 23 sierpnia 1915

Poprzednik

przywrócenie funkcji

Następca

Mikołaj Mikołajewicz Romanow

Iłłarion Iwanowicz Woroncow-Daszkow (ur. 15 maja?/27 maja 1837 w Petersburgu, zm. 15 stycznia 1916 w Ałupce) – rosyjski działacz państwowy i wojskowy, generał.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Młodość i wczesna działalność

[edytuj | edytuj kod]

Pochodził z rodu szlacheckiego, jednego z najbogatszych w Rosji. Jego ojciec Iwan Woroncow-Daszkow był członkiem Rady Państwa, matka, Aleksandra Kiriłłowna, wywodziła się ze znakomitej rodziny Naryszkinów. W młodości spotykała się z Puszkinem, a wiersze poświęcili jej Michaił Lermontow i Nikołaj Niekrasow. Iłłarion Iwanowicz Woroncow-Daszkow odebrał edukację na poziomie podstawowym i średnim w domu, zaś w 1855 rozpoczął studia na Uniwersytecie Moskiewskim. Przerwał jednak naukę i ochotniczo zaciągnął się do wojska, by wziąć udział w wojnie krymskiej. Następnie jako kornet udał się na Kaukaz, gdzie brał udział w tłumieniu powstania Szamila. Za odwagę został odznaczony i awansowany do stopnia rotmistrza, a następnie został adiutantem cesarzewicza Aleksandra Aleksandrowicza[1].

W 1865 brał udział w wojnie w Turkiestanie, która zakończyła się wcieleniem do Rosji emiratu Buchary. Jako dowódca kolumny szturmowej osobiście zajął twierdze Ura-Tiube i Dżyzak. Po wojnie awansował na stopień generała-majora i został asystentem wojskowego gubernatora Turkiestanu, wykazał się zdolnościami administracyjnymi. Po roku pracy w Turkiestanie wrócił do Petersburga i został komendantem pułku huzarów lejbgwardii. Następnie został szefem sztabu korpusu gwardii. W wojnie rosyjsko-tureckiej w latach 1877–1878 dowodził oddziałem, który oficjalnie znajdował się pod osobistą komendą następcy tronu. Walczył w kilku starciach, jednak w czasie walk pod Plewną zachorował i wyjechał z Bułgarii na leczenie. Z powodu przedłużającej się choroby pozostawał do końca dekady w rodzinnym majątku[1].

Minister dworu

[edytuj | edytuj kod]

Iłłarion Woroncow-Daszkow nie sprzyjał reformom cara Aleksandra II. Po jego śmierci w zamachu w 1881 i wstąpieniu na tron Aleksandra III Woroncow-Daszkow, jako osobisty przyjaciel nowego władcy, został szefem jego osobistej ochrony[1]. Był jednym z inicjatorów powstania i pierwszym przywódcą Świętej Drużyny. W sierpniu 1882, po ostatecznym zdławieniu ruchu rewolucyjnego związanego z Narodną Wolą, objął stanowisko ministra dworu. Członkiem Świętej Drużyny był do jej rozwiązania w końcu tego samego roku[2]. Należał do głównych architektów polityki narodowościowej Aleksandra III. W 1890 mianowany generałem kawalerii. Z ministerstwa odszedł po tragedii na Chodynce w 1896. Pozostał członkiem Rady Państwa, jednak de facto wycofał się z aktywnej działalności publicznej[1]. Był jednym z zamożnych właścicieli ziemskich w Rosji (posiadał, wspólnie z żoną, 485 tys. dziesięcin), jak również właścicielem kilku fabryk[1].

Namiestnik Kaukazu

[edytuj | edytuj kod]

W lutym 1905 został wyznaczony na namiestnika Kaukazu. Stało się to w okresie szczególnego nasilenia ruchów rewolucyjnych, strajków i protestów chłopskich, jakie ogarnęły cały region[3]. W celu powstrzymania rozwijających się protestów wydał deklarację o reformach planowanych przez rząd. Jego zapowiedzi spotkały się jednak z niechęcią ze strony gruzińskich działaczy niepodległościowych[3]. Równocześnie zdecydowanie zwalczał ruchy antycarskie[1]. W ramach programu reform zlikwidował ostatnie ślady poddaństwa chłopów, zdjął sekwestr z majątku Apostolskiego Kościoła Ormiańskiego, zwalczał korupcję wśród urzędników, rozpoczął program budowy linii kolejowych na Kaukazie[1]. W znaczącym stopniu przyczynił się do gospodarczego rozwoju Kaukazu[1]. W polityce narodowościowej faworyzował Ormian kosztem Azerów (muzułmanów)[4].

W listopadzie 1914, w związku z włączeniem się Turcji do I wojny światowej po stronie Państw Centralnych, gen. Iłłarion Woroncow-Daszkow stanął na czele nowo utworzonego frontu kaukaskiego[5]. We wrześniu roku następnego z powodu podeszłego wieku odszedł z urzędu[1]. Nie oznaczało to odejścia przez administrację rosyjską od polityki ograniczania praw muzułmanów[6]. Zmarł rok później[1].

Życie prywatne

[edytuj | edytuj kod]

Żonaty z Jelizawietą zd. Szuwałową (1867)[1].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f g h i j k Воронцов-Дашков Илларион Иванович.
  2. Bazylow L.: Dzieje Rosji. 1801-1917. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1977, s. 372.
  3. a b Baranowski B., Baranowski K.: Historia Gruzji. Warszawa, Wrocław: 1987, s. 192. ISBN 83-04-02345-8.
  4. Tadeusz Świętochowski: Azerbejdżan. Warszawa: TRIO, 2006, s. 49. ISBN 83-7436-037-2.
  5. Bazylow L.: Dzieje Rosji. 1801-1917. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1977, s. 616–617.
  6. P. Kwiatkiewicz: Przemiany polityczne w Azerbejdżanie. Od republiki radzieckiej do współczesnego państwa. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2013, s. 49–50. ISBN 978-83-7780-532-9.