Przejdź do zawartości

Konrad Millak

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Konrad Millak
Ilustracja
pułkownik weterynarii pułkownik weterynarii
Data i miejsce urodzenia

15 stycznia 1886
Warszawa

Data i miejsce śmierci

3 stycznia 1969
Warszawa

Siły zbrojne

Armia Imperium Rosyjskiego
Wojsko Polskie

Formacja

I Korpus Polski

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi (II RP) Medal Niepodległości Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Medal za Warszawę 1939–1945 Medal Zwycięstwa i Wolności 1945 Medal Zwycięstwa (międzyaliancki)
Dom przy al. Wojska Polskiego 23 w Warszawie gdzie w latach 1929−1969 mieszkał Konrad Millak
Tablica pamiątkowa na fasadzie domu

Konrad Marian Millak (ur. 15 stycznia 1886 w Warszawie, zm. 3 stycznia 1969 tamże) – pułkownik lekarz weterynarii Wojska Polskiego[1][2][3].

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 15 stycznia 1886 roku w Warszawie, w rodzinie Ludwika i Augustyny z Kahtzów. Był starszym bratem Henryka Kazimierza, podpułkownika lekarza Wojska Polskiego. Po ukończeniu gimnazjum, we wrześniu 1904 roku został studentem Warszawskiego Instytutu Weterynaryjnego. 28 października 1905 roku z powodu zamknięcia uczelni był zmuszony przerwać studia, które w latach 1907–1909 kontynuował w Dorpacie. Tam związany był m.in. z korporacją akademicką Lutyco-Venedya. Dyplom uzyskał w październiku 1909 roku. Z dniem 1 listopada 1910 roku gubernator łomżyński powierzył mu stanowisko powiatowego lekarza weterynarii w Ostrołęce, potem kierował inspektoratem w Kolnie. W dniu 30 lipca 1914 roku zmobilizowany został do wojska rosyjskiego, w szeregach którego odbył kampanie I wojny światowej. W marcu 1918 roku wstąpił do I Korpusu Polskiego na Wschodzie jako starszy lekarz weterynarii do zleceń w dowództwie Korpusu. W czerwcu 1918 roku, po rozbrojeniu Korpusu, powrócił do Warszawy, a od 1 sierpnia podjął pracę zastępcy powiatowego lekarza weterynarii w Węgrowie.

W Warszawie otrzymał powołanie do służby wojskowej z przydziałem do Ministerstwa Spraw Wojskowych, gdzie przez wiele lat pełnił obowiązki szefa wydziału w Sekcji Weterynaryjnej. W 1919 roku został majorem, w 1920 roku podpułkownikiem, w 1924 roku pułkownikiem. W 1921 roku doktoryzował się w Akademii Medycyny Weterynaryjnej we Lwowie. 31 października 1927 roku został przeniesiony z Departamentu Sanitarnego Ministerstwa Spraw Wojskowych do Dowództwa Okręgu Korpusu Nr I w Warszawie na stanowisko naczelnego lekarza weterynarii[4][5]. We wrześniu 1939 roku pełnił obowiązki szefa Służby Weterynaryjnej Ministerstwa Spraw Wojskowych.

Nie do przecenienia są jego zasługi w powołaniu w 1927 roku Wydziału Weterynaryjnego Uniwersytetu Warszawskiego i w rozwój zawodu lekarsko-weterynaryjnego w kontekście społecznym i tożsamościowym. Wraz z innym pułkownikiem lekarzem weterynarii Józefem Kulczyckim udzielał pomocy klaczy Marszałka Józefa Piłsudskiego Kasztance tuż przed jej padnięciem 23 listopada 1927[6], a następnie wykonał jej wypchanie[7]. Równolegle ze służbą wojskową prowadził działalność dydaktyczno-naukową.

Po wybuchu II wojny światowej 1939 i kampanii wrześniowej został wzięty do niewoli przez Niemców i był przetrzymywany w obozach jenieckich: Oflag VI E Dorsten i Oflag VI B Dössel (tam napisał wspomnienia dotyczące Kasztanki Marszałka)[8].

W 1946 roku rozpoczął wykłady z propedeutyki weterynaryjnej na Wydziale Weterynaryjnym UW. W 1948 roku zorganizował tam Katedrę Weterynarii Wojskowej. Po czteroletniej przerwie swoje wykłady z propedeutyki, historii[9] i deontologii wznowił już na nowo powołanym na Wydziale Weterynaryjnym Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie.

