รายชื่อผู้นำฝ่ายค้านในสภาผู้แทนราษฎรไทย

ผู้นำฝ่ายค้านในสภาผู้แทนราษฎร แห่งราชอาณาจักรไทย
ตรารัฐสภา
ผู้ดำรงตำแหน่งคนปัจจุบัน ณัฐพงษ์ เรืองปัญญาวุฒิ ตั้งแต่ รอพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ แต่งตั้ง (ว่าที่ตำแหน่ง)
รัฐสภาไทย ฝ่ายค้านในสภาผู้แทนราษฎร
สมาชิกของ	สภาผู้แทนราษฎร
ผู้แต่งตั้ง	พระมหากษัตริย์ไทย
วาระ	ตามวาระของหัวหน้าพรรคการเมืองที่มีจำนวน สส. ในสภามากที่สุดในกลุ่มพรรคการเมืองที่ไม่มีสมาชิกพรรคดำรงตำแหน่งรัฐมนตรี ประธาน หรือรองประธานสภาผู้แทนราษฎร และตามวาระของสภาผู้แทนราษฎร
ผู้ประเดิมตำแหน่ง	หม่อมราชวงศ์เสนีย์ ปราโมช
สถาปนา	22 มีนาคม พ.ศ. 2518 (49 ปี 189 วัน)
เงินตอบแทน	42,500 บาท (รวมกับเงินเดือนประจำตำแหน่งอีก 73,240 บาท [1])
เว็บไซต์	parliament.go.th

บทความนี้เป็นส่วนหนึ่งของชุดบทความว่าด้วย
การเมืองไทย
รัฐธรรมนูญ ประวัติศาสตร์ ฉบับปัจจุบัน กฎหมาย สิทธิมนุษยชน สิทธิของกลุ่ม LGBT ความผิดต่อองค์พระมหากษัตริย์
พระมหากษัตริย์ พระมหากษัตริย์ พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชทายาท จอมทัพไทย ราชวงศ์จักรี การสืบราชสันตติวงศ์ของไทย ผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ คณะองคมนตรี สำนักพระราชวัง หน่วยบัญชาการถวายความปลอดภัยรักษาพระองค์ สำนักงานทรัพย์สินพระมหากษัตริย์
ฝ่ายบริหาร นายกรัฐมนตรี (รายชื่อ) แพทองธาร ชินวัตร รองนายกรัฐมนตรี ภูมิธรรม เวชยชัย (พท.) สุริยะ จึงรุ่งเรืองกิจ (พท.) อนุทิน ชาญวีรกูล (ภจท.) พีระพันธุ์ สาลีรัฐวิภาค (รทสช.) พิชัย ชุณหวชิร (พท.) ประเสริฐ จันทรรวงทอง (พท.) คณะรัฐมนตรี คณะที่ 64 คณะรัฐมนตรี กระทรวง องค์กรตามรัฐธรรมนูญ
ฝ่ายนิติบัญญัติ ประธานรัฐสภา (รายชื่อ) วันมูหะมัดนอร์ มะทา รองประธานรัฐสภา มงคล สุระสัจจะ วุฒิสภา ประธาน มงคล สุระสัจจะ รองประธาน พลเอก เกรียงไกร ศรีรักษ์ บุญส่ง น้อยโสภณ สภาผู้แทนราษฎร ประธาน วันมูหะมัดนอร์ มะทา รองประธาน พิเชษฐ์ เชื้อเมืองพาน ภราดร ปริศนานันทกุล ผู้นำฝ่ายค้าน ว่าง วุฒิสภา ชุดที่ 13 สภาผู้แทนราษฎร ชุดที่ 26
ฝ่ายตุลาการ ศาลฎีกา ประธานศาล (รายชื่อ) : อโนชา ชีวิตโสภณ ศาลปกครองสูงสุด ประธานศาล : วรพจน์ วิศรุตพิชญ์ ศาลรัฐธรรมนูญ ประธานศาล : นครินทร์ เมฆไตรรัตน์ ศาลอาญา ศาลทหาร
การเลือกตั้งและการทำประชามติ การเลือกตั้งล่าสุด การเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร เป็นการทั่วไป 2554 2557 2562 2566 การเลือกตั้งสมาชิกวุฒิสภา เป็นการทั่วไป 2543 2549 2551 2557 การเลือก: 2567 การทำประชามติ 2550 2559 การเลือกตั้งท้องถิ่น ระดับบน กรุงเทพมหานคร ผู้ว่าราชการ ส.ก. องค์การบริหารส่วนจังหวัด นายก ส.อบจ. ระดับล่าง เทศบาล นายก เมืองพัทยา นายก ส.ม. องค์การบริหารส่วนตำบล นายก พรรคการเมือง พระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยพรรคการเมือง พ.ศ. 2560
การแบ่งเขตการปกครอง กระทรวงมหาดไทย การปกครองส่วนภูมิภาค จังหวัด ผู้ว่าราชการ อำเภอ ตำบล หมู่บ้าน การปกครองส่วนท้องถิ่น รูปแบบทั่วไป องค์การบริหารส่วนจังหวัด นายก สภา เทศบาล นคร เมือง ตำบล องค์การบริหารส่วนตำบล รูปแบบพิเศษ กรุงเทพมหานคร ผู้ว่าราชการ สภา เมืองพัทยา นายก สภา
ความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ กระทรวงการต่างประเทศ คณะผู้แทนทางทูต ของไทย ในไทย หนังสือเดินทาง ข้อกำหนดการตรวจลงตรา นโยบายการขอรับลงตรา ชายแดน : กัมพูชา ลาว พม่า มาเลเซีย (ทางทะเล : อินเดีย อินโดนีเซีย เวียดนาม) ความช่วยเหลือจากต่างประเทศ ประเทศไทยและสหประชาชาติ อาเซียน กรอบความร่วมมือเอเชีย บิมสเทค คณะกรรมาธิการแม่น้ำโขง การประชุมสุดยอดเอเชียตะวันออก ความตกลงหุ้นส่วนทางเศรษฐกิจระดับภูมิภาค เอเปค พันธมิตรหลักนอกเนโท กลุ่ม 77 กรอบความร่วมมือทางเศรษฐกิจอินโด-แปซิฟิก
หัวข้อที่เกี่ยวข้อง ประวัติศาสตร์ ประชากรศาสตร์ เศรษฐกิจ การศึกษา อาชญากรรม กองทัพ
สถานีย่อยประเทศไทย
ด ค ก

