Przejdź do zawartości

Manna mielec

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Manna mielec
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

wiechlinowce

Rodzina

wiechlinowate

Rodzaj

manna

Gatunek

manna mielec

Nazwa systematyczna
Glyceria maxima (Hartm.) Holmb.
Bot. Not. 1919: 97 (1919)[3]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]

Manna mielec (Glyceria maxima (Hartm.) Holmb.) – gatunek rośliny z rodziny wiechlinowatych. Nazywana jest też manną wodną, manną dużą, manną wielką. Występuje w strefie umiarkowanej w Europie i Azji od Wysp Brytyjskich i Francji po zachodnie Chiny. Introdukowany także do Ameryki Północnej i Australii[3]. W Polsce pospolity na niżu, rzadki w górach[5].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Kwiatostan
Łódeczkowaty wierzchołek liścia
Otwarta pochwa liściowa i języczek
Pokrój
Zielona roślina, tworząca pełzające rozłogi i luźne kępy.
Łodyga
Źdźbła proste, rynienkowato prążkowane osiągają wysokość od 90 do 200 cm. Dość obficie i równomiernie ulistnione. Obok pędów kwiatostanowych wykształca wydłużone pędy wegetatywne, o długich, jasnozielonych blaszkach liściowych. Długie podziemne czołgające się kłącza.
Liście
Liście koloru szarozielonego, o kształcie lancetowatym, szorstkie w dotyku, szczególnie na spodnim nerwie środkowym. Języczek liściowy krótki do 3 mm, tępy, podparty. Pochwy liściowe szorstkie i klinowate. Blaszka liścia o długości od 50 do 70 cm i szerokości do 2 cm, niewyraźnie unerwiona. Na liściach widoczne poprzeczne przegrody kanałów powietrznych, w postaci ciemniejszych punktów. Liść w pączku złożony.
Kwiaty
Na szczycie sztywnego, prostego, trzcinowego źdźbła bardzo duże od 20 do 40 cm długości wiechy, licznokłoskowe, z 5–8 kwiatowymi kłoskami. Dolne gałązki u podstawy wiechy mają liczne gałązki boczne. Kłoski najpierw jasnozielone, później brunatne lub lekko fioletowe.
Nasiona
Oplewione ziarniaki o barwie czarno brunatnej.
Korzeń
Korzenie przybyszowe wyrastające z kłączy.

Biologia

[edytuj | edytuj kod]

Bylina, mrozoodporna, wiosną rozwija się wolno, później rośnie szybko. Kwiaty wiatropylne. Kwitnie od czerwca do sierpnia. Rozmnaża się przez wysiew ziarn oraz wegetatywnie przez rozłogi, fragmentację kłącza i pędów.

Ekologia

[edytuj | edytuj kod]
Szuwar z manną mielec nad Jez. Jamno

Zastosowanie

[edytuj | edytuj kod]

Dobra roślina łąkowa. Daje dość wysoki plon, o średniej wartości pokarmowej. Przy późniejszym zbiorze nadaje się tylko na ściółkę. Roślina zawiera glikozyd cyjanogenny, spasanie jej na zielono jest niebezpieczne.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-12-23] (ang.).
  3. a b c Glyceria maxima (Hartm.) Holmb., [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2024-04-20].
  4. Glyceria maxima, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  5. Zając A., Zając M.: Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce. Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej, Instytut Botaniki, Uniwersytet Jagielloński, 2001, s. 264. ISBN 978-83-61191-72-8.
  6. Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.