Przejdź do zawartości

John Vane

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
John Robert Vane
Ilustracja
Państwo działania

Wielka Brytania

Data i miejsce urodzenia

29 marca 1927
Tardebigge

Data i miejsce śmierci

19 listopada 2004
Farnborough

Specjalność: farmakologia
Alma Mater

Uniwersytet w Birmingham,
Uniwersytet Oksfordzki

Uczelnia

Uniwersytet Yale

Nagrody

Nagroda Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny

John Robert Vane (ur. 29 marca 1927 w Tardebigge, zm. 19 listopada 2004 w Farnborough) – brytyjski farmakolog, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie medycyny w 1982 roku[1].

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Był synem imigranta z Rosji, Maurice'a Vane'a oraz jego żony Frances, pochodzącej z rolniczej rodziny z Worcestershire[2]. W 1944 podjął studia chemiczne na Uniwersytecie w Birmingham. Wśród jego wykładowców był Maurice Stacey, którego rekomendacja pozwoliła Vane'owi kontynuować edukację w zespole farmakologa Joshua Burna na Uniwersytecie Oksfordzkim gdzie, w 1953, uzyskał stopień doktora[3].

W latach 1953–1955 pracował na Wydziale Farmakologii Uniwersytetu Yale. Po powrocie do Anglii został zatrudniony w Instytucie Podstawowych Nauk Medycznych Uniwersytetu Londyńskiego. W latach 1961–1973 był profesorem Royal College of Surgeons tej uczelni. W 1973 objął stanowisko dyrektora naukowego laboratoriów badawczych Fundacji Wellcome w Beckenham[2].

Vane w swoich pracach wykazał, że aspiryna hamuje tworzenie się prostaglandyn związanych z bólem, gorączką i stanami zapalnymi, co wyjaśniło na poziomie fizjologicznym, skuteczność tego leku. Był także współodkrywcą prostacykliny (hormonu naczyniowego), który rozszerza najmniejsze naczynia krwionośne i, w przeciwieństwie do niektórych innych prostaglandyn, hamuje tworzenie się płytek krwi, powodujących jej krzepnięcie[3].

W 1982 przyznano mu Nagrodę Nobla za badania nad prostaglandynami i pokrewnymi substancjami czynnymi biologicznie. Wraz z Vane'em nagrodę otrzymali Szwedzi Sune Bergström i Bengt Samuelsson[1]. Był też laureatem Nagrody Laskera (1977), Medalu Królewskiego (1989)[2]. W 1984 otrzymał tytuł szlachecki[3].

Wśród towarzystw naukowych, które wybrały go do swojego grona, znalazły się londyńskie Royal Society oraz polskie PAN i PAU.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1982. [dostęp 2009-10-25].
  2. a b c John R. Vane. Biographical. [w:] nobelprize.org [on-line]. [dostęp 2019-02-19]. (ang.).
  3. a b c Sir John Robert Vane, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2019-02-19] (ang.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Beata Tarnowska (red.): Nagrody Nobla, Leksykon PWN. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001. ISBN 83-01-13393-7.