Katalonia

Katalonia (kat. Catalunya [kətəˈɫuɲə], hiszp. Cataluña) – wspólnota autonomiczna i kraina historyczna w Hiszpanii.

Charakterystyka[edytuj]

Geografia[edytuj]

Leży nad Morzem Śródziemnym. Graniczy z Francją i Andorą oraz z Aragonią i Walencją. Jest regionem wyżynno-górzystym, z nielicznymi nizinami na wybrzeżu i w dolinie rzeki Ebro.

Do historycznej Katalonii należy również większa część departamentuPireneje Wschodnie we Francji (tzw.Katalonia P��łnocna). Na terenie tego departamentu leży również katalońska enklawa Llívia.

Na określenie wszystkichkatalońskojęzycznych krajów dawnejKorony Aragonii używa się pojęcia kraje katalońskie ("Països Catalans").

Historia[edytuj]

W starożytności swoje kolonie zakładali tu Grecy i Fenicjanie (np. w okolicy Empuries). Od końca III w. p.n.e. Katalonia znajdowała się pod władzą Rzymu. W V wieku Katalonię opanowali Wizygoci, następnie w VIII wieku - Arabowie, którzy z kolei wyparci zostali przez Karola Wielkiego.Już w X wieku Katalonia zdobyła faktyczną niezależność. We wczesnym średniowieczu utrzymywała związki kulturalne i polityczne z księstwami południowej Francji. Od XII wieku organizowała krucjaty przeciw Maurom. W 1137 Katalonia połączyła się z Aragonią. Po połączeniu Aragonii i Kastylii unią personalną (XV wiek) oraz rekonkwiście rola Katalonii zmalała, a dominacja Kastylii przyczyniła się do degradacji języka katalońskiego.

W roku 1640 ogłoszono w Barcelonie Republikę Katalońską. Hiszpania jednak stłumiła powstanie (1652), a prawa Katalończyków podlegały coraz większemu ograniczaniu. Po kolejnym powstaniu (1705-1715) zniesiono nawet prawo używania języka katalońskiego w dokumentach prowincji.Tendencje separatystyczne narastały w Katalonii od początku XX wieku. W 1931 roku Katalonia uzyskała autonomię, w 1934 ogłosiła się republiką. W czasie wojny domowej (1936-1939) przeciwstawiała się wojskom frankistowskim, przez co utraciła autonomię. Odzyskała ją ponownie w 1977 roku.

Gospodarka[edytuj]

Region silnie uprzemysłowiony. Przemysł włókienniczy, chemiczny, elektrotechniczny, stoczniowy, samochodowy. Nowoczesne rolnictwo (pszenica oraz ryż w delcie Ebro) oraz sadownictwo (oliwki, winorośl, cytrusy). Od lat 60. jedną z najważniejszych gałęzi gospodarki jest turystyka. Głównymi ośrodkami turystycznymi są Barcelona, Costa Brava oraz Montserrat.

Przygotowania[edytuj]

Przewodniki[edytuj]

• Magiczna Katalonia Jerzy Żebrowski, Oficyna Wydawnicza Rewasz
• Katalonia. Przewodnik + mapa, Wydawnictwo ExpressMap

Rozmówki[edytuj]

• Dzień dobry - Bon dia
• Dobry wieczór - Bona dic
• Do widzenia - Adéu
• Proszę - Sisplau
• Przepraszam - Perdó
• Dziękuje - Gràcies
• Tak - Sí
• Nie - No
• Niewiem - No sé
• Gdzie jest ... - On és ...
• Skąd jesteś? - D'on etc ...
• Ja jestem z .. - Em dic ...
• Nazywam się - Ec dic ...
• Jak się masz? - Com estàs?

