İçeriğe atla

Simon Newcomb

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Simon Newcomb
Simon Newcomb
Doğum12 Mart 1835(1835-03-12)
Wallace, Nova Scotia, Kanada
Ölüm11 Temmuz 1909 (74 yaşında)
Washington, U.S.
MilliyetKanadalı
VatandaşlıkAmerikan
Mezun olduğu okul(lar)Harvard University
ÖdüllerCopley Medal (1890)
Kariyeri
DalıAstronomi
matematik
Doktora öğrencileriHenry Ludwell Moore
İmza

Simon Newcomb (12 Mart 1835 – 11 Haziran 1909), Kanadalı-Amerikan astronom ve matematikçi. Geleneksel bir eğitim görmesine rağmen zaman tutma konusunda önemli katkılarda bulundu, ekonomi ve istatik üzerine yazdı ve bilimkurgu yazarlığı yaptı.

Nova Scotia'nın Wallace şehrinde doğdu. Ebeveynleri New Brunswick sul hakini kızı olan Emily Priner ve gezici okulu öğretmeni olan John Burton Newcomb idi. John, Kanada'nın farklı kısımlarında öğretmenlik yaparak gezindi; özellikle Nova Scotia'nın farklı köyerinde ve Prens Edward adasında. Newcomb, babasından geleneksel bir eğitim aldı ve 1851 yılında News Brunswickte şarlatan bir bitki uzmanı olan Dr Foshay'in yanında staj yaptı. Yine de babası ona ileriki çalışmaları için harika bir kaynak sağladı. Newcomb'un Dr. Foshay'in yanındaki stajı o yalnızca 16 yaşındayken olmuştu. Foshay'in hastalıkları tedavi etmek için bitkileri kullanacağı konusunda Newcomb'u eğiteceği 5 yıllık bir staj anlaşmasına girmişlerdi, 2 yıl boyunca stajyerlik yaptı fakat giderek mutsuzlaştı, Foshay'in bilimsel olmayan yaklaşımına karşı olan ilgisini yitirdi ve onun bir şarlatan olduğunu fark etti. Çekip gitmeye ve yaptıkları anlaşmayı feshetmeye karar verdi. 190 km boyunca Maine'daki Calais limanına yürüdü ve orada kendini Salem, Massachusetts'e götürmeyi kabul eden bir gemi kaptanıyla tanıştı, böylece babasına katıldı ve ikisi beraber Maryland'e seyahat ettiler. Maryland'e vardıktan sonra Newcomb 1854'ten 1856'ya kadar öğretmenlik yaptı. Kısıtlı zamanında politik ekonomi ve din gibi konuları çalıştı fakat en kapsamlı çalışmalarını matematik ve astronomi alanında yaptı. Özellikle bu dönemde, Newton'nun “Principia”sını okudu. 1856 yılında Washington yakınlarında özel eğitmen olarak göreve başladı ve oradaki kütüphanelerde matematik çalışmak için bu şehre sıklıkla ziyaret etti. Bowditch'in çevirisi Laplace'in “Traité de Mécanique Céleste” Smithson Enstitüsü kütüphanesinden alabildi fakat onun ötesindeki matematiği keşfetti.

Newcomb özel olarak matematik ve fizik çalıştı ve 1857 yılında Cambridge, Massachusetts'teki Bahri Yıllık Ofisinde insan bilgisayar olmadan önce öğretmenlik yaparak kendini destekledi. Bu sıralarda Harvard Üniversitesi'nin Lawrence bilim okuluna kayıt oldu, lisansını tamamlayarak 1858 yılında mezun oldu.

Simon Newcomb'un mezarı.

Amerikan iç savaşı başlangıcında birçok ABD donanması personeli servisi terk etti ve Newcomb 1881'de art arda gelen boşlukla ile .United States Naval Observatory'de profesör oldu. Newcomb gezegenlerin konumlarnı navigastyona yardımcı olarak ölçmek üzere çalıştı. 1870 yılında Paris'i ziyaret ettiğinde Ay'ın konumlarının Peter Andreas Hansen tarafından hatalı biçimde ölçüldüğünün farkına vardı. Paris'te iken Hansen'in 1750'den 1838'e kadar kullandığı veriye ek olarak ortadan daha ileride 1672den çok önce veri uzatması vardı. Newcomb, Hansen'in tablosunu düzenleyerek yeni bilgiyi kullanabildi 1875'te Harvard koleji gözlemevinin Müdür makamında olması önerildi fakat reddetti asıl ilgi alanı gözlemden çok matematikti.

Çalışmaları

[değiştir | kaynağı değiştir]

1878 yılında birçok astronomik sabitin açıklanması için gerekli olan tam değerlerin hesaplanması için ışık hızının kesin ve yeni ölçümünü planlamaya başladı.

Benford yasası

[değiştir | kaynağı değiştir]

1881'de Newcomb, Benford yasası olarak bilinen istatistiksel bir ilke keşfetti.

Newcomb Washington Dc'de mesane kanseri yüzünden öldü ve Arlington Ulusal Mezarlığına gömüldü. Newcomb'un kızı Profesör William Dwight Whitney'in oğlu, ABD senatörü ve valisi Roger Sherman Baldwin'in torunu olan Heneral Edward Baldwin ile evlendi.[1]

Newcomb kendini yetiştirmiş bir kimse ve oldukça bilgindi. Ekonomi üzerine yazdı. Fransızca, Almanca, İtalyenca ve İsveççe biliyordu. Aktif olarak dağ sporuyla ilgileniyordu. Çok okurdu ve popüler bilim dergisi ve bilimkurgu yazarlığı yaptı.

Ödül ve onurlar

[değiştir | kaynağı değiştir]

A number of astronomical, physical, and mathematical papers written between 1882 and 1912 are mentioned in "Astronomical Papers Prepared For The Use Of The American Ephemeris And Nautical Almanac". U.S. Naval Observatory. The Nautical Almanac Office. 12 Ağustos 2008. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2009. 

  1. ^ Chern, Shiing-Shen (Eylül 1994). "Hassler Whitney (23 March 1907-10 May 1989)". Proceedings of the American Philosophical Society. 138 (3). ss. 464-467. 17 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2013. 

Konuyla ilgili yayınlar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]