Przejdź do zawartości

Kozioł (rodzaj)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kozioł
Oreamnos
Rafinesque, 1817[1]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – kozioł śnieżny (O. americanus)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

parzystokopytne

Podrząd

przeżuwacze

Infrarząd

Pecora

Rodzina

wołowate

Podrodzina

antylopy

Plemię

koziorożce

Rodzaj

kozioł

Typ nomenklatoryczny

Mazama dorsata Rafinesque, 1817 (= R[upicapra]. americanus de Blainville, 1816)

Synonimy
Gatunki

2 gatunki (w tym 1 wymarły) – zobacz opis w tekście

Kozioł[6] (Oreamnos) – rodzaj ssaków z podrodziny antylop (Antilopinae) w obrębie rodziny wołowatych (Bovidae).

Zasięg występowania

[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj obejmuje jeden żyjący współcześnie gatunek występujący w Ameryce Północnej[7][8].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała (bez ogona) 140–180 cm, długość ogona 10–20 cm, wysokość w kłębie 65–110 cm; masa ciała 30–115 kg[9][10].

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj zdefiniował w 1817 roku francusko-amerykański przyrodnik Constantine Samuel Rafinesque w artykule poświęconym siedmiu nowym gatunkom północnoamerykańskich zwierząt czworonożnych opublikowanym na łamach The American Monthly Magazine and Critical Review[1]. Na gatunek typowy Rafinesque wyznaczył (oznaczenie monotypowe) kozła śnieżnego (O. americanus).

Etymologia

[edytuj | edytuj kod]
  • Oreamnos (Oreamnus): gr. ορος oros, ορεος oreos ‘góra’; αμνος amnos ‘jagnię, baranek’[11].
  • Aplocerus (Haplocerus, Haploceros): gr. ἁπλοος haploos ‘pojedynczy, prosty’; κερας keras, κερατος keratos ‘róg’[12]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Antilope lanigera C.H. Smith, 1822 (= R[upicapra]. americanus de Blainville, 1816).

Podział systematyczny

[edytuj | edytuj kod]

Do rodzaju należy jeden występujący współcześnie gatunek[13][10][7][6]:

Opisano również gatunek wymarły którego szczątki subfosylne znaleziono w osadach plejstoceńskich w Nevadzie[14]:

  1. Niepoprawna późniejsza pisownia Aplocerus C.H. Smith, 1827.
  2. Nieuzasadniona poprawka Aplocerus C.H. Smith, 1827.
  3. Nieuzasadniona poprawka Oreamnos Rafinesque, 1817.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b C.S. Rafinesque. Descriptions of seven new genera of North American Quadrupeds. „The American Monthly Magazine and Critical Review”. 2 (1), s. 44, 1817. (ang.). 
  2. C.H. Smith: The class Mammalia. Supplement to the order Ruminantia. W: G. Cuvier & E. Griffith (red.): The animal kingdom: arranged in conformity with its organization. Cz. 4. London: G.B. Whittaker, 1827, s. 287. (ang.).
  3. J.A. Wagner: Supplementband. W: J.Ch.D. von Schreber: Die Säugthiere in Abbildungen nach der Natur, mit Beschreibungen. Cz. 4: Die Nager (zweiter Abschnitt), Bahnlücker, Einhufer, Dickhäuter und Wiederkäuer. Erlangen: Expedition des Schreber’schen säugthier- und des Esper’schen Schmetterlingswerkes, 1844, s. 462. (niem.).
  4. W.H. Flower & R. Lydekker: An introduction to the study of mammals living and extinct. London: A. and C. Black, 1891, s. 351. (ang.).
  5. D.G. Elliot. Synopsis of the mammals of North America and the adjacent seas. „Publication (Field Columbian Museum)”. Zoological Series. 2 (1), s. 44, 1901. (ang.). 
  6. a b Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 182. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  7. a b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 356. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
  8. D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Oreamnos. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-10-03].
  9. C. Groves, D. Leslie, B. Huffman, R. Valdez, K. Habibi, P. Weinberg, J. Burton, P. Jarman & W. Robichaud: Family Bovidae (Hollow-horned Ruminants). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 2: Hoofed Mammals. Barcelona: Lynx Edicions, 2011, s. 712. ISBN 978-84-96553-77-4. (ang.).
  10. a b Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 617. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
  11. Palmer 1904 ↓, s. 479.
  12. Palmer 1904 ↓, s. 112.
  13. N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-12-03]. (ang.).
  14. Ch. Stock. A new mountain goat from the Quaternary of Smith Creek Cave, Nevada. „Bulletin of the Southern California Academy of Sciences”. 35, s. 149, 1936. (ang.). 

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]