ผู้นำฝ่ายค้านในสภาผู้แทนราษฎรไทย ตามความหมายในมาตรา 106 ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 คือสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรที่เป็นผู้นำของพรรคฝ่ายค้านในสภาผู้แทนราษฎรไทย (พรรคที่ไม่มีสมาชิกเป็นรัฐมนตรี ประธานสภา และรองประธานสภา)^[2] โดยมีหน้าที่สำคัญคือการเป็นผู้นำในการตรวจสอบการทำงานของรัฐบาล เริ่มดำรงตำแหน่งเมื่อพระมหากษัตริย์มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ แต่งตั้ง โดยมีประธานสภาผู้แทนราษฎรเป็นผู้ลงนามรับสนองพระบรมราชโองการ และสิ้นสุดเมื่อพ้นจากหัวหน้าพรรค และ/หรือ พ้นจากตำแหน่งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร และ/หรือ สภาผู้แทนราษฎรสิ้นสุดลง ไม่ว่าจะครบวาระ หรือมีการยุบสภาก็ตาม

ลำดับ (สมัย)	รูป	รายชื่อ	เริ่มวาระ	สิ้นสุดวาระ (สิ้นสุดโดย)	ระยะเวลา	พรรคการเมือง		คณะรัฐมนตรี
1		หม่อมราชวงศ์ เสนีย์ ปราโมช	22 มีนาคม พ.ศ. 2518[3]	12 มกราคม พ.ศ. 2519 (ยุบสภา)	0 ปี 296 วัน	ประชาธิปัตย์		คึกฤทธิ์
2 (1)		พลตำรวจเอก ประมาณ อดิเรกสา���	24 พฤษภาคม พ.ศ. 2526[4]	1 พฤษภาคม พ.ศ. 2529 (ยุบสภา)	2 ปี 342 วัน	ชาติไทย		เปรม 2
3 (1)		พลเอก ชวลิต ยงใจยุทธ	15 พฤษภาคม พ.ศ. 2535 [5]	30 มิถุนายน พ.ศ. 2535 (ยุบสภา)	0 ปี 46 วัน	ความหวังใหม่		สุจินดา อานันท์ 2
2 (2)		พลตำรวจเอก ประมาณ อดิเรกสาร	30 ตุลาคม พ.ศ. 2535 [6]	7 พฤษภาคม พ.ศ. 2537 (ลาออกจากหัวหน้าพรรค)	1 ปี 189 วัน	ชาติไทย		ชวน 1
4		บรรหาร ศิลปอาชา	27 พฤษภาคม พ.ศ. 2537[7]	19 พฤษภาคม พ.ศ. 2538 (ยุบสภา)	0 ปี 357 วัน
5 (1-2)		ชวน หลีกภัย	4 สิงหาคม พ.ศ. 2538 [8]	27 กันยายน พ.ศ. 2539 (ยุบสภา)	1 ปี 54 วัน	ประชาธิปัตย์		บรรหาร
			21 ธันวาคม พ.ศ. 2539[9]	8 พฤศจิกายน พ.ศ. 2540 (เข้ารับตำแหน่งนายกรัฐมนตรี)	0 ปี 323 วัน			ชวลิต
