İçeriğe atla

Fennoman

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Tampere'de bir mezartaşında Kyander olan soyadının Finleştirilerek Kiianmies yapıldığı görülmektedir.

Fennoman hareketi veya Fennomania, 18'inci yüzyılda ve 19'uncu yüzyılın başında Finlandiya Büyük Dükalığı'nda ortaya çıkan Fin milliyetçisi bir görüştür.

Johan Vilhelm Snellman (1806–1881), filozof, gazeteci ve yazar. Finlandiya'nın kurulmasında önemli bir yere sahip olan devlet kişisidir.[1][2][3][4][5]

Kırım Savaşı'nın ardından Fennomanlar, dil tartışmalarından dolayı Fin Parti'yi kurarak Fincenin ve Fin kültürünün yükselmesini hedeflediler. Buna karşın Svekomanlar, İsveççenin egemen konumunu korumasını ve Cermen dünyası ile sıkı bağları savunuyordu.

Fennoman hareket onun zamanında pek yaygın olmasa da, bu hareketin anlaşılması ve Fin ulusuna benimsetilmesi noktasında Juho Kusti Paasikivi önemli bir yer tutar.

Johan Vilhelm Snellman gibi Fennomanların ilk kuşağının ana dili İsveççeydi. Bazı İsveççe konuşan Fennomanlar, evde ve dışarıda konuşmak için Fince öğrenmiştir.

Birçok Fennoman ise Fince konuşanlar veya çift dilliler arasından çıkmaktadır. İsveççe soyadı hâlâ yaygın olsa da 19'uncu yüzyılın sonlarında soyadını Finleştiren ailelere rastlanmaktadır.

Adolf Ivar Arwidsson'a atfedilen bir deyiş bu hareketin ilkelerini özetler niteliktedir. "Svenskar äro vi icke, ryssar vilja vi icke bli, låt oss alltså vara finnar."

"İsveçli değiliz madem,

Rus da olmak istemeyiz,

Fin olabiliriz o halde."[6]

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "Snellman, Johan Vilhelm (1806 - 1881)". 12 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2024. 
  2. ^ "Snellman, the man who inspired Finns to be Finns". 17 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2024. 
  3. ^ "Prime Minister Vanhanen at the Celebration of J.V. Snellman". 19 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2024. 
  4. ^ "Five Facts That You Didn't Know About J.V. Snellman". 19 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2024. 
  5. ^ Andrew Nestingen: Crime and Fantasy in Scandinavia: Fiction, Film and Social Change. University of Washington Press, 2008. 978-8763507936.
  6. ^ Kari Tarkiainen: Adolf Ivar Arwidsson, in Matti Klinge (ed.): Suomen kansallisbiografia 1. SKS, Helsinki 2003, 951-746-442-8 (page 406)