Przejdź do zawartości

bańka

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego
Podobna pisownia Podobna pisownia: Bankabankabanka-báŋka
bańka (1.1)
bańka (1.2)
bańki (1.4)
bańki (1.7)
bańki (1.10)
wymowa:
?/i, IPA[ˈbãɲka], AS[bãńka], zjawiska fonetyczne: nazal.
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) blaszane naczynie na płyny
(1.2) pot. bańka mydlana
(1.3) szklany, kulisty przedmiot
(1.4) med. szklane naczynko o kulistym kształcie przystawiane do skóry w celach leczniczych, stosowane w medycynie tradycyjnej
(1.5) przen. pot. banknot stuzłotowy, sto złotych
(1.6) przen. pot. więz. milion złotych[1]
(1.7) reg. (Kraków) gw. (Śląsk Cieszyński)[2]reg. (Kresy)[3] bombka na choinkę
(1.8) przen. więz. głowa[1]
(1.9) przen. środ. uczn. ocena niedostateczna
(1.10) przen. więz. wódka
(1.11) przen. slang. stan otępienia umysłu po spożyciu alkoholu lub marihuany
odmiana:
(1.1-11)
przykłady:
(1.1) Co rano sąsiad przynosił nam bańkę świeżego mleka z porannego udoju.
(1.4) Kiedy Jacek chorował, babcia zwykle stawiała mu bańki.
(1.5) Za Internet płacę dwie bańki miesięcznie.
(1.6) Jak się ma mieszkanie za dwie bańki, to trzeba podjechać pod nie furą za trzy bańki.[4]
(1.7) Mama kupiła nowe bańki na choinkę.
(1.8) Dostał w bańkę i osunął się po futrynie.[4]
(1.9) Marek dostał bańkę, bo nie przeczytał lektury.
składnia:
kolokacje:
(1.1) bańka na mleko • bańka mleka / spirytusu / piwa
(1.2) bańka mydlana
(1.4) stawiać / postawić bańki
(1.5) więz. paczka baniek[1]
(1.8) więz. z bańki[1]dostać z bańki
(1.11) być na bańce
synonimy:
(1.1) baniak
(1.2) bąbelek, pęcherzyk
(1.5) stuzłotówka
(1.6) duża bańka; więz. melon[1]
(1.8) więz. baniak, czapa, dekiel[1]
(1.9) niedostateczny, pała
(1.11) bania
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. baniak m, bania ż
zdrobn. banieczka ż
przym. bańkowaty, bańkowy, baniowaty
związki frazeologiczne:
na bańcebańka informacyjnakażda bańka pęknąć musipękać jak bańka mydlanaprysnąć jak bańka mydlanapuszczać bańki nosem
etymologia:
uwagi:
tłumaczenia:
(1.5) zobacz listę tłumaczeń w haśle: stuzłotówka
(1.6) zobacz listę tłumaczeń w haśle: milion
(1.7) zobacz listę tłumaczeń w haśle: bombka
(1.8) zobacz listę tłumaczeń w haśle: głowa
(1.9) zobacz listę tłumaczeń w haśle: niedostateczny
(1.10) zobacz listę tłumaczeń w haśle: wódka
źródła:
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Maciej Szaszkiewicz, Słownik gwary więziennej, w: Tajemnica grypserki. cz. II, Kraków 1997, s. 185.
  2. Cieszyński słownik gwarowy, Józef Golec, Macierz Ziemi Cieszyńskiej, Cieszyn 1989.
  3. Katarzyna Banach, Polszczyzna kresowa przeniesiona z województwa tarnopolskiego na ziemię głubczycką. Rozprawa doktorska, Łódź 2016, s. 139.
  4. 4,0 4,1 z Internetu