跳至內容

Goā-kau

Wikipedia (chū-iû ê pek-kho-choân-su) beh kā lí kóng...
(Tùi Gōa-kau choán--lâi)
Chóng-pō͘ tī Bí-kok New York Chhī ê Liân-ha̍p-kok sī thong-sè-kài siōng toā ê kok-chè goā-kau cho͘-chit.
Ger van Elk, Symmetry of Diplomacy, 1975, Groninger Phok-bu̍t-koán (Groninger Museum) siu-tsông.

Goā-kau sī thoân-thé iah kok-ka tiong-kan chò tâm-phoàⁿ ê gē-su̍t kap kiâⁿ-pàng, it-poaⁿ-tek sī chí kok-chè goā-kau, iā-tō-sī thàu-koè choan-gia̍p goā-kau-koaⁿ hō͘-siong hia̍p-tiau lâi chhú-lí kok-chè koan-hē ê sū-bū, chiah-ê hē-hāng pau-koat kóng-hô, bō͘-e̍k, chiàn-cheng, keng-chè kap bûn-hoà. Kok-chè tiâu-iok tī ta̍k kok ê chèng-tī jîn-bu̍t he̍k-chún chìn-chêng, tiāⁿ-tