Przejdź do zawartości

Sonata fletowa (Prokofjew)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Sonata D-dur na flet i fortepian op. 94sonata na flet poprzeczny i fortepian; utwór kameralny napisany przez Siergieja Prokofjewa w latach 1942–1943.

Prawykonanie utworu odbyło się 7 grudnia 1943 w Moskwie[1][2]. Partię fletu wykonał Mikołaj Charkowski, któremu akompaniował Swiatosław Richter[1]. W 1946 nakładem wydawnictwa Muzgiz ukazały się nuty kompozycji w transkrypcji na skrzypce i fortepian (wersji pierwotnej nie wydano drukiem[1])[1][2].

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Prokofjew zaczął pisać Sonatę we wrześniu 1942, podczas pobytu w Ałmaty. Dzieło zostało ostatecznie ukończone jesienią następnego roku, kiedy to autor przebywał od lata w Mołotowie[3].

Budowa

[edytuj | edytuj kod]

Kompozycja składa się z czterech części:

  1. Moderatoforma sonatowa o śpiewnym temacie głównym[3] oraz prostą fakturą ekspozycji[4]
  2. Prestoscherzo w formie ronda z tematem pobocznym stylizowanym na walc[5][6] oraz środkowym kuplettem w metrum dwudzielnym[4] o charakterze ludowym[5]
  3. Andante[4] – o repryzie przypominającej Sonatę skrzypcową Claude'a Debussy'ego[5]
  4. Allegro con brio – rondo o marszowym refrenie nawiązującym do Piotrusia i wilka[6][7] oraz temacie obocznym przypominającym temat oboczny z I części Symfonii klasycznej[7]

Charakter Sonaty jest pogodny. Nawiązuje ona do estetyki Symfonii klasycznej i I koncertu skrzypcowego Prokofjewa. Czas trwania utworu wynosi ok. 23 minuty[6].

Sonata skrzypcowa

[edytuj | edytuj kod]

Dawid Ojstrach, po wysłuchaniu kompozycji, postanowił namówić Prokofjewa do napisania transkrypcji, gdyż jego zdaniem mogła ona „dobrze zabrzmieć na skrzypcach – by tak powiedzieć – w kształcie bardziej pełnokrwistym” (zdaniem Richtera „wersja fletowa jest nieporównanie lepsza”[1]). Skrzypek przygotował na prośbę kompozytora różne warianty przeredagowanych fragmentów, z których Prokofjew dokonał ostatecznego wyboru[5][8]. Prawykonanie transkrypcji (oznaczonej w numeracji opusowej jako op. 94bis[2][5]) miało miejsce 17 czerwca 1944 w wykonaniu Ojstracha (skrzypce) i Lwa Oborina (fortepian)[1][2].

Nagrania op. 94bis dokonał m.in. Isaac Stern[6]. W latach 40. propagatorem utworu w Stanach Zjednoczonych był József Szigeti[9]. W 1979 Sonata znalazła się w programie II etapu międzynarodowego konkursu skrzypcowego w Montreal[10].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f Jaroszewicz 1983 ↓, s. 245.
  2. a b c d Kusiak 2003 ↓, s. 340.
  3. a b Jaroszewicz 1983 ↓, s. 241.
  4. a b c Jaroszewicz 1983 ↓, s. 242.
  5. a b c d e Jaroszewicz 1983 ↓, s. 244.
  6. a b c d Kusiak 2003 ↓, s. 341.
  7. a b Jaroszewicz 1983 ↓, s. 243.
  8. Kusiak 2003 ↓, s. 340–341.
  9. Kusiak 1988 ↓, s. 588.
  10. Kusiak 1988 ↓, s. 512.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]