İçeriğe atla

Trabzonspor 2009-10 sezonu

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Trabzonspor
2009-10 sezonu
BaşkanSadri Şener
Teknik direktörHugo Broos
Şenol Güneş
StadyumHüseyin Avni Aker Stadyumu
Turkcell Süper Lig5.
Ziraat Türkiye KupasıŞampiyon
UEFA Avrupa LigiPlay-off (Elendi)
Gol kralıLig: Umut Bulut (11)
Tümü: Umut Bulut (18)
← 2008-09
2010-11 →

Trabzonspor'un 2009-10 sezonunda oynadığı maçların listesidir. Trabzonspor bu sezonda Turkcell Süper Lig, Ziraat Türkiye Kupası ve UEFA Avrupa Ligi'nde mücadele etmiştir.

Trabzonspor 2008-09 sezonunun son haftalarında teknik direktör Ersun Yanal'ın takımdan gönderilmesiyle son 5 maçına PAF takım antrenörü Ahmet Özen ile çıktı. Bu süreçte de yönetim detaylı bir şekilde yeni teknik direktör arayışına girdi. Sezon sonunda ligi 65 puanla 3. sırada tamamlayan Karadeniz temsilcisi bu sonuçla UEFA Avrupa Ligi'ne de katılmaya hak kazandı. Yönetim antrenör konusunda Alberto Zaccheroni, Vahid Halilhodžić, Sven-Göran Eriksson ile Şenol Güneş ve Samet Aybaba gibi isimlerle görüştü. Uzun süre Şenol Güneş'i ikna etme etmeye çalışan yönetim, FC Seoul'un Güneş'i bırakmaması nedeniyle bu transferden vazgeçildi.[1] Daha sonra Samet Aybaba'yla prensipte anlaşılmasına rağmen yönetimden bu isme sıcak bakmayanlar çıktığı ve bununla birlikte taraftarlardan gelen olumsuz tepkiler üzerine Aybaba'dan da vazgeçildi.[2] Bu olaydan sonra Başkan Sadri Şener de kulübü olağanüstü kongreye götürme kararı aldı.[2]

Üretici: Nike
Sponsor: Türk Telekom

İç Saha
Dış Saha
Alternatif
Dördüncü
Beşinci

Yerli teknik direktör arayışından netice alamayan Trabzonspor, rotasını yabancı antrenörlere çevirdi.[2] Kulüp yönetimi takımın başına Belçikalı teknik direktör Hugo Broos'un getirildiğini 23 Haziran 2009'da düzenlediği imza töreniyle kamuoyuna duyurdu.[3]

Sezon öncesi hazırlık maçları
16.07.2009 VfB Homberg 0-3 Trabzonspor
18.07.2009 R. Standard de Liège 0-1 Trabzonspor
21.07.2009 Trabzonspor 2-2 SC Heerenveen
23.07.2009 MVV Maastricht 1-3 Trabzonspor
25.07.2009 Trabzonspor 1-0 VfL Bochum
01.08.2009 Trabzonspor 6-0 MVV Maastricht

Trabzonspor ilk kamp çalışmasını 27 Haziran - 9 Temmuz 2009 tarihleri arasında Isparta Davraz'da gerçekleştirdi.[4] Kamp sırasında Hüseyin Çimşir'in takımdan ayrılmasıyla boşalan kaptanlık görevine teknik direktörün isteği ve yönetim kurulunun onayıyla Egemen Korkmaz getirildi.[5] 14 günlük kamp çalışmasından sonra 15 Temmuz'da yurt dışı kampı için Hollanda'nın güneyindeki Mierlo kasabasına gidildi.[6] Bordo mavililer Hollanda kampındaki ilk ciddi sınavı Pro League şampiyonu R. Standard de Liège karşısında verdi. Liège, Gustavo Colman'ın attığı tek golle 1-0 mağlup edilirken, bu maçta Ibrahim Yattara sağ ayak bileğinden sakatlandı.[7][8] Trabzonspor, Hollanda kampındaki 3. hazırlık maçında SC Heerenveen ile karşı karşıya geldi ve bu karşılaşmadan 2-2'lik eşitlikle ayrıldı.[9] Son ciddi sınavını Alman kulübü VfL Bochum karşısında veren Karadeniz temsilcisi rakibini Colman'ın penaltıdan attığı golle 1-0 mağlup etti.[10]

