跳至內容

Èng-iōng sò͘-ha̍k

Wikipedia (chū-iû ê pek-kho-choân-su) beh kā lí kóng...

Èng-iōng sò͘-ha̍k (應用數學) sī í èng-iōng ûi bo̍k-tek ê bêng-khak ê sò͘-ha̍k lí-lūn kap hong-hoat ê chóng-chheng, gián-kiù àn-chóaⁿ èng-iōng sò͘-ha̍k tì-sek kàu kî-thaⁿ hōan-tiû (iû-kî sī kho-ha̍k) ê sò͘-ha̍k hūn-chi, ē-sái kóng sī sûn sò͘-ha̍k ê tian-tò, èng-iōng sûn sò͘-ha̍k tiong ê kiat-lūn khok-tián kàu bu̍t-lí-ha̍k téng kî-thaⁿ kho-ha̍k tiong, èng-iōng sò͘-ha̍k ê hoat-tián sī í kho-ha̍k ûi i-kì, chò-ûi kho-ha̍k gián-kiù ê āu-tún. Pau-koat bî-hūn hong-têng, hióng-liōng hun-sek, kí-tīn, Laplace piàn-ōaⁿ, Fourier piàn-ōaⁿ, ho̍k-piàn hun-sek, sò͘-ta̍t hong-hoat, ki-lu̍t-lūn, sò͘-lí thóng-kè, ūn-tiû-ha̍k, phok-e̍k-lūn, khòng-chè lí-lūn, cho͘-ha̍p sò͘-ha̍k, chu-sìn lí-lūn téng chē-chē sò͘-ha̍k hun-chi, iā pau-koat ùi kok-chióng èng-iōng léng-e̍k tiong thê-chhut ê sò͘-ha̍k būn-tê ê gián-kiù. Tōa pō͘-hūn èng-iōng sò͘-ha̍k sī í chò-ûi bu̍t-lí hun-sek ê kang-khū. Kè-sǹg sò͘-ha̍k ū-sî iā ē-tàng khòaⁿ-chòe sī èng-iōng sò͘-ha̍k ê chi̍t pō͘-hūn. Èng-iōng sò͘-ha̍k tōa pō͘-hūn ê kàu-ha̍k hōan-tiû lóng-sī í bu̍t-lí ê bô͘-hêng ûi ki-chhó͘ chìn-hêng hūn-sek, tong-tiong khó-lêng tah-phòe liáu kok-chióng sò͘-ha̍k kang-khū, chiū ūi-tio̍h koh-khah thiap-kīn bu̍t-lí ê hē-thóng.

Tô͘-lūn èng-iōng tī bāng-lo̍k hun-sek, thok-pho̍k-ha̍k tī tiān-lō͘ hun-sek siōng ê èng-iōng, kûn-lūn tī kiat-cheⁿ-ha̍k siōng ê èng-iōng, bî-hūn kí-hô tī kui-hōan tiûⁿ siōng ê èng-iōng, chū-tōng khòng-chè lí-lūn tī kè-sǹg siōng ê èng-iōng, Riemannian kí-hô èng-iōng chāi siòng-tùi-lūn, sò͘-lí lô-chip èng-iōng chāi kè-sǹg-ki, chòe-sió jī-sêng-hoat èng-iōng chāi hui-ki khí-kàng sî chū-tōng khòng-chè, lī-iōng sò͘-jī ha̍p-sêng kè-sǹg-ki hú-chō͘ ê X-siā-sòaⁿ toān-chân sêng-siōng ki-su̍t (1979 nî sò͘-ha̍k-ka he̍k-tit Nobel I-ha̍k Chióng), sò͘-lūn èng-iōng tī bi̍t-bé-ha̍k, phok-e̍k-lūn, ki-lu̍t-lūn, thóng-kè-ha̍k èng-iōng tī keng-chē-ha̍k, sòaⁿ-sèng kui-ōe iōng tī seng-sán an-pâi tiàu-tō͘, lóng ē-tàng khòaⁿ tio̍h sò͘-ha̍k tī bô-kâng hōan-tiû ê èng-iōng.