Jurek Błones
Data i miejsce urodzenia |
1922 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
13 lipca 1943 |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | |
Stanowiska |
dowódca oddziału Bundu |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
Jurek Błones (ur. 1924 w Warszawie[1], zm. 13 maja 1943 w Płudach) – żydowski działacz ruchu oporu w getcie warszawskim, uczestnik powstania w getcie warszawskim.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w Warszawie w rodzinie żydowskiej. Miał starszą siostrę Gutę i młodszego brata Eliezera (Luśka). W 1937 zmarła im matka.
Był aktywnym członkiem Socjalistiszer Kinder-Farband i Cukunftu. W 1940 wraz z najbliższą rodziną został przesiedlony do getta warszawskiego. Był członkiem Żydowskiej Organizacji Bojowej. W czasie wielkiej akcji deportacyjnej latem 1942 został wraz z młodszym bratem zabrany na Umschlagplatz. Udało im się uciec z pociągu jadącego do Treblinki i wrócić do getta. Podczas akcji deportacyjnej w styczniu 1943 przeszedł na aryjską stronę, by przyspieszyć dostawy broni.
Podczas powstania w getcie był dowódcą jednego z czterech oddziałów bojowych Bundu walczących na terenie szopu szczotkarzy. Brał udział w obronie bunkra przy ulicy Franciszkańskiej 30.
10 maja 1943 wyszedł kanałami wraz z siostrą i bratem na aryjską stronę przy ulicy Prostej. Mieli zostać ukryci u chłopa we wsi Płudy. Zostali jednak zdradzeni przez gospodarza i aresztowani przez Niemców. Obwieziono ich po Płudach i pobliskich wsiach z hańbiącym napisem informującym, że to żydowscy bandyci. Wkrótce wszystkich zabito. Po zakończeniu wojny ich ciała zostały pochowane na cmentarzu żydowskim przy ulicy Okopowej w Warszawie (aleja główna, kwatera 12)[2][3].
W 1948 pośmiertnie odznaczony Srebrnym Medalem „Zasłużonym na Polu Chwały”[4].
Upamiętnienie
[edytuj | edytuj kod]Jego nazwisko widnieje na tablicy pamiątkowej umieszczonej przy pomniku Ewakuacji Bojowników Getta Warszawskiego przy ulicy Prostej 51 w Warszawie.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Blones Jurek. [w:] Internetowa baza danych getta warszawskiego [on-line]. [dostęp 2022-07-13].
- ↑ Grób Jurka Błonesa w Bazie Cmentarza Żydowskiego przy ul. Okopowej w Warszawie
- ↑ Cmentarze m. st. Warszawy. Cmentarze żydowskie. Warszawa: Rokart, 2003. ISBN 83-916419-3-7.
- ↑ M.P. z 1948 r. nr 43, poz. 192
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Anka Grupińska: Po kole. Rozmowy z żydowskimi żołnierzami. Warszawa: Wydawnictwo Alfa, 1991. ISBN 83-70014-75-5.
- Członkowie Socjalistiszer Kinder-Farband
- Członkowie Związku Młodzieży Cukunft
- Politycy Bundu
- Mieszkańcy getta warszawskiego
- Powstańcy getta warszawskiego
- Żołnierze Żydowskiej Organizacji Bojowej
- Polscy Żydzi zamordowani podczas Zagłady
- Odznaczeni Srebrnym Medalem „Zasłużonym na Polu Chwały”
- Ludzie urodzeni w Warszawie
- Pochowani na cmentarzu żydowskim na Woli w Warszawie
- Urodzeni w 1922
- Zmarli w 1943