Wikipedysta:Good Ms Devil/Mateusz Bensman
Imię i nazwisko |
Mateusz Mosze Bensman |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Data i miejsce śmierci |
7 kwietnia 1922 |
Gatunki | |
Zawód |
Mateusz Bensman był rosyjskim kompozytorem, śpiewakiem i dyrygentem.[2]
Wczesne Życie
[edytuj | edytuj kod]Mateusz Mosze[3] Bensman według baz danych dotyczących kompozytorów urodził się ok. 1877 w Mińsku[1][4]. Inne źródła twierdzą że kompozytor urodził się 10 maja 1871 w Ulle[3]. Źródła te mają inną wizję też co do jego biografii. O wczesnym życiu Bensmana nie wiadomo praktycznie nic, oprócz potencjalnej daty jego urodzenia.
Edukacja
[edytuj | edytuj kod]Bensman swoją edukację rozpoczął w Warszawie. Jego nauczycielem był Gustaw Roguski[5]. Wspomniane jednak jest w innym źródle że jego nauczycielem był też niejaki Rubinstein.[3][6] Nie był to jednak Artur Rubinstein - był on młodszy 10 lat od kompozytora. Był absolwentem prestiżowego konserwatorium w Mediolanie.[7]
Kariera
[edytuj | edytuj kod]Wczesna Kariera
[edytuj | edytuj kod]Również pierwsze kroki swojej kariery Bensman związał z Warszawą. Na początku XX wieku został pierwszym dyrygentem w zorganizowanym przez Icchoka Lejba Pereca chórze Hazomir.[8] W Mediolanie planował wystawić w 1904 operę Opera Nova skomponowaną do libretta Benjamina Brittena.[7] W 1905 Bensman napisał oratorium L'annunziacione (Zwiastowanie) z libretem Conrada Bratelliego, które zostało wydane w Włoszech w tym samym roku.[9] Posiadał w tym czasie kontakty w świecie muzycznym - przyjaźnił się z Puccinim, Ravelem, Leoncavallem, Mascagnim, Mahlerem, Stokowskim i Zimbalistem[2], a krytycy muzyczni zgodnie wróżyli mu światową karierę.[10]
Nawiązania do kultury żydowskiej
[edytuj | edytuj kod]Bensman często nawiązywał w swojej twórczości do własnego żydowskiego pochodzenia.[2] Przykładem może być opera Żydzi skomponowana do sztuki Jewgienija Czirikowa.[11][12][13] Poruszała ona tematykę prześladowania ludności żydowskiej w carskiej Rosji. Tak samo jak kolejna opera Erasmus została wystawiona w Berlinie przez Orkiestrę Gustava Mahlera.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Nie da się stwierdzić o który Mińsk chodzi. Bazy danych kompozytorów wspominają jedynie że miejscowość ta znajdowała się w Rosji.
- ↑ a b c Aneta Stawiszyńska, Mateusz Bensman i jego działalność artystyczna w Łodzi na początku XX wieku, „Piotrkowskie Zeszyty Historyczne” (17), Łódź 2016, s. 1-14 .
- ↑ a b c Bensman Mateusz Mosze [online], Wirtualny Sztetl [dostęp 2024-03-29] .
- ↑ Bessman Mateo [online], Composers Classical Music [dostęp 2014-06-13] .
- ↑ Gustaw Roguski, „Muzyka Polska”, 1, 1936, s. 8-15 .
- ↑ Notka Prasowa, „Echo Muzyczne, Teatralne i Artystyczne”, 5-6, 1904, s. 114 .
- ↑ a b ㅤ, „Gazeta Łódzka”, 10 października 1916, s. 3 .
- ↑ M. Jackobson , Music Communal Organizations and Social Movements [online], Yivo Encyclopedia [dostęp 2014-06-13] .
- ↑ Bessman Mateo [online], Internet Culturale [dostęp 2014-06-14] (wł.).
- ↑ ㅤ, „The New York Times”, 22 kwietnia 1922, s. 4 .
- ↑ Faktyczny kształt dzieła trudno określić.
- ↑ Marian Fuks, Muzyka ocalona. Judaica polskie, Warszawa 1989, s. 80 .
- ↑ Marian Fuks, Żydowski teatr muzyczny, [w:] Anna Kuligowska-Korzeniewska, Małgorzata Leyko (red.), Teatr żydowski w Polsce. Materiały z Międzynarodowej Konferencji Naukowej, Warszawa 1994, s. 404 .