Dojazd[edytuj]

Samolotem[edytuj]

• Barcelona Barcelona (IATA: BCN, ICAO:)
• Girona (Barcelona-Girona) Girona-Costa Brava (IATA: GRO, ICAO:)
• Reus Reus (IATA: REU, ICAO:)
• Barcelona (Sabadell) Sabadell (IATA: QSA, ICAO:)

Samochodem[edytuj]

Wyruszając z Polski i podążając przez Francję, najlepiej będzie przyjechać drogą D914, D900, autostradą A9 albo drogą D13. Oprócz nich do Katalonii prowadzą N20 i N116.

Statkiem[edytuj]

Regiony[edytuj]

Według obowiązującego podziału administracyjnego, Katalonia jest podzielona na 4 prowincje:

• Barcelona
• Lleida
• Tarragona
• Girona

Granice prowincji zostały ustalone odgórnie przez władze hiszpańskie w roku 1833, bez uwzględnienia lokalnych uwarunkowań. Z tego powodu funkcjonują wyłącznie jako jednostki podziału terytorialnego Hiszpanii, nie są natomiast statutowymi jednostkami podziału Katalonii. Podstawowy podział terytorialny Katalonii, zarówno w stosunkach urzędowych, jak i w świadomości społecznej, opiera się na średniowiecznej jednostce administracyjnej – comarce  ("comarca"). W mediach i życiu codziennym comarki są podstawowym wyznacznikiem lokalizacji czy miejsca zamieszkania. W porównaniu z innymi wspólnotami Hiszpanii, kompetencje katalońskich comarek są szerokie.

Miasta[edytuj]

• Barcelona
• Girona
• Lleida
• Tarragona
• Figueres

Ciekawe miejsca[edytuj]

• Barcelona, stolica Katalonii
• Besalú
• Cadaqués
• Costa Daurada
• Cunit
• delta rzeki Ebro
• Figueres
• Montserrat
• Poblet
• Tarragona
• Terres de l'Ebre
• Tossa de Mar
• Vic

Transport[edytuj]

W Katalonii działają wszystkie środki transportu. Znajdziemy tu zarówno kolej, transport miejski, jak i lotniska czy porty morskie. Zdecydowanie najszybciej i najwygodniej przemieszcza się samochodem, ale warto też spróbować pociągiem lub autobusem (ogólnie komunikacją miejską).

Gastronomia[edytuj]

Pomimo wspólnego języka i licznych podobieństw kulinarnych, do kuchni katalońskiej tradycyjnie nie zalicza się tradycji gastronomicznych Balearów i Walencji. Kuchnia katalońska wykazuje historyczne powiązania z francuskim regionem Roussillon oraz Neapolem i Sycylią. Poza produktami typowymi dla całego regionu Morza śródziemnego typu pomidory, oliwa, czosnek, świeże zioła i ryby i owoce morza, ulubionymi składnikami potraw są różne rodzaje grzybów oraz rozmaite wędliny np.fuet, botifarra czy llonganisa.

Bezpieczeństwo[edytuj]

W związku z nasileniem wystąpień ruchów niepodległościowych i organizacji separatystycznych odradza się nagrywania oraz prowadzenia obserwacji demonstracji i udziału w nich. Polska tak jak wszystkie państwa na świecie nie uznaje niepodległości Katalonii, ani jej nie popiera, więc w razie problemów broni swoich obywateli przed władzami hiszpańskimi.

W kwestii bezpieczeństwa codziennego należy zwracać szczególną uwagę w zatłoczonych miejscach na rzeczy osobiste, ponieważ może dojść do kradzieży, która jest bardzo powszechną praktyką zarobku bezrobotnych (głównie Romów).

Przedstawicielstwo dyplomatyczne[edytuj]

Przedstawicielstwa dyplomatyczne akredytowane w Katalonii

Konsulat Generalny Rzeczypospolitej Polskiej w Barcelonie
Avda. Diagonal 593-595, 
08014 Barcelona
Telefon: +34 933 22 05 42 
Fax: -
Strona: www.barcelona.msz.gov.pl 
E-mail: barcelona.kg.sekretariat@msz.gov