Przejdź do zawartości

Klon srebrzysty

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Klon srebrzysty
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

mydleńcowce

Rodzina

mydleńcowate

Rodzaj

klon

Gatunek

klon srebrzysty

Nazwa systematyczna
Acer saccharinum L.
Sp. pl. 2:1055. 1753[3]
Synonimy
  • Acer dasycarpum Ehrh.
  • Acer eriocarpum Michx.)[4]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[5]

Zasięg
Mapa zasięgu

Klon srebrzysty (Acer saccharinum L.) – gatunek drzew z rodziny mydleńcowatych (Sapindaceae). W obrębie rodzaju klasyfikowany do sekcji Rubra[3]. Występuje we wschodniej Ameryce Północnej. Jest częstym gatunkiem drzewa w Stanach Zjednoczonych. Do Europy sprowadzony w roku 1725, a do Polski na początku XIX wieku[6]. Często sadzony w parkach lub przy drogach.

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Pokrój
Liść
Pokrój
Drzewo dorastające w naturalnych warunkach do 40 m wysokości (w Polsce do ok. 30 m). Charakteryzuje się szeroką, luźną koroną i zwisającymi dolnymi gałęziami. Roślina dwupienna.
Kora
Gładka, ewentualnie pokryta siecią płaskich rynienek, łuszcząca się bardzo delikatnymi płytkami. Szara lub brunatna.
Liście
Naprzeciwległe, długoogonkowe. Zazwyczaj 5-klapowe, długości 8-14 cm, z wierzchu jasnozielone, od spodu srebrzystobiało owłosione, nie łysiejące. Jesienią wybarwiają się na żółto, rzadziej na czerwono.
Kwiaty
Ukazują się przed pojawieniem się liści i są jednopłciowe. Kwiaty męskie – krótkoszypułkowe i żeńskie – długoszypułkowe występują osobno. Kwitnie od kwietnia do maja[7].
Owoc
Dwa złączone z sobą orzeszki o skrzydełkach szeroko rozwartych. Często jedno z dwóch skrzydełek jest słabiej rozwinięte.

Biologia i ekologia

[edytuj | edytuj kod]

Klon srebrzysty jest w swojej ojczyźnie typowym drzewem nizin, gdzie razem z brzozami, olszami, wierzbami i innymi gatunkami rodzaju Acer tworzy luźne skupienia. Nie jest więc właściwie drzewem leśnym, lecz gatunkiem typowym dla zadrzewień łęgowych na glebach okresowo zalewanych. Jego szybki wzrost i efektowny rozwój jako drzewa wolno stojącego czynią z niego prawie idealne drzewo parków miejskich. Wielkie okazy czasem łamią się przy silnym wietrze[7].

Zastosowanie

[edytuj | edytuj kod]
  • Roślina ozdobna. Sadzony jest w parkach, zieleńcach miejskich, w alejach.
  • Drewno jest lekkie, ale kruche, z tego powodu rzadziej używane w stolarstwie, w przeciwieństwie do wielu innych gatunków klonów o trwałym, twardym drewnie. Łatwe w obróbce[potrzebny przypis].
  • po rozdrobnieniu jako pulpa do produkcji papieru
  • Często, ze względu na podobną nazwę łacińską, mylony z klonem cukrowym (Acer saccharum)[potrzebny przypis]. Sok wędrujący do pędów w czasie rozwoju liści, zawiera cukier, choć w mniejszym stężeniu niż w klonie cukrowym. Rdzenni mieszkańcy Ameryki Północnej, którzy odkryli możliwość pozyskiwania cukru z klonu cukrowego, nakłuwali pnie aby zbierać sok[7] z którego dzisiaj wytwarza się syrop klonowy.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-02-05] (ang.).
  3. a b Taxon: Acer saccharinum. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-02-05]. (ang.).
  4. The Plant List. [dostęp 2011-12-11].
  5. Acer saccharinum, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  6. Leokadia Witkowska-Żuk: Rośliny leśne. Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2013. ISBN 978-83-7073-359-9.
  7. a b c Bruno T. Kremer: Drzewa. Warszawa: Świat Książki, 1996, s. 226-227. ISBN 83-7129-141-8.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.