manaedje
Walon (Rifondou)[candjî]
Etimolodjeye[candjî]
Bodje « man- » (!!! a-z aveuri) avou l’ cawete « -aedje ».
Prononçaedje[candjî]
- AFE :
- diferins prononçaedjes : /ma.ˈnɛt͡ʃ/ /mɛ.ˈnat͡ʃ/ /mwɛ̃.ˈnat͡ʃ/ /mwɛ̃ʀ.ˈnat͡ʃ/ /mwɛ̃.ˈnaːt͡ʃ/ (betchfessî ae).
- prononçaedje zero-cnoxheu : /ma.ˈnɛt͡ʃ/
Sustantif[candjî]
| singulî | pluriyal |
|---|---|
| manaedje | manaedjes |
manaedje omrin
- Cope di djins marieyes.
- On manaedje c' est on rashonnaedje di deus djins ki dvèt sopoirter des sitouwåcions k' i n' årént nén viké s' il årént yeu dmoré tchaeke di s' costé — Louis Baijot (fråze rifondowe).
- plaece wice k' i dmorèt, måjhon.
- A falou k' i vindaxhe si manaedje — Sintake Rimåke (fråze rifondowe).
Cisse pådje u ci hagnon ci est co a scrire, u a mete d’ adrame. Si vos avoz des cnoxhances so l’ sudjet, vos l’ ploz fé vos-minme.- ahesses del måjhone.
- Il a confondou l' manaedje.
- Vos dirîz k’ nos deus pôves djubets,
Vont piede leu manaedje avå l’ rowe— Joseph Vrindts, ”Vîx Lîge” (1901), p.29, “On Baguège Jus d’la Mouse” (fråze rifondowe).
- F. ménage, vaisselle.
- sipiyî l' manaedje : broyî ene sacwè k' on-z a dandjî.
- rl a: broye-manaedje.
- ovraedje po tni ene måjhon nete.
- Eyet s' manaedje, waitîz l' aler; come ele li sait astårer. — Odon Fabry (fråze rifondowe).
- feme di manaedje : meskene.
- Ti profitéves d' on moumint d' inatincion del feme di manaedje po fé cure so l' ecnêye deus inglitins — Gilbert Mottard (fråze rifondowe).
- famile.
- Ele fijheut sacwants comissions, pol manaedje, divant di riprinde li wapeur — Bernard Louis (fråze rifondowe).
- Tchaeke manaedje aveut on polî padrî l' måjhone.
- Qwand l’ gros cinsî fait fé s’ mèhenèdje,
Qwè qu’i ruc’mande a sès ovrîs,
On lait dès påtes ås pôves manèdjes…
Et mi, dji prind l’ grain ki d’meûre å drî !
— Martin Lejeune, On såye sès éles, 1895. - C' esteut la k' nos grands-peres, astaplés come des royes,
Divant l' legne ki blaméve, racontént sins façon
Å manaedje rapoûlé, les contes et les råvions
Ki fjhént påmer d' rire ou ki dnént l' tchå di poye
— Louis Lagauche, "Mayon" (1923), p. 8 (fråze rifondowe).
- F. famille.
Disfondowes: manèdje, mwin.nadje, mwinrnadje, mwin.nâdje, mènadje.
Ratourneures[candjî]
- manaedje di cénk francs u : manaedje ki n' va pus k' so ene fesse u : on manaedje ki va a schî-fesse : cope di djins ki n' s' etindèt pus, la k' on s' margaye tofer.
- Ça våt mî k' on manaedje di cénk francs wice k' on fwait ene foice po l' efant — Jacques Lefebvre (fråze rifondowe). (tchanté pa Véronique Roba)
- tchaeconk si manaedje et l' Bon Diu po tertos : i n' fåt nén aler stitchî s' narene dins les manaedjes des ôtes.
Parintaedje[candjî]
Mots d’ aplacaedje[candjî]
Rilomêye do mot[candjî]
Li mot dins on tite di live, di gazete, di soce, di marke
- «On dit k' les manaedjes ni vont pus»: pîce di teyåte da C. Derycke.
Ortografeyes[candjî]
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
Ratournaedjes[candjî]
- F. ménage, couple.
Loukîz a : måjhon F. foyer, maison., habitation (fr)
