Jump to content

Namazi i teravive

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë

Namazi i teravive është namaz sunnet si për meshkuj ashtu dhe femra. Ky namaz falet çdo mbrëmje gjatë muajit të Ramazanit (muaj i vitit Hixhri, Kalendari Islam) edhe atë duke filluar një mbrëmje para fillimit të agjërimit dhe duke mbaruar një mbremje para ditës së Fitër Bajramit. Namazi falet gjatë kohës së namazit të Jacisë, më saktësisht mes sunnetit të fundit dhe namazit vaxhib të jacisë.[1][2][3]

Namazi i teravive

Fjala “teravi” është shumës i fjalës “teruihatun” e cila rrjedh nga fjala “rahatun”, që do të thotë çlodhje, pushim. Imam El Fejumi në “Misbahul munir” dhe imam Ibnul Mendhuri në “Lisanul arab” shpjegojnë se namazi i teravive është quajtur kështu, ngaqë muslimanët e gjeneratës së parë, kur falnin namazin e teravive pushonin pas çdo dy selamesh, pra pas çdo katër rekatësh.[2]

Namazi i teravive falet pas namazit të jacisë dhe para namazit të vitrit, në xhami me xhemat, por mund të falet edhe vetëm në shtëpi. Nëse ai që falet ka arritur në xhami ose në vendin që është duke u falur namazi i teravive në një pjesë të caktuar të faljes atëherë pjesën e mbetur mund të e plotësojë edhe pas namazit të vitrit. Sunnet është të falen 8 rekatë namaz, duke dhënë selam pas çdo 2 rekatësh. Aishja (Allahu qoftë i kënaqur me të!) thotë:

Pejgamberi (alejhi selam) nuk ka falur më shumë se 11 rekatë në ramazan dhe jasht ramazanit.”[4] Pra, 8 rekatë teravi dhe 3 rekatë namaz vitër.

Shumica e dijetarëve të mëdhenj si imam Ebu Hanifja, imam Maliku, imam Shafiu, imam Ahmed ibn Hambeli, imam Sufjan eth Theurij, imam Ibnul Mubarek etj., janë të mendimit se namazi i teravive mund të falet më shumë se 8 rekatë, pasi kjo gjë ka qenë e njohur te tabiinët (pasuesit e sahabëve), të cilët i kanë falur teravitë dikush 20 rekatë, dikush 36, dikush më shumë e dikush më pak. Imam El Kemal Ibnul Humami, njëri nga dijetarët më të njohur të medhhebit hanefi, thotë:

“Prej sunetit është që të falen 8 rekatë, ndërsa 12 rekatet e tjera (sa të plotësohet 20 rekatëshi) janë mustehab (vepër e pëlqyeshme).”

Namazi i teravive është i mundshëm edhe për gratë. Edhe pse namazi më i mirë për gruan është në shtëpinë e saj, siç ka ardhur në një hadith që e transmeton Ebu Daudi, kjo s’do të thotë se namazi i saj në xhami është i pavlefshëm, aq më tepër kur bëhet fjalë për namazin e teravive, i cili është një namaz i veçantë. Dalja e gruas nga shtëpia natën në xhami ka kushtet e veta. Ajo duhet të jetë e shoqëruar nga pjesëtarët e familjes së saj, të jetë e mbuluar, të mos zbukurohet për njerëzit e huaj, mos të parfumoset me erëra të mira.

