Avliyo

Turkum maqolalarning bir qismi
Islom
Eʼtiqodlar Allohning yagonaligi Farishtalar Muqaddas kitoblar Paygʻambarlar Qiyomat kuni Taqdir
Amaliyotlar Iymon shakli Ibodat Sadaqa Roʻza Ziyorat
Matnlar Tadqiqotlar Qurʼon Sunnat (Hadis, Siyrat) Tafsir Aqida Qisas ul-Anbiyo („Paygʻambarlar qissasi“) Masnaviy (Sheʼrlar) Fiqh (huquqshunoslik) Shariat (qonun)
Tarix Xronologiya Muhammad Ahl ul-Bayt Sahoba Roshidun Xalifalik Imomiylar Oʻrta asrlar islom ilmi Islomning tarqalishi Muhammadning vorislari
Madaniyat va jamiyat Olimlar Hayvonlar Sanʼat Futbol uyushmasi Taqvim Bolalar Sunnat Demografiya Diaspora Firqa Sunniylik Shialik Iqtisod Taʼlim Axloq Jin quvish Feminizm Bayramlar Moliya Madrasa Axloqiy taʼlimotlar Masjid Musiqa Tasavvuf Falsafa Sheʼriyat Siyosat Prozelitizm Fan Jinsiy aloqa LGBT Qullik Ijtimoiy farovonlik Ayollar
Aloqador mavzular Murtadlik Tanqid Muhammad Qurʼon Hadis Boshqa dinlar Islomizm Zoʻravonlik terrorizm urush Islomofobiya Jihod Jihodizm Urush qonuni Lugʻat
Islom portal
k m t

Avliyo (arabcha: أَوْلِيَاء), birlik shakli valiy (arabcha: وَلِيّ — «muqaddas»^[1]) — tasavvufda Allohning zoti va sifatlarini yaxshi bilgan, uning buyruqlarini bajarib, gunoh ishlardan oʻzini saqlovchi, dunyo lazzati va shahvoniy ishlardan yuz oʻgiruvchi kishi. Avliyo soʻzi "aziz" soʻzi bilan birga ham ishlatiladi. Masalan, "aziz-avliyolar" tasavvufda oʻzining kashf-u karomatlari bilan tanilgan tariqat shayxlariga, pir-u murshidlarga nisbatan qoʻllanadi. Islom an’anasida avliyolar qaysidir bir ishi, xizmati yoki hislati tufayli Allohga yaqin boʻlib qolgan, duolari mustajob, solih, qobil, kamtar kishilardir. Avliyolar paygʻambarlar darajasidan keyin turadi. Islom aqidasi boʻyicha avliyolar har qancha kashf-u karomatga ega boʻlishiga qaramasdan bir oddiy paygʻambarning martabasiga ham yeta olmaydi. Avliyolarning mozorlarini ziyorat qilib ruhiy ozuqa olish islom dinida savobli ishlardan hisoblanadi.^[2]

Ushbu maqolada Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan.