Pumunta sa nilalaman

Bilis ng liwanag

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
Bilis ng liwanag
The distance from the Sun to the Earth is shown as 150 million kilometers, an approximate average. Sizes to scale.
Ang liwanag ng araw ay tumatagal ng mga 8 minuto at 19 na segundo upang maabot ang daigdig(batay sa aberaheng distansiya).
Exact values
Metres per second299792458
Planck units1
Approximate values
kilometres per second300,000
kilometres per hour1,080 million
miles per second186,000
miles per hour671 million
astronomical units per day173
Approximate light signal travel times
DistanceTime
one foot1.0 ns
one metre3.3 ns
from geostationary orbit to Earth119 ms
the length of Earth's equator134 ms
from Moon to Earth1.3 s
from Sun to Earth (1 AU)8.3 min
from nearest star to Sun (1.3 pc)4.2 years
from the nearest galaxy (the Canis Major Dwarf Galaxy) to Earth25,000 years
across the Milky Way100,000 years
from the Andromeda Galaxy to Earth2.5 million years

Ang bilis ng liwanag o ilaw (Ingles: speed of light) sa isang bakyum na may simbolong c ay isang pisikal na konstante na mahalaga sa maraming aspeto ng pisika. Ang halaga nito ay 299,792,458 metro bawat segundo na isang pigura na eksakto dahil ang haba ng isang metro ay inilalarawan ng konstanteng ito at ng internasiyonal na batayan para sa oras.[1] Ang bilis na ito ay matatantiyang 186,282 milya bawat segundo. Ayon sa Espesyal na teoriya ng relatibidad, ang bilis ng liwanag(c) ang pinakamataas na bilis kung saan ang lahat ng enerhiya, materya, at iba bang pisikal na impormasyon sa uniberso ay maaaring maglakbay. Eto ang bilis ng lahat ng walang masang mga partikulo(massless particle) at mga kaugnay na field kabilang na ang radiasyong elektromagnetiko gaya ng liwanag(light) sa bakyum. Ito rin ang hinulaang bilis ng grabidad o mga along grabitasyonal. Ang mga gayong partikulo ay naglalakbay sa c kahit hindi isaalang alang ang galaw ng pinamulan(source o ang inersiyal na balangkas ng reperensiya(intertial frame of reference) ng isang nagmamasid. Sa Espesyal na teoriya ng relatibidad, ang c ang naguugnay ng espasyo-oras at ito ay makikita sa kilalang ekwasyon ng E = mc2.[2]

  1. Penrose, R (2004). The Road to Reality: A Complete Guide to the Laws of the Universe. Vintage Books. pp. 410–1. ISBN 9780679776314. ... the most accurate standard for the metre is conveniently defined so that there are exactly 299,792,458 of them to the distance travelled by light in a standard second, giving a value for the metre that very accurately matches the now inadequately precise standard metre rule in Paris.{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  2. Uzan, J-P; Leclercq, B (2008). The Natural Laws of the Universe: Understanding Fundamental Constants. Springer. pp. 43–4. ISBN 0387734546.{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link)