Është e pëlqyeshme që për namazin e teravive të merren edhe fëmijët që kanë mbushur moshën 7 vjeç, që ta praktikojnë këtë namaz me xhemat në muajin e ramazanit dhe që të marrin pjesë në begatitë dhe mirësitë që Allahu i Lartësuar zbret në këtë muaj madhështor.[2]

Buhariu dhe Muslimi transmetojnë se për vlerën e këtij namazi Muhammedi (alejhi selam) ka thënë:

“Kush çohet për t’u falur në ramazan (teravitë) me besim të plotë dhe duke llogaritur shpërblim tek Allahu, do t’i falen gjynahet e mëparshme.”[2]
  1. ^ Kitâb-us-Salât, shqip:LIBRI NAMAZIT, Hasan Yavash, Fatih-ISTANBUL/TURKEY 2000
  2. ^ a b c d Klubikulturor.com - Namazi i teravive
  3. ^ http://www.radioislame.com/libraria/Ramazanidhenamaziiteravivenedritenemedhhebithanefi.pdf[lidhje e vdekur]
  4. ^ Transmeton Buhariu.

Namazi sipas kohës

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Lutjet (namazet) ditore të muslimanëve:
Emri Koha Sunete Farze Sunete të fundit Vitër
SABAHU Para lindjes së Diellit 2 Rekat 2 Rekat s'ka s'ka
YLEJA Pasdite gjer ne Iqindi 4 Rekat 4 Rekat 2 Rekat s'ka
IQINDIA Pas dreke gjer në perëndim të Diellit 4 Rekat 4 Rekat s'ka s'ka
AKSHAMI Pas perëndimit te Diellit gjer në Jaci s'ka 3 Rekat 2 Rekat s'ka
JACIA Nga akshami gjer në mesnatë 4 Rekat 4 Rekat 2 Rekat 3 Rekat

Namazet sipas obligimit

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]


Lidhje të jashtme

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
  • Sheikh Mahir Al-Muayqali Namazi i Taravive Medine Pjesa: 1, 2, 3, 4, 5,
    www.kompjutershtepiak.com/1980
    1980
    1980:

    Asnjë kompjuter nuk ka shitur më shumë njësi se Komodore 64.[105]
    Robotron KC 85/1 i Gjermanisë Lindore: kishte kuota shumë të ulëta prodhimi dhe mungesë të plotë të 
      kanaleve të shitjes për konsumatorët privatë.
    • Janar 1980: Sinclair ZX80, i disponueshëm në Mbretërinë e Bashkuar për më pak se njëqind paund
    • 1980: VIC-20 (N. Am.), nën 300 dollarë amerikanë; Kompjuteri i parë i çdo lloji që ka kaluar një milion 
      është shitur.
    • 1980: Kompjuter me ngjyra TRS-80 (N. Am.), Motorola 6809, opsional OS-9 me shumë detyra me shumë 
      përdorues.
    • Korrik 1980: TRS-80 Model III (N. Am.), në thelb një TRS-80 Modeli i I i ripaketuar në një kabinet 
      gjithëpërfshirës, për të respektuar rregulloret e FCC për ndërhyrjet e radiofrekuencës, për të 
      eliminuar rrëmujën e kabllove dhe për të përdorur vetëm një prizë elektrike. Disa përmirësime si grup i 
      zgjatur i karaktereve, tastet përsëritëse dhe ora në kohë reale.
    • Qershor 1981: TI-99/4A, bazuar në TI-99/4 më pak të suksesshëm.
    • 1981: ZX81 (Evropë), 49,95 £ në formë komplete; 69,95 £ e para-ndërtuar, e lëshuar si Kohax Sinklair 
      1000 në SHBA në 1982.
    • 1981: BBC e vogël (Evropë), kompjuteri kryesor arsimor në MB për një dekadë; BBC BASIC i avancuar me 
      montues të integruar të kodit të makinës 6502, dhe një numër të madh portash I/O, ~ 1.5 milion të 
      shitura.
    • Prill 1982: ZX Spektrum (Evropë), kompjuteri më i shitur në shtëpi britanik; katalizoi industrinë e 
      programin në Mbretërinë e Bashkuar, e klonuar gjerësisht nga Bashkimi Sovjetik.
    • Qershor 1982: Zilja e Vogël (Australi), fillimisht si një çantë, më pas si një njësi e përfunduar.
    • Gusht 1982: Dragon 32 (MB) u bë, për një kohë të shkurtër, shtëpia e vogël më e shitur në Mbretërinë e 
      Bashkuar.
    • Gusht 1982: Komodore 64 (N. Am.), chipset grafik dhe sintetizues me porosi, modeli kompjuterik më i 
      shitur i të gjitha kohërave: ~ 17 milionë të shitura.
    • Jan. 1983: Apple IIe, Apple II e përmirësuar. Numri i reduktuar i komponentëve dhe kostot e prodhimit 
      mundësoi prodhimin me volum të lartë, deri në vitin 1993.
    • Prill 1983: TRS-80 Model 4, përmirësim i madh i pajtueshëm me Modelin III. Përdorni CP/M standard të 
      industrisë, TRSDOS 6 i përditësuar, shpejtësi 4 MHz, RAM maksimum 128 KB, ekran 80x24, opsion me 
      rezolucion të lartë 640x240. Në shtator u zbulua modeli 4P i transportueshëm "i luhatshëm".
    • 1983: Acorn Elektron A hoqi 'vëllain' e mikrokompjuterit BBC me funksionalitet të kufizuar. Elektron u 
      rikuperua nga një fillim i ngadaltë për t'u bërë një nga kompjuterët më të njohur në shtëpi të asaj 
      epoke në MB.
    • 1983: Sanjo PHC-25, me 16 mijë RAM, një nga një numër modelesh Sanjo
    • 1983: Adam Koleko, një nga kompjuterët e paktë shtëpiak që shitet vetëm si një sistem i plotë me 
      pajisje ruajtëse dhe shtypës; kushëriri i konsolës së lojërave Vizioni Koloko.
    • 1983: MSX (Japoni, Kore, Liga Arabe, Evropë, N+S. Am., BRSS), një 'dizajn referencë' kompjuterike nga 
      ASCII dhe Programi i vogël, prodhuar nga disa kompani: ~ 5 milionë shitur në Japoni.
    • 1983: VTek Lazer 200, kompjuter i nivelit fillestar që synon të jetë më i liri në treg, i shitur  
      gjithashtu si Salora Fellow, Texet TX8000 & Dick Smith VZ 200.
    • 1983: Oric 1 dhe Oric Atmos (Evropë), një kompjuter shtëpiak i pajisur me një tastierë udhëtimi të 
      plotë dhe një version të zgjeruar të Microsoft BASIC në ROM.
    • Janar 1984: Prezantohet Macintosh, duke u ofruar shumë konsumatorëve vështrimin e tyre të parë në një 
      ndërfaqe grafike të përdoruesit, e cila përfundimisht do të zëvendësonte kompjuterin e shtëpisë siç 
      njihej.
    • Prill 1984: Molla IIc, Molla II kompakte. Nuk ka vende për zgjerim dhe porte të integruara për 
