Poręba Dzierżna
![Ziemia](http://178.128.105.246/cars-http-upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Geographylogo.svg/20px-Geographylogo.svg.png)
wieś | |
![]() Poręba Dzierżna po spacyfikowaniu przez Niemców | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2022) |
446[2] |
Strefa numeracyjna |
32 |
Kod pocztowy |
32-340[3] |
Tablice rejestracyjne |
KOL |
SIMC |
0224573 |
Położenie na mapie gminy Wolbrom ![]() | |
Położenie na mapie Polski ![]() | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego ![]() | |
Położenie na mapie powiatu olkuskiego ![]() | |
![]() |
Poręba Dzierżna – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie olkuskim, w gminie Wolbrom.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa katowickiego.
![](http://178.128.105.246/cars-http-upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/POR%C4%98BA_DZIER%C5%B9NA_dw%C3%B3r%2C_fot._P._Kna%C5%9B_MIK_2015_%2813%29_%2830318099360%29.jpg/280px-POR%C4%98BA_DZIER%C5%B9NA_dw%C3%B3r%2C_fot._P._Kna%C5%9B_MIK_2015_%2813%29_%2830318099360%29.jpg)
Części wsi
[edytuj | edytuj kod]SIMC | Nazwa | Rodzaj |
---|---|---|
0224580 | Brzezina | część wsi |
0224596 | Druga Kolonia | część wsi |
0224604 | Dworskie | część wsi |
0224610 | Kąty | część wsi |
0224627 | Pierwsza Kolonia | część wsi |
0224633 | Sadziska | część wsi |
0224640 | Studniska | część wsi |
0224656 | Szpital | część wsi |
0224662 | Warszawa | część wsi |
0224679 | Zielona | część wsi |
0224685 | Żabiniec | część wsi |
Pacyfikacja wsi Poręba Dzierżna
[edytuj | edytuj kod]7 sierpnia 1944 roku około godziny 9 na drodze z Poręby Dzierżnej do Udorza, partyzanci Armii Ludowej urządzili zasadzkę na hitlerowców. W potyczce zginęło czterech (niektóre źródła mówią o dwóch) niemieckich żołnierzy. W odwecie około godziny 13 oddziały niemieckie otoczyły wieś, przeszukały gospodarstwa, wyprowadzając z nich 40 mężczyzn, których zaprowadzono na plac Jana Laskowskiego, ustawiono pod ścianą jednej ze stodół i rozstrzelano, podpalając następnie stodołę. Od kul zginęło 39 Polaków, jednemu udało się zbiec z miejsca egzekucji (według niektórych relacji zbiegło kilku i ukryli się w łanach zboża lub u mieszkańców sąsiedniej wsi Chlina[6]). Niemcy spalili też 2/3 zabudowań we wsi. W miejscu tragedii ustawiono pamiątkowy obelisk. Ofiary spoczywają w zbiorowej mogile na miejscowym cmentarzu parafialnym. Dla upamiętnienia martyrologii, wieś została odznaczona w 1983 roku orderem Krzyża Grunwaldu III Klasy.
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]Obiekty wpisane do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[7]:
- Kościół pw. św. Marcina, dzwonnica, otoczenie oraz drzewostan. Obiekt leży na małopolskim Szlaku Architektury Drewnianej[8].
- Dwór wraz z otaczającym parkiem oraz warzywnik, sad, stawy rybne i część leśna.
Przyroda
[edytuj | edytuj kod]W okolicach wsi bierze początek Porębianka, dopływ Udorki.
Religia
[edytuj | edytuj kod]Kościół jest siedzibą parafii pw. św. Marcina, należącej do dekanatu wolbromskiego – św. Katarzyny, diecezji sosnowieckiej.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 108622
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04] .
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 955 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
- ↑ Supremo Sp. , Wolbrom - Rocznica tragedii w Porębie Dzierżnej [online], www.wolbrom.pl [dostęp 2018-09-01] .
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 23 lipca 2024 .
- ↑ Kościół pw. św. Marcina w Porębie Dzierżnej. [w:] Szlak Architektury Drewnianej [on-line]. Małopolska Organizacja Turystyczna. [dostęp 2012-10-01].