Trabzonspor 13 gün süren kampın ardından 27 Temmuz'da yurda döndü. Sezonun açılış maçında daha önce Hollanda'da karşılaştığı MVV Maastricht ile Hüseyin Avni Aker Stadyumu'nda bir maç daha yapan Trabzonspor, bu karşılaşmadan 6-0'lık farklı bir galibiyetle ayrıldı.[11] Sezon öncesinde kurumsal anlamda da önemli çalışmalar yapan kulüp, eski futbolcusu Ünal Karaman'ı sportif direktörlük görevine getirirken, Metin Kazancıoğlu kulüp genel sekreterliğine getirildi.[12] Ayrıca Trabzonspor Üniversitesi’nin kurulması için çalışmalara hız verilirken, GSM şirketi Avea'nın desteği ile taraftarlara yönelik olarak hazırlanan TrabzonCell’in de tanıtımı yapıldı.[13]

Not: Uyruk bilgisi futbolcuların FIFA uygunluk kurallarınca oynayabileceği millî takımı gösterir. FIFA kuralları haricinde başkaca uyruğa da sahip olabilirler.

Mevki Uyruk Futbolcu
1 KL Senegal SEN Tony Sylva
3 DF Hırvatistan CRO Hrvoje Čale
4 DF Kamerun CMR Rigobert Song (1. kaptan)[14]
5 OS Türkiye TUR Engin Baytar
6 OS Türkiye TUR Ceyhun Gülselam
7 OS Türkiye TUR Zafer Yelen
8 OS Türkiye TUR Selçuk İnan (3. kaptan)[14]
10 FV Türkiye TUR Umut Bulut (2. kaptan)[14]
11 OS Türkiye TUR Barış Memiş
15 DF Türkiye TUR Ferhat Öztorun
16 DF Türkiye TUR Egemen Korkmaz (4. kaptan)[14]
17 FV Türkiye TUR Burak Yılmaz
18 DF Türkiye TUR Tayfun Cora
Namibya NAM Razundara Tjikuzu
Mevki Uyruk Futbolcu
20 OS Arjantin ARG Gustavo Colman
21 FV Türkiye TUR Murat Tosun
23 DF Türkiye TUR Giray Kaçar
25 OS Brezilya BRA Alanzinho
27 OS Türkiye TUR Sezer Badur
29 KL Türkiye TUR Tolga Zengin
30 OS Türkiye TUR Serkan Balcı
33 OS Hırvatistan CRO Drago Gabrić
35 KL Türkiye TUR Onur Kıvrak
41 DF Türkiye TUR Ömer Aysan Barış
61 FV Gine GUI Ibrahim Yattara
90 FV Kolombiya COL Teófilo Gutiérrez
99 FV Türkiye TUR Hasan Ahmet Sarı
FV Türkiye TUR Gökhan Ünal
Tarih Poz. İsim Geldiği kulüp Ücret
10 Haziran 2009 DF Türkiye Ferhat Öztorun Türkiye Manisaspor Bedelsiz
1 Temmuz 2009 OS Namibya Razundara Tjikuzu Türkiye İstanbul BB 1 milyon €
1 Temmuz 2009 OS Türkiye Zafer Yelen Almanya Hansa Rostock Bedelsiz
1 Temmuz 2009 OS Türkiye Engin Baytar Türkiye Gençlerbirliği 250 bin € + 2 genç futbolcu takası
9 Ağustos 2009 OS Hırvatistan Drago Gabrić Hırvatistan Hajduk Split 2.5 milyon €
22 Ekim 2009 DF Türkiye Ömer Aysan Barış Türkiye Ankaraspor Bedelsiz
8 Ocak 2010 FV Türkiye Murat Tosun Türkiye Ankaraspor Bedelsiz
8 Ocak 2010 OS Türkiye Sezer Badur Türkiye Sivasspor 700 bin TL
19 Ocak 2010 FV Kolombiya Teófilo Gutiérrez Kolombiya CD Atlético Junior 3 milyon $
29 Ocak 2010 FV Türkiye Burak Yılmaz Türkiye Eskişehirspor 200 bin TL
Tarih Poz. İsim Gittiği kulüp Ücret
10 Temmuz 2009 OS Türkiye Hüseyin Çimşir Türkiye Bursaspor Bedelsiz
14 Temmuz 2009 DF Türkiye Ferhat Çökmüş Türkiye Manisaspor Bedelsiz
15 Ocak 2010 FV Türkiye Gökhan Ünal Türkiye Fenerbahçe 3.500 milyon € + Burak Yılmaz Takası

Kiralık gidenler

[değiştir | kaynağı değiştir]
Tarih Poz. İsim Gittiği kulüp Ücret
6 Temmuz 2009 OS Burundi Faty Papy Hollanda MVV Maastricht -
7 Temmuz 2009 OS Belçika Christian Brüls Hollanda MVV Maastricht -
14 Temmuz 2009 FV Nijerya Isaac Promise Türkiye Manisaspor -
10 Ağustos 2009 FV Türkiye Eren Görür Türkiye Giresunspor -
21 Ağustos 2009 DF Türkiye İsmail Õzeren Türkiye Çanakkale Dardanelspor -
26 Ağustos 2009 KL Türkiye Zeki Ayvaz Türkiye Trabzon Karadenizspor -
27 Ağustos 2009 OS Türkiye Abdullah Karmil Türkiye Trabzon Karadenizspor -
28 Ağustos 2009 KL Türkiye Yakup Bugun Türkiye Alanyaspor -
28 Ağustos 2009 DF Türkiye Mustafa Yumlu Türkiye Trabzon Karadenizspor -
1 Eylül 2009 OS Türkiye Göksu Alhas Türkiye Trabzon Karadenizspor -
9 Ocak 2010 OS Namibya Razundara Tjikuzu Türkiye Diyarbakırspor -
23 Ocak 2010 OS Türkiye Abdullah Karmil Türkiye Çorumspor -
29 Ocak 2010 FV Türkiye Hasan Ahmet Sarı Türkiye Trabzon Karadenizspor -

Lig sıralaması

[değiştir | kaynağı değiştir]
Sıra Takım O G B M AG YG GF P Eleme veya küme düşme
1 Bursaspor 34 23 6 5 65 26 +39 75 2010-11 UEFA Şampiyonlar Ligi grup aşaması
2 Fenerbahçe 34 23 5 6 61 28 +33 74 2010-11 UEFA Şampiyonlar Ligi üçüncü ön eleme turu
3 Galatasaray 34 19 7 8 61 35 +26 64[a] 2010-11 UEFA Avrupa Ligi üçüncü ön eleme turu
4 Beşiktaş 34 18 10 6 47 25 +22 64[a] 2010-11 UEFA Avrupa Ligi ikinci ön eleme turu
5 Trabzonspor 34 16 9 9 53 32 +21 57 2010-11 UEFA Avrupa Ligi play-off turu[b]
6 İstanbul BB 34 16 8 10 47 44 +3 56
7 Eskişehirspor 34 15 10 9 44 34 +10 55
8 Kayserispor 34 14 9 11 45 37 +8 51
9 Antalyaspor 34 14 7 13 49 38 +11 49
10 Gençlerbirliği 34 12 11 11 38 35 +3 47
11 Kasımpaşa 34 10 11 13 50 53 -3 41[c]
12 MKE Ankaragücü 34 9 14 11 39 40 -1 41[c]
13 Gaziantepspor 34 9 13 12 38 39 -1 40
14 Manisaspor 34 8 13 13 27 34 -7 37
15 Sivasspor 34 8 10 16 42 59 -17 34
16 Diyarbakırspor 34 6 9 19 28 54 -26 27 2010-11 1. Lig
17 Denizlispor 34 6 8 20 30 49 -19 26
18 Ankaraspor[d] 34 0 0 34 0 102 -102 0
Kaynak: TFF
Sıralama kuralları: 1) Puan 2) Kendi aralarındaki maçlar 3) Gol farkı 4) Atılan gol sayısı
Notlar:
  1. ^ a b Kendi aralarındaki maçlarda: Galatasaray 3-0 Beşiktaş, Beşiktaş 1-1 Galatasaray (Galatasaray önde)
  2. ^ 2009-10 Türkiye Kupası şampiyonu olarak
  3. ^ a b Kendi aralarındaki maçlarda: Kasımpaşa 2-0 Ankaragücü, Ankaragücü 2-2 Kasımpaşa (Kasımpaşa önde)
  4. ^ Profesyonel Futbol Disiplin Kurulu'nun 15 Eylül 2009'da yaptığı toplantı sonucunda Ankaraspor A.Ş.'nin MKE Ankaragücü ile arasındaki ilişkinin müsabakaların ve ligin dürüstlüğünü, kamuoyunun ligin dürüstlüğüne ilişkin algısını zedeleyecek nitelikte olması nedeniyle bir alt lige düşürülmesine karar verildi. Tüm rakipleri 3-0 hükmen galip ilan edildi. [15]
# İsim Lig Kupa Avrupa Toplam
1. TürkiyeUmut Bulut 11 7 - 18
2. ArjantinGustavo Colman 9 3 - 12
3. HırvatistanDrago Gabrić 4 - - 4
TürkiyeCeyhun Gülselam 3 - 1 4
TürkiyeEgemen Korkmaz 4 - - 4
TürkiyeEngin Baytar 2 2 - 4
7. TürkiyeBurak Yılmaz 3 - - 3
TürkiyeGiray Kaçar 2 1 - 3
TürkiyeGökhan Ünal 2 1 - 3
10. TürkiyeSelçuk İnan 2 - - 2
BrezilyaAlanzinho 1 1 - 2
KamerunRigobert Song - 1 1 2
TürkiyeSerkan Balcı 1 1 - 2
14. HırvatistanHrvoje Čale - 1 - 1
TürkiyeMurat Tosun 1 - - 1
TürkiyeTayfun Cora 1 - - 1

Hat-trick Yapan Oyuncular

[değiştir | kaynağı değiştir]
# İsim Maç Kategori Tarih
1 TürkiyeEgemen Korkmaz Trabzonspor 6 - 1 İstanbul Büyükşehir Belediyespor Lig Maçı 13 Eylül 2009
2 TürkiyeUmut Bulut Trabzonspor 6 - 0 Denizli Belediyespor Türkiye Kupası Grup Karşılaşması 9 Ocak 2010

Turkcell Süper Lig Maçları

[değiştir | kaynağı değiştir]

  Galibiyet   Beraberlik   Mağlubiyet

Haftalara göre sıralama

[değiştir | kaynağı değiştir]
Hafta12345678910111213141516171819202122232425262728293031323334
SahaDEDEDEDEDEDEDEEDEEDEDEDEDEDEDEDDED
SonuçGMMBGGBBMGGMMGGGMGGGBBBGBGMGBGMMGB
Pozisyon51012131067798699876666666665555555555
GGalibiyetBBeraberlikMMağlubiyetEEvindeDDeplasmanŞL grupŞL 3.EAL 3.EAL 2.E1. Lig
Kaynak: tff.org

Türkiye Kupası Maçları

[değiştir | kaynağı değiştir]

2009-10 sezonu Türkiye Kupası, iki eleme turundan sonra belirlenen 20 takımın oluşturduğu 4 grup halinde oynandı. Tek maç üzerinden oynanan Grup aşamasından sonra ilk dört sırayı alan takımlar çeyrek finale kaldılar. Trabzonspor doğrudan B grubunda yer almıştır. Trabzonspor 16 Kasım 2009 tarihinde İstanbul'daki kura çekimine seri başı olarak katılmıştır. B grubu takımları: Ankaragücü, Denizli Belediyespor, Galatasaray, Orduspor. Grup aşamasını ikinci sırada tamamlayan Trabzonspor, Şanlıurfa'da oynanan Türkiye Kupası finalinde rakibi Fenerbahçe'yi 3-1'lik skorla geçerek sekizinci defa Türkiye Kupası şampiyonu olmuştur.

B Grubu Puan Durumu

Sıra Takım O G B M A Y Av. P
1 Galatasaray 4 3 1 0 10 2 +8 10
2 Trabzonspor 4 3 0 1 11 3 +8 9
3 Ankaragücü 4 2 1 1 4 3 +1 7
4 Orduspor 4 1 0 3 4 8 -4 3
5 Denizli Belediyespor 4 0 0 4 2 15 -13 0


Avrupa Kupası Maçları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Futbolcu İstatistikleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Trabzonspor'lu futbolcular 2009-10 sezonunda oynamış olduğu maçlarda; toplam 88 sarı ve 3 kırmızı kart gördüler. (Ligde 61 sarı, 1 kırmızı. Türkiye Kupası'nda 23 sarı, 1 kırmızı. Avrupa Kupaları'nda 4 sarı, 1 kırmızı). Engin Baytar; Süper Lig'de 7 sarı kart, Türkiye Kupası'nda 2 sarı ve 1 kırmızı kart, Avrupa Kupaları'nda 1 kırmızı kart (toplam 9S, 2K) görerek Trabzonspor'un en hırçın futbolcusu olmuştur.