      lehtësinë e përdorimit të pseudo-prizës dhe luajtjes. Molla II më i përshtatur për përdorim shtëpiak, 
      për të plotësuar pjesën dominuese të tregut arsimor të Molla IIe.
    • Mars 1984: IBM PCjr, projektuar, me çmim dhe tregtuar si një kompjuter shtëpiak për fëmijë dhe 
      adoleshentë, por i blerë kryesisht nga klientët e biznesit që dëshironin një PC të lirë të përputhshëm 
      me IBM.
    • 1984: Tiki 100 (Norvegji), kompjuter shtëpiak/edukativ me bazë Zilog Z80 i prodhuar nga Tiki Data.
    • Qershor 1984: Amstrad/Schneider CPC, një sistem shumë i popullarizuar në Mbretërinë e Bashkuar që 
      shitet mirë edhe në Evropë.
    • 1985: TRS-80 Model 4D: Model 4 i përditësuar me disqe të dyanshme dhe paketë produktiviteti Deskmate.
    • 1985: Elektronika BK-0010, një nga kompjuterët e parë shtëpiak 16-bit; bërë në BRSS.
    • 1985: Robotron KC 85/1 (Evropë), një nga të paktët mikrokompjuterë me qëllime të përgjithshme 8-bitësh 
      të prodhuar në Gjermaninë Lindore. Meqenëse linja e kompjuterëve KC, me përjashtim të kompaktit KC, nuk 
      ishte e disponueshme për shitje për publikun e gjerë për shkak të prioritizimit të rreptë të 
      'përdoruesve shoqërorë' ndaj konsumatorëve, ata nuk janë 'kompjuterë shtëpiak' të vërtetë.
    • 1985: Atari ST (N. Am.), së pari me një ndërfaqe grafike të përdoruesit (GEM) për më pak se 1000 
      dollarë amerikanë; gjithashtu 1 MB RAM dhe procesor 16-bit Motorola 68000 për nën 1000 dollarë.
    • 1985: MSX2, gjenerata e dytë e Kompjuterëve MSX lançohet në mbarë botën. Ata arritën performancën e 
      kompjuterëve me performancë të lartë duke përdorur një procesor video me shpejtësi të lartë (Yamaha 
      V9938) i aftë për të trajtuar rezolucione prej 512x424 piksele dhe 256 ngjyra të njëkohshme nga një 
      paletë prej 512
    • Qershor 1985: Komodore 128 (N. Am.) Final, më i avancuar 8-bit Komodore, ruajti përputhshmërinë e plotë 
      me C64 ndërsa shtoi CP/M në një arkitekturë komplekse me shumë mënyra
    • Korrik 1985: Amiga 1000 (N. Am.), set i personalizuar i çipave për grafikë dhe audio dixhitale; OS me 
      shumë detyra me ndërfaqe GUI dhe CLI; Përpunuesi 16-bit Motorola 68000. Fillimisht i projektuar si një 
      tastierë lojërash, por u ripozicionua si një kompjuter shtëpiak.[106]
    • 1986: Molla IIGS, modeli i pestë dhe më i avancuar në serinë Apple II, me aftësi grafike dhe zëri të 
      përmirësuara shumë. Përdori një CPU 16-bit 65C816, i njëjtë me atë të përdorur në Sistemin e Argëtimit 
      Super Nintendo.
    • Qershor 1987: Lisi i Arkimedit (Evropë), lëshuar në treg me një përpunues të vogël 32-bit ARM2 8 MHz, 
      me 512 KB dhe 4 MB RAM dhe një hard disk opsional 20 ose 40 MB.
    • Tetor 1987: Amiga 500 (N. Am.), Amiga 1000 e ripaketuar në një strehë të ngjashme me C64 me tastierë  
      dhe motherboard në të njëjtin mbyllje, së bashku me një disketë 3,5". Prezantuar në të njëjtën kohë me 
      Amiga 2000 më të zgjerueshme.
    • 1988 - MSX2+ lëshohet në Japoni. Është në gjendje të shfaqë më shumë se 19,000 ngjyra të njëkohshme në 
      ekran falë kompresimit grafik të bazuar në harduer.
    • 1989: SAM Coupé (Evropë), bazuar në përpunuesin e vogël Z80 6 MHz; tregtohet si një përmirësim logjik 
      nga ZX Spektrum.
    www.kompjutershtepiake.com/1990
    1990
    1990:
    • Dhjetor 1991: MSX TurboR lëshohet vetëm në Japoni. Ky është gjenerata e fundit e kompjuterëve MSX që u hodh në treg nga një markë elektronike shtëpiake. Është gjithashtu MSX i parë i bazuar në një CPU 16-bit: procesori Ascii R800.
    • 1992: Atari Falkon (N. Am.), kompjuteri i fundit në shtëpi nga Atari, i dërguar me një përpunues sinjali dixhital.
    • Tetor 1992: Amiga 1200 (N. Am.), kompjuteri i fundit shtëpiak nga Komodore, u shit mirë në Evropë., 7, 8, 9.