Przejdź do zawartości

wąż

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego
Podobna pisownia Podobna pisownia: Wążwȧz
wąż (1.1)
wąż (3.1)
wymowa:
lp ?/i, IPA[vɔ̃w̃ʃ], AS[võũ̯š], zjawiska fonetyczne: wygł.nazal.asynch. ą ; lm ?/i
?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

(1.1) herp. przedstawiciel podrzędu beznogich gadów o podłużnym ciele; zob. też węże w Wikipedii
(1.2) daw. przen. rodzaj armaty[1]

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

(2.1) przen. ktoś podły i podstępny
(2.2) żart. mąż

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(3.1) giętka rura do transportu wody
(3.2) przen. coś migającego, poruszającego się zygzakiem
(3.3) przen. długa i wąska kolumna osób, pojazdów
(3.4) przen. coś lub ślad po czymś przypominający węża (1.1)
odmiana:
(1.1)[2]
(2.1-2)[2]
(3.1-4)[2]
przykłady:
(1.1) Nie wszystkie węże jadowite.
(2.1) Węża wyhodowałem na własnej piersi!
(2.2) Dobrze, że mój wąż w pracy cały tydzień, bo by chyba na zawał pierdyknął![3]
(3.1) Wieczorem podlej wężem ogródek.
składnia:
kolokacje:
(1.1) jadowity wąż • wąż dusicielzaklinacz węży
(3.1) wąż strażacki / gumowy / ogrodowy
synonimy:
(3.1) szlauch
antonimy:
hiperonimy:
(1.1) gad
hiponimy:
(1.1) anakonda, boa, grzechotnik, kobra, pyton, zaskroniec, żmija
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. wężymord m, wężowidło n, wężydło n
zdrobn. wężyk m
przym. wężowy, wężowaty
przysł. wężowo
związki frazeologiczne:
łasić się jak wąż[4]mieć węża w kieszeni
etymologia:
(1.1) z prasł. *ǫžь
(2.2) przez podobieństwo fonetyczne do wyrazu mąż
uwagi:
(1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Płazy i gady
tłumaczenia:
źródła:
  1. Kazimierz Nitsch, Z badań nad językiem polskim (z literatury chorwackiej), „Poradnik Językowy” nr 4/1908, s. 53.
  2. 2,0 2,1 2,2 publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana płatna rejestracja Hasło „wąż” w: Uniwersalny słownik języka polskiego, red. Stanisław Dubisz i Elżbieta Sobol, Wydawnictwo Naukowe PWN.
  3. Z forum internetowego miau.pl.
  4. Włodzimierz Wysoczański, Opozycja homo – animal z perspektywy reguł postępowania (na materiale frazemów wybranych języków), „Acta Universitatis Wratislaviensis” no 2282, Język a Kultura, t. 16, Wrocław 2001, s. 92.
wymowa:
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) herp. wąż
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła: