İçeriğe atla

Zenc İsyanı

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Zenc İsyanı

Zenc İsyanı sırasında Irak ve Ahvaz haritası
Tarih869–883
Bölge
Sonuç Abbâsî zaferi
Taraflar
Abbâsîler

Zenc asiler

  • Köleler

Müttefik Araplar

Komutanlar ve liderler
Muvaffak el-Abbâsî
Mutazıd
Musa ibn Bugha
Abu al-Saj
Masrur al-Balkhi
Ahmad ibn Laythawayh
Ibrahim ibn Muhammad
Ali ibn Muhammad
Yahya ibn Muhammad al-Bahrani
Ali ibn Aban al-Muhallabi
Sulayman ibn Jami'
Sulayman ibn Musa al-Sha'rani
Ankalay ibn Ali ibn Muhammad
Zenc İsyanı isimli Ahmad Barakizadeh'ye ait heykel, 2005

Zenc İsyanı (Arapça: ثورة الزنج, Thawrat al-Zanj / Zinj), Abbâsîlere karşı 869'dan 883'e kadar devam etmiş bir isyandır. Günümüzde Irak'ın güneyinde yer alan Basra kenti yakınlarında başlamış ve Ali ibn Muhammed tarafından yönetilmiş ayaklanma, Zenc adı verilen; Doğu Afrika kıyılarında yakalanarak bölgedeki bataklıkları kurutmak için Orta Doğu'ya nakledilmiş ve Bantu dilleri konuşan köle bireylerce sürdürülmüştür.[3] İsyan, ilerleyen zamanlarda halifeliğin çeşitli bölgelerine yayılarak hem Afrikalılar hem de Araplar dahil olmak üzere köleleri ve özgür insanları kapsayacak şekilde büyümüş ve mağlup edilene kadar on binlerce kişinin ölümüyle sonuçlanmıştır.[4]

Taberî ve Mesûdî gibi bazı Müslüman tarihçiler, Zenc isyanını Abbasi hükûmetininin yaşadığı kötü olaylar içerisinde "en şiddetli ve acımasız ayaklanmalarından" biri olarak tanımlamıştır.[4] Modern akademisyenler, çatışmayı "Batı Asya tarihinde kaydedilmiş en kanlı ve en yıkıcı isyanlardan biri" olarak nitelendirirken,[5] isyan hakkındaki tarihi kayıtların erken İslam tarihi içerisindeki en eksiksiz ve kapsamlı kayıtlar arasında olduğu tanımlanmıştır.[6] İsyancıların kimlikleri ve aralarındaki köle ve özgürlerin oranı bakımından yapısı akademide bir tartışma konusu olmaya devam etmektedir - mevcut tarihsel kaynaklar çeşitli yorumlara açıktır.

Özel
  1. ^ a b Kennedy 2004, pg. 178
  2. ^ Caskel 1960, p. 921.
  3. ^ Rodriguez 2007, s. 585.
  4. ^ a b Furlonge 1999, s. 7.
  5. ^ Nöldeke 1892.
  6. ^ Kennedy 2001, s. 153.
Genel