Przejdź do zawartości

Suba (Palestyna)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Suba
‏صوبا‎
Ilustracja
Ruiny wioski Suba
Państwo

 Mandat Palestyny

Dystrykt

Dystrykt Jerozolimy

Wysokość

750 m n.p.m.

Populacja (1945)
• liczba ludności


620

Data zniszczenia

13 lipca 1948

Powód zniszczenia

atak Sił Obronnych Izraela

Obecnie

Cowa

Położenie na mapie Mandatu Palestyny
Mapa konturowa Mandatu Palestyny, w centrum znajduje się punkt z opisem „Suba”
Ziemia31°47′04″N 35°07′26″E/31,784444 35,123889
Strona internetowa

Suba (arab. صوبا) – nieistniejąca już arabska wieś, która była położona w Dystrykcie Jerozolimy w Mandacie Palestyny. Wieś została wyludniona i zniszczona podczas I wojny izraelsko-arabskiej, po ataku Sił Obronnych Izraela 13 lipca 1948.

Położenie

[edytuj | edytuj kod]

Suba leżała na szczycie wzgórza w północnej części Judei, w odległości około 5 km na zachód od Jerozolimy. Według danych z 1945 do wsi należały ziemie o powierzchni 4102 ha. We wsi mieszkało wówczas 620 osób[1].

Własność gruntów Powierzchnia gruntów [ha]
Arabowie 4 082
Żydzi 15
publiczne 5
Razem 4 102
Rodzaj użytkowanych gruntów Arabowie [ha] Żydzi [ha]
uprawy oliwek 150 0
uprawy nawadniane 1 435 11
uprawy zbóż 712 0
nieużytki 1 924 4
zabudowane 16 0

Historia

[edytuj | edytuj kod]

W okresie panowania rzymskiego w miejscu tym istniała osada nazywana Soba lub Sobetha. W 1169 krzyżowcy wybudowali tu zamek obronny, który nazwali Belmont. W 1187 został on zdobyty przez wojska Saladyna, a w 1191 zburzony[2]. W 1596 we wsi mieszkało sześćdziesiąt muzułmańskich i siedem chrześcijańskich rodzin, które płaciły podatki z upraw pszenicy, jęczmienia, oliwek i winogron[3].

W okresie panowania Brytyjczyków Suba była małą wsią[1].

Podczas wojny domowej w Mandacie Palestyny arabskie milicje działające ze wsi Suba atakowały żydowskie konwoje do Jerozolimy, paraliżując komunikację w tym rejonie. Wieś była kilkakrotnie atakowana przez siły żydowskiej organizacji paramilitarnej Hagana. Na początku I wojny izraelsko-arabskiej w maju 1948 do wsi przybyli pochodzący z Egiptu arabscy ochotnicy, będący członkami Bractwa Muzułmańskiego. Gdy w pobliżu wybudowano Drogę Birmańską, ich sąsiedztwo stwarzało poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa żydowskich transportów. Z tego powodu podczas operacji Danny w nocy z 12 na 13 lipca 1948 wieś zajęli izraelscy żołnierze. Mieszkańcy zostali zmuszeni do opuszczenia swoich domów. Następnie wyburzono prawie wszystkie domy[1].

Miejsce obecnie

[edytuj | edytuj kod]

Na gruntach wioski Suba został w październiku 1948 utworzony kibuc Cowa.

Palestyński historyk Walid Chalidi, tak opisał pozostałości wioski Suba: „Zachowało się wiele budynków, z których niektóre są bez ścian, a inne bez dachu. W domach są widoczne łukowe drzwi i bramy. Z wielu zniszczonych domów pozostały jedynie podmurówki. Niedawno prowadzone badania archeologiczne odkryły dużą kamienną bramę i ściany domów. W obszarze są pozostałości twierdzy krzyżowców”[1].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d Welcome To Suba. [w:] Palestine Remembered [on-line]. [dostęp 2011-09-09]. (ang.).
  2. R.P. Harper, D. Pringle: Belmont Castle: A historical notice and preliminary report of excavations in 1986. 1986, s. 101-118.
  3. Wolf-Dieter Hütteroth, Kamal Abdulfattah: Historical Geography of Palestine, Transjordan and Southern Syria in the Late 16th Century. Erlanger Geographische Arbeiten. Erlangen: Vorstand der Fränkischen Geographischen Gesellschaft, 1977, s. 137.