W dniu 6 lutego 1960 roku do absolwentów Wydziału Weterynaryjnego w Warszawie powiedział: Dziś weterynaria stoi na jednym poziomie z innymi dyscyplinami akademickimi, a zawód weterynaryjny ma równy głos w rodzinie zawodów akademickich. Świadomość tego stanu obecnego nakłada na adeptów tej nauki obowiązek stałego dbania o dotrzymywanie kroku w ogólnym postępie wiedzy ludzkiej. Na wiecznej drodze ideałów prawdy nie może zabraknąć pracowników weterynaryjnych [...]. Nauka jest jednym z najcenniejszych składników kultury. Jest stałym dążeniem do prawdy, która jest tylko jedna, Poziom nauki danego narodu najwydatniej mówi o poziomie jego kultury. W sercach naszych płonie wielka miłość do naszej tak często doświadczonej Ojczyzny. Ambicją naszą musi być, aby pomimo wszelkich przeciwności, pomimo straszliwych wyrw i rujnowania naszego dorobku - otrzymać poziom kultury narodowej równy poziomowi narodów mniej przez los doświadczonych.

W 1949 roku na jego wniosek Rada Wydziału Weterynaryjnego UW podjęła uchwałę o utworzeniu Ośrodka Historii Medycyny Weterynaryjnej. W 1959 roku dzięki jego usilnym staraniom w ramach Polskiego Towarzystwa Nauk Weterynaryjnych została zorganizowana Komisja Historii Weterynarii.

Zmarł w Warszawie. Pochowany 8 stycznia 1969 roku na cmentarzu Bródnowskim (kwatera 4C-6-10)[10].

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Wybrana bibliografia autorska

[edytuj | edytuj kod]
  • Słownik polskich lekarzy weterynaryjnych
  • Propedeutyka weterynaryjna z uwzględnieniem historii i deontologii
  • Uczelnia Weterynaryjna w Warszawie 1840–1965
  • Polska historiografia weterynaryjna z bibliografią publikacji historycznych do 1965 roku włącznie
  • Żeromski na weterynarii w Warszawie 1886–1888
  • Walka o Wydział Weterynaryjny Uniwersytetu Warszawskiego i jej tło
  • Koń - przez pradzieje i dzieje, poprzez lądy
  • Wiadomości Weterynaryjne 1919–1939
  • Kwiaty dla Anny. Warszawa, Dorpat, Kresy 1886–1920 (wspomnienia)

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Spis lekarzy weterynaryjnych w Rzeczypospolitej Polskiej, Wydawnictwo Ministerstwa Rolnictwa i Dóbr Państwowych, Warszawa 1923, s. 57.
  2. Spis Lekarzy Weterynaryjnych Rzeczypospolitej Polskiej, Wydawnictwo Ministerstwa Rolnictwa i Reform Rolnych, Warszawa, 1939 r., s. 87
  3. Ankieta Personalna w zespole archiwalnym akt pracowniczych, Millak Konrad, sygn.1191, Archiwum Uniwersytetu Warszawskiego
  4. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 25 z 31 października 1927 roku, s. 319.
  5. Rocznik oficerski 1932, Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1932, s. 341, 455.
  6. Franciszek Kobryńczuk: Ostatnie dni ułańskiego życia Kasztanki Marszałka. 2012-11-09. [dostęp 2015-04-01].
  7. Konrad Millak: Koniec Marszałkowskiej Kasztanki. Oflag VI B Dössel: 1942-11-29, s. 6.
  8. Konrad Millak: Koniec Marszałkowskiej Kasztanki. Oflag VI B Dössel: 1942-11-29, s. 1-7.
  9. Franciszek Kobryńczuk. Ostatnie dni ułańskiego życia Kasztanki Marszałka. „Sanktuarium św. Andrzeja Boboli”, s. 13, Nr 11-12 (274-275) / 2012. Parafia św. Andrzeja Boboli w Warszawie (Mokotów). 
  10. Cmentarze Bródzieńskie [online], brodnowski.grobonet.com [dostęp 2023-02-08].
  11. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 12 z 3 marca 1926 r.
  12. M.P. z 1934 r. nr 259, poz. 337 „za zasługi na polu pracy naukowej”.
  13. Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 13, s. 229, 11 listopada 1934. 
  14. M.P. z 1926 r. nr 23, poz. 61 „za zasługi, położone na polu rozwoju piśmiennictwa wojskowego”.
  15. M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 94 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]