Szereg Gregory’ego
Szereg Gregory’ego – rozwinięcie funkcji arcus tangens w szereg Taylora. Szereg Gregory’ego został odkryty w 1668 roku przez Jamesa Gregory’ego oraz kilka lat później niezależnie przez Gottfrieda Leibniza. Przypadek jest wzorem Leibniza na obliczanie liczby [1].
Szereg
[edytuj | edytuj kod]Szereg wygląda następująco
Szereg podobny jest do rozwinięcia w szereg Taylora funkcji sinus, który w mianownikach, zamiast kolejnych liczb nieparzystych, ma silnie kolejnych liczb nieparzystych, zob. wzór Taylora.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Najwcześniejszą osobą, której można z całą pewnością przypisać znajomość szeregu, jest Madhava z Sangamagramy (ok. 1340 – ok. 1425). Pierwotna wzmianka (jak w przypadku większości prac Madhavy) zaginęła, ale kilku jego następców z założonej przez niego szkoły astronomii i matematyki w Kerali przypisuje mu to odkrycie. Konkretne wzmianki o szeregu znajdują się w dziele Tantrasangraha Nilakantha Somayaji (ok. 1500)[2][3], traktacie Yuktibhāṣā Jyeṣṭhadevy (ok. 1530)[4] oraz komentarzu Yukti-dipika autorstwa Sankary Variyara, gdzie podano go w wersetach 2.206–2.209[5].
Odkrycie szeregu jest przypisywane Gregory’emu na podstawie dwóch publikacji z 1668 r.: Geometriae pars universalis (Powszechna część geometrii), Exercitationes geometrica (Ćwiczenia geometryczne).
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Eric W. Weisstein , Gregory Series [online], mathworld.wolfram.com [dostęp 2022-06-27] (ang.).
- ↑ K.V. Sarma , Tantrasamgraha with English translation, s. 48 [zarchiwizowane] .
- ↑ Tantrasamgraha, ed. K.V. Sarma, trans. V.S. Narasimhan in the Indian Journal of History of Science, issue starting Vol. 33, No. 1 of March 1998.
- ↑ K.V. Sarma , S. Hariharan , A book on rationales in Indian Mathematics and Astronomy – An analytic appraisal [zarchiwizowane] .
- ↑ C.K. Raju , Cultural Foundations of Mathematics: The Nature of Mathematical Proof and the Transmission of the Calculus from India to Europe in the 16th C. CE, Pearson Education India, 2007, s. 231, ISBN 978-81-317-0871-2 .
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Carl B. Boyer, A history of mathematics, wydanie drugie, John Wiley & Sons, Inc., s. 386, 1991.
- Gupta, RC (1973). „The Madhava–Gregory series”. Mathematical Education. 7: 67–70.