No. Poz. Oyuncu Maç Gol Asist Dakika Red card Maç Gol Asist Dakika Red card Maç Gol Asist Dakika Red card Maç Gol Asist Dakika Red card
Süper Lig Türkiye Kupası UEFA Avrupa Ligi Toplam
10 FV TürkiyeUmut Bulut 31 11 1 1 9 7 2 0 2 0 0 0 42 18 3 1
20 OS ArjantinGustavo Colman 30 9 5 0 8 3 1 0 2 0 1 0 40 12 7 0
30 OS TürkiyeSerkan Balcı 30 1 4 0 9 1 1 0 2 0 0 0 41 2 5 0
25 OS BrezilyaAlanzinho 29 1 2 0 9 1 1 0 2 0 0 0 40 2 3 0
8 OS TürkiyeSelçuk İnan 28 2 3 0 9 0 1 0 2 0 0 0 39 2 4 0
6 OS TürkiyeCeyhun Gülselam 28 3 4 0 8 0 0 0 1 1 0 0 37 4 4 0
16 DF TürkiyeEgemen Korkmaz 27 4 5 0 6 0 3 0 1 0 1 0 34 4 9 0
3 DF HırvatistanHrvoje Čale 24 0 8 0 8 1 1 0 2 0 0 0 34 1 9 0
23 DF TürkiyeGiray Kaçar 23 2 5 0 8 1 2 0 2 0 1 0 33 3 8 0
5 OS TürkiyeEngin Baytar 20 2 7 0 9 1 2 1 1 0 0 1 30 3 9 2
33 OS HırvatistanDrago Gabrić 25 4 5 0 3 0 1 0 0 0 0 0 28 4 6 0
35 KL TürkiyeOnur Kıvrak 19 0 0 0 8 0 1 0 0 0 0 0 27 0 1 0
4 DF KamerunRigobert Song 18 0 1 0 5 1 0 0 2 1 0 0 25 2 1 0
15 DF TürkiyeFerhat Öztorun 14 0 2 0 3 0 0 0 0 0 0 0 17 0 2 0
FV TürkiyeGökhan Ünal 13 2 2 0 2 1 0 0 2 0 0 0 17 3 2 0
41 DF TürkiyeÖmer Aysan Barış 11 0 3 0 6 0 3 0 0 0 0 0 17 0 6 0
27 OS TürkiyeSezer Badur 9 0 0 0 6 0 2 0 0 0 0 0 15 0 2 0
90 FV KolombiyaTeofilo Gutierrez 11 0 1 0 4 0 1 0 0 0 0 0 15 0 2 0
17 FV TürkiyeBurak Yılmaz 11 3 2 0 3 0 1 0 0 0 0 0 14 0 3 0
1 KL SenegalTony Sylva 12 0 0 0 0 0 0 0 2 0 0 0 12 0 0 0
18 DF TürkiyeTayfun Cora 9 1 1 0 0 0 0 0 2 0 1 0 11 1 2 0
11 OS TürkiyeBarış Memiş 6 0 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0 7 0 0 0
NamibyaRazundara Tjikuzu 4 0 0 0 1 0 0 0 2 0 0 0 7 0 0 0
21 FV TürkiyeMurat Tosun 6 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 6 0 0 0
11 FV GineTürkiyeIbrahim Yattara 5 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 5 0 0 0
29 FV TürkiyeTolga Zengin 1 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 2 0 0 0
99 FV TürkiyeHasan Ahmet Sarı 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "Seoul Şenol Güneş'i bırakmıyor". Ntvmsnbc.com. 1 Haziran 2009. 12 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2009. 
  2. ^ a b c "Trabzonspor karıştı". Ntvmsnbc.com. 7 Haziran 2009. 12 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2009. 
  3. ^ "Broos directeur technique de Trabzonspor". rtbf.be. 23 Haziran 2009. 24 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2010. 
  4. ^ "Davraz kampı bitti". Sporx.com. 10 Temmuz 2009. 30 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2009. 
  5. ^ Hoş, Erdal (4 Temmuz 2009). "Trabzonspor, evlatlarından birini daha gönderiyor". Zaman.com.tr. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2009. [ölü/kırık bağlantı]
  6. ^ "Trabzonspor Hollanda'ya gitti". Ntvmsnbc.com. 15 Temmuz 2009. 16 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2009. 
  7. ^ "Trabzon S.Liège'i yendi Yattara'yı kaybetti". Haber7.com. 19 Temmuz 2009. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2009. 
  8. ^ "Yattara'ya MR çekildi". Sabah.com.tr. 20 Temmuz 2009. 23 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2009. 
  9. ^ "Trabzonspor berabere kaldı: 2-2". Ntvmsnbc.com. 23 Temmuz 2009. 26 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2009. 
  10. ^ "Trabzonspor doludizgin: 1-0". Sporx.com. 25 Temmuz 2009. 30 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2009. 
  11. ^ "Trabzon'da açılış şovu: 6-0". Ntvmsnbc.com. 4 Ağustos 2009. 4 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2009. 
  12. ^ "Trabzon'da imzalar atıldı". ligtv.com.tr. 13 Temmuz 2009. 16 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2009. 
  13. ^ "Trabzoncell'in tanıtımı yapıldı". Hürriyet.com.tr. 14 Ağustos 2009. 18 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2009. 
  14. ^ a b c d Karyağdı, Can (2 Aralık 2009). "İşte Trabzon'un yeni kaptanı!". ligtv.com.tr. 5 Aralık 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2009. 
  15. ^ PFDK Kararları - 15.09.2009
  16. ^ a b "TFF Yönetim Kurulu kararları". Tff.org. 7 Ekim 2009. 22 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2009. 
  17. ^ Hüseyin Avni Aker Stadyumu’ndaki bakım çalışmaları sebebiyle bu maç İstanbul’da oynandı.

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Trabzonspor'un stadındaki bakım çalışmaları nedeniyle maç Rize'de oynandı.
  2. ^ Trabzonspor'un kazandığı sekizinci Türkiye Kupası