İçeriğe atla

Sam Nujoma

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Sam Nujoma
1. Namibya Devlet Başkanı
Görev süresi
21 Mart 1990 - 21 Mart 2005
Yerine gelen Hifikepunye Pohamba
Kişisel bilgiler
Doğum 12 Mayıs 1929 (95 yaşında)
Ongandjera
Milliyeti Namibyalı

Samuel Daniel Shafiishuna Nujoma ya da çoğu zaman sadece Sam Nujoma (d. 12 Mayıs 1929), Namibyalı siyasetçidir. Nujoma, Afrika ülkesi Namibya'nın bağımsızlığını kazanması sonrasında ülkenin ilk devlet başkanı olarak 1990 ile 2005 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur. Nujoma Namibya ulusunun atası olarak görüldüğünden kendisine resmi olarak Founding Father of the Namibian Nation (Türkçe:Namibya ulusunun kurucu atası) unvanı verilmiştir.[1]

Ailenin on çocuğundan biri olarak dünyaya gelen Nujoma, Okahao'da ziyaret ettiği misyonerlik okulundan sonra Windhoek'ta akşam okuluna gitmiştir. Aynı dönemlerde Windhoek'ta bulunan South African Railways'te çalışmaya başlamıştır.

1959 yılında Güneybatı Afrika Halk Örgütü'nün (SWAPO) önceki kuruluşu olan Ovamboland Halk Örgütü'nün (Ovamboland People’s Organisation - OPO) genel başkanlığına getirilmiştir. OPO'nun yetkili yöneticileri gibi Nujoma'da Old Location yerleşim alanının Katutura'ya taşınmasına karşı protesto gösterileri düzenlemiştir. Bu gösteriler neticesinde tutuklanan Nujoma, 1 Mayıs 1960 tarihinde Bechuanaland'a (günümüzde Botsvana) sürgüne gönderilmiştir. Bundan sonraki birkaç yılını Tanzanya, Zambiya ve Angola gibi ülkelerde geçirmiştir. 26 Ağustos 1966'da Namibya'da Güney Afrika yönetimine karşı gerilla savaşı başlatılmıştır.

SWAPO başkanı Nujoma Mayıs 1983'te Birleşmiş Milletler genel sekreteri Perez de Cuellar'ı göreve çağırarak, SWAPO ile Güney Afrika arasında yaşanan şiddetin sonlandırılması, ateşkesin sağlanması ve BM'nin almış olduğu ve Güney Afrika'nın yasadışı bir şekilde ülkeyi idare ettiğini kabul eden 435 sayılı kararı[2] uygulamaya koymasını istemiştir. Nujoma ancak 19 Mart 1989'da Güney Afrika ile mütareke imzalayabilmiş, bu imzalar sonrasında da 435 sayılı BM kararın uygulanmasının önü açılmıştır.

21 Mart 1990 tarihinde bağımsızlığını ilan eden Namibya'da, Nujoma ülkenin ilk devlet başkanı olarak devlet başkanlığı makamına gelmiştir. 1994 seçimlerinde de başkan seçilerek zaferle ayrılan Nujoma, ülkenin tek yasal partisi SWAPO'nun anayasa değişikliği ile devlet başkanlığına üç dönem seçilebilme imkânı sağlayan değişikliği sonrasında da gerçekleştirilen 1999 seçimlerini de kazanarak 2005 yılına kadar bu makamda kalmıştır. Nujoma dördüncü kez bu makama seçilmesine olanak sağlayacak anayasa değişikliğini Namibya'nın uluslararası alanda olumsuz bir durumda bırakacağı için istememiş, SWAPO teşkilatları bu yönde taleplerini iletse de göreve yeniden talip olmamıştır.[3]

2005 seçimleri sonrasında görevi 21 Mart 2005'te başkanlığa seçilen Hifikepunye Pohamba devrederek görevi bırakmıştır.[4][5]

Nujoma iktidarında diktatör ve despot yönetimlere sahip Küba (Fidel Castro), Zimbabve (Robert Mugabe) ya da Kuzey Kore (Kim Jong Il - 1994'e kadar Kim İl-sung) ile kurduğu yakın ilişkiler toplumun demokratik fikirlere sahip olduğu ülke içerisinde ve uluslararası para kaynakları tarafından olumsuz karşılanmıştır.[6] Nujoma, görev süresinin bitmesine yakın bir dönemde Windhoek'ta yeni bir başkanlık sarayının yapılması emrini vermiştir. Bu inşaatta güvenlik gerekçesiyle Namibyalı inşaat firmalarının çalışmasına izin verilmeyerek tüm yapım Kuzey Kore firmalarına verilmiştir. Bu inşaat için resmi bir ihale açılmamış, inşaat masrafları hakkında hiçbir açıklama yapılmamıştır.[7][8][9]

  1. ^ "Karar metni:gg/2005/3567.pdf". 22 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2015. 
  2. ^ Livia Pack,Peter Pack, Stefan Loose Reiseführer Namibia: mit Reiseatlas, Sayfa 178
  3. ^ "Nujoma dördüncü dönemi istememiştir". 1 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2015. 
  4. ^ "Namibya'nın başkanı Pohamba". 1 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2015. 
  5. ^ "Yeni yönetim açıklandı". 1 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2015. 
  6. ^ "www.az.com.na". 1 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2015. 
  7. ^ "Yeni başkanlık sarayı pahalıya geliyor". 1 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2015. 
  8. ^ "Saray inşaatı hakkında bilgiler". 1 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2015. 
  9. ^ "Başkanlık sarayı harcamaları tartışmalı". 1 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2015. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Siyasi görevi
Önce gelen
Makam oluşturuldu
Namibya Devlet Başkanı
1990 – 2005
Sonra gelen
Hifikepunye Pohamba