Przejdź do zawartości

Szczygłowice

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Szczygłowice
część miasta i dzielnica Knurowa
Ilustracja
Szczygłowice – osiedle mieszkaniowe
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Powiat

gliwicki

Miasto

Knurów

W granicach Knurowa

1 stycznia 1951

SIMC

0940878

Wysokość

232 m n.p.m.

Strefa numeracyjna

032

Kod pocztowy

44-193

Tablice rejestracyjne

SGL

Położenie na mapie Knurowa
Mapa konturowa Knurowa, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Szczygłowice”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Szczygłowice”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Szczygłowice”
Położenie na mapie powiatu gliwickiego
Mapa konturowa powiatu gliwickiego, blisko dolnej krawiędzi nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Szczygłowice”
Ziemia50°11′42″N 18°39′04″E/50,194889 18,651000

Szczygłowice – część miasta i dzielnica miasta Knurów granicząca z Czerwionką-Leszczyny.

Toponimia

[edytuj | edytuj kod]

Zanim Szczygłowice w wyniku procesów urbanizacyjnych stały się obecną dzielnicą miasta Knurów były notowane w źródłach jako osobna wieś. Według niemieckiego geografa oraz językoznawcy Heinricha Adamy’ego nazwa miejscowości wywodzi się od polskiej nazwy ptaka szczygła"von szczygiel = Stieglitz"[1]. W swoim dziele o nazwach miejscowych na Śląsku wydanym w 1888 roku we Wrocławiu jako najwcześniejszą wymienia ją w formie – "Scyglowice" podając jej znaczenie "Stieglitzdorf" czyli po polsku "Wieś szczygłów"[1]. Niemcy zgermanizowali nazwę na Scyglowitz[1] w wyniku czego utraciła ona swoje pierwotne znaczenie.

W alfabetycznym spisie miejscowości na terenie Śląska wydanym w 1830 roku we Wrocławiu przez Johanna Knie wieś występuje pod polską nazwą Sczyglowice oraz niemiecką Scziglowitz[2].

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Pierwsza wzmianka o Szczygłowicach pochodzi z 1531. W tym samym roku biskup wrocławski oraz książę opolsko-raciborski nałożyli dodatkową dziesięcinę snopową na rzecz kościoła kolegialnego pw. Świętego Krzyża w Opolu. Wśród szeregu wsi rybnickich obciążonych tą dziesięciną znalazły się również Szczygłowice.

Topograficzny opis Górnego Śląska z 1865 roku notuje stosunki ludnościowe na terenie wsi - "Das Dorf Sczyglowitz enthalt in 50 Haushaltungen 310 Seelen, polnisch Sprechende(...)." czyli w tłumaczeniu na język polski "Wieś Szczygłowice zawiera w 50 gospodarstwach domowych 310 dusz mówiących po polsku(...)"[3].

1 1945 oddział Wehrmachtu rozstrzelał na szosie przed Fabryką Materiałów Wybuchowych «Lignoza» czterech dozorców fabrycznych[4].

Do 1945 miejscowość stanowiła jednostkową gminy Szczygłowice. 1 kwietnia 1928 włączono do niej zniesioną gminę Krywałd [5]. 1 grudnia 1945 gminę jednostkową Szczygłowice zniesiono, włączając ją do zbiorowej gminy Knurów[6]. 1 stycznia 1951, wraz z nadaniem gminie Knurów praw miejskich, Szczygłowic (z Krywałdem) stały się częścią miasta Knurowa[7].

Ważniejsze obiekty

[edytuj | edytuj kod]
Budynek MSP nr 4 i MG nr 4
  • Kopalnia Węgla Kamiennego «Szczygłowice» mieszcząca się przy ul. Górniczej
  • Dom Kultury w Knurowie
  • Hala MOSiR Knurów – ul. Górnicza
  • Centrum Przesiadkowe
  • Miejska Szkoła Podstawowa nr 4, a także Miejskie Gimnazjum nr 4
  • Kościół pw. Najświętszej Maryi Panny Królowej Świata

Znani związani ze Szczygłowicami

[edytuj | edytuj kod]

W Szczygłowicach wychował się Jerzy Dudek, a także jego brat Dariusz Dudek[8][9][10].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c Heinrich Adamy, Die schlesischen Ortsnamen, ihre Entstehung und Bedeutung. Ein Bild aus der Vorzeit, wyd. 2, Breslau: Verlag von Priebatsch’s Buchhandlung, 1888, s. 63, OCLC 456751858 (niem.).
  2. Knie 1830 ↓, s. 715.
  3. Triest 1865 ↓, s. 804.
  4. Józef Fajkowski, Jan Religa: Zbrodnie hitlerowskie na wsi polskiej 1939–1945. Warszawa: Książka i Wiedza, 1981.
  5. Gazeta Urzędowa Woj. Śl. nr 41 z 1928 r.
  6. Rozporządzenie Wojewody Śląsko-Dąbrowskiego z dnia 27 listopada 1945 (Śląsko-Dąbrowski Dziennik Wojewódzki, Nr. 34, Kat, dnia 22 grudnia 1945 r.).
  7. Dz.U. z 1950 r. nr 51, poz. 472
  8. Wojciech Todur: Jerzy Dudek sfinansował w Szczygłowicach nowe boisko szkolne ze sztuczną trawą. katowice.gazeta.pl [on-line], 2006-05-31. [dostęp 2012-09-06].
  9. Za dwa lata wracam do Polski. Rozmowa z Jerzym Dudkiem, bramkarzem Realu Madryt. „Altus na topie. Magazyn wielkomiejski”, s. 5, 2008. Krystian Dudek. Publish-Press. 
  10. Magda Leksy: Co Jerzy Dudek ma wspólnego z naszą panią z fizyki? Wywiad z Panią Teresą Nowacką- Korus. [w:] Szkolak Rudziniecki (internetowa strona szkolnej gazetki tworzonej przez gimnazjalistów Zespołu Szkół w Rudzińcu) [on-line]. szkolak_rudziniecki.republika.pl. [dostęp 2012-09-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-08-12)].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]