Przejdź do zawartości

Mysz cypryjska

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Mysz cypryjska
Mus cypriacus
Cucchi, Orth, Auffray, Renaud, Fabre, Catalan, Hadjisterkotis, Bonhomme & Vigne, 2006
Okres istnienia: środkowy plejstocen–obecnie
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

gryzonie

Podrząd

myszokształtne

Nadrodzina

myszowe

Rodzina

myszowate

Podrodzina

myszy

Rodzaj

mysz

Gatunek

mysz cypryjska

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[1]

Mysz cypryjska[2] (Mus cypriacus) – gatunek małego ssaka z rodziny myszowatych. Występuje endemicznie na Cyprze[3].

Systematyka i pochodzenie

[edytuj | edytuj kod]

Mysz cypryjska została uznana za nowy gatunek w 2004 przez Thomasa Cucchiego, pracownika naukowego przebywającego na stypendium badawczym na Uniwersytecie w Durham. Gatunek został formalnie opisany w 2006, miejsce typowe to wieś Alasa[4][5]. Jest to gatunek siostrzany myszy macedońskiej (Mus macedonicus), wywodzący się od wspólnego przodka, ale odizolowany genetycznie od populacji kontynentalnej od środkowego plejstocenu[4]. Analizy genetyczne oraz szczątków subfosylnych ujawniły, że mysz ta po raz pierwszy pojawiła się na Cyprze 9–10 tysięcy lat przed człowiekiem, najprawdopodobniej dryfując tam przypadkiem na naturalnej tratwie[5]. Po dotarciu na Cypr, odseparowana przez Morze Śródziemne od populacji myszy kontynentalnych, rozwinęła się w oddzielny gatunek, przystosowując się do lokalnego środowiska[3].

Występowanie

[edytuj | edytuj kod]

Gatunek występuje jedynie na Cyprze, typowo na wysokościach od 300 do 500 m n.p.m. Jego siedliskiem są opuszczone tarasy rolnicze, roślinność z mozaiką terenów trawiastych, zakrzewionych i upraw winorośli[1]. Występuje także na mniejszych wysokościach (100–105 m n.p.m.), w zalesionych dolinach rzek, gdzie jest syntopiczna z myszą pospolitą (Mus musculus domesticus). Nie jest spotykana na nizinach poniżej 100 m n.p.m., gdzie aktywność człowieka jest największa i myszy pospolite dominują[1][2]. Jako jedyny endemiczny gryzoń wysp Morza Śródziemnego przetrwała ekspansję człowieka i gatunków przybyłych wraz z nim (poza nią ze ssaków przetrwały tylko dwa endemiczne gatunki zębiełków[1]), co czyni z niej „żywą skamieniałość[6][5].

Wygląd

[edytuj | edytuj kod]

Mysz cypryjska to niewielki gryzoń. Jej głowa z tułowiem ma długość 70–95 mm, ogon jest nieco krótszy od ciała, ma długość 63–92 mm, długość ucha wynosi 13,6–16,8 mm natomiast długość tylnej stopy wynosi 15,1–19 mm; osiąga masę ciała 11,5–24 g[7]. Mysz ta ma brązowy wierzch ciała (umaszczenie aguti) i białawy brzuch, różowawe stopy i dłonie. Oczy są duże, wypukłe. Samica ma pięć par sutków[4]. Charakteryzuje się większą głową, oczami, uszami i zębami w porównaniu z innymi europejskimi myszami[6].

Populacja

[edytuj | edytuj kod]

Mysz cypryjska może być dosyć liczna w sprzyjającym środowisku, nie są znane zagrożenia dla tego gatunku. Dostępność siedlisk może się zmniejszyć ze zmianami polityki rolnej na Cyprze, rozwojem zabudowy i turystyki. Wielkość populacji i trend jej zmian nie są znane. Mysz cypryjska jest uznawana za gatunek najmniejszej troski[1].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e G. Amori, Mus cypriacus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2017, wersja 2017-3, DOI10.2305/IUCN.UK.2017-2.RLTS.T136641A22406364.en [dostęp 2018-06-26] (ang.).
  2. a b Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk, 2015, s. 274. ISBN 978-83-88147-15-9.
  3. a b Mus cypriacus. Biolog.pl (Przyrodnik.com) & Bioarea.pl. [dostęp 2018-06-26].
  4. a b c T. Cucchi, J.-C. Auffray, A. Orth, S. Renaud i inni. A new endemic species of the subgenus Mus (Rodentia, Mammalia) on the Island of Cyprus. „Zootaxa”. 1241, s. 1–36, 2006. Magnolia Press. (ang.). 
  5. a b c New mouse find is 'living fossil'. BBC News, 2006-10-12. [dostęp 2018-06-26].
  6. a b Durham Research Fellow discovers new species of mammal in Europe. Durham University, 2006-10-12. [dostęp 2018-06-26].
  7. Ch. Denys, P. Taylor & K. Aplin: Family Muridae (True Mice and Rats, Gerbils and relatives). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher: Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 790. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]