3 (2-4)		พลเอก ชวลิต ยงใจยุทธ	26 พฤศจิกายน พ.ศ. 2540[10]	2 มิถุนายน พ.ศ. 2541 (ลาออกจากหัวหน้าพรรค)	0 ปี 188 วัน	ความหวังใหม่		ชวน 2
			2 กันยายน พ.ศ. 2541[11]	27 เมษายน พ.ศ. 2542 (ลาออกจากหัวหน้าพรรค)	0 ปี 237 วัน
			12 พฤษภาคม พ.ศ. 2542[12]	9 พฤศจิกายน พ.ศ. 2543 (ยุบสภา)	1 ปี 181 วัน
5 (3)		ชวน หลีกภัย	11 มีนาคม พ.ศ. 2544[13]	3 พฤษภาคม พ.ศ. 2546 (ลาออกจากหัวหน้าพรรค)	2 ปี 53 วัน	ประชาธิปัตย์		ทักษิณ 1
6		บัญญัติ บรรทัดฐาน	23 พฤษภาคม พ.ศ. 2546[14]	5 มกราคม พ.ศ. 2548 (ครบวาระของสภาผู้แทนราษฎร)	1 ปี 227 วัน
7 (1-3)		ร้อยตรี อภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ	23 เมษายน พ.ศ. 2548[15]	24 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2549 (ยุบสภา)	0 ปี 307 วัน			ทักษิณ 2
			27 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2551[16]	17 ธันวาคม พ.ศ. 2551 (เข้ารับตำแหน่งนายกรัฐมนตรี)	0 ปี 293 วัน			สมัคร สมชาย
			16 กันยายน พ.ศ. 2554 [17]	9 ธันวาคม พ.ศ. 2556 (ยุบสภา)	2 ปี 84 วัน			ยิ่งลักษณ์
8 (1-2)		สมพงษ์ อมรวิวัฒน์	17 สิงหาคม พ.ศ. 2562[18]	26 กันยายน พ.ศ. 2563 (ลาออกจากหัวหน้าพรรค)	1 ปี 40 วัน	เพื่อไทย		ประยุทธ์ 2
			6 ธันวาคม พ.ศ. 2563 [19]	28 ตุลาคม พ.ศ. 2564 (ลาออกจากหัวหน้าพรรค)	0 ปี 317 วัน
9		ชลน่าน ศรีแก้ว	23 ธันวาคม พ.ศ. 2564[20]	20 มีนาคม พ.ศ. 2566 (ยุบสภา)	1 ปี 87 วัน
10		ชัยธวัช ตุลาธน	17 ธันวาคม พ.ศ. 2566[21]	7 สิงหาคม พ.ศ. 2567 (ถูกตัดสิทธิ์ทางการเมือง 10 ปี)	0 ปี 234 วัน	ก้าวไกล		เศรษฐา
11		ณัฐพงษ์ เรืองปัญญาวุฒิ	รอโปรดเกล้าฯ			ประชาชน		แพทองธาร

• สภาผู้แทนราษฎรไทย
• ประธานสภาผู้แทนราษฎรไทย
• คณะกรรมการประสานงานสภาผู้แทนราษฎรไทย
• รายชื่อนายกรัฐมนตรีไทย

• สภาผู้แทนราษฎร :: ทำเนียบผู้นำฝ่ายค้าน เก็บถาวร 2008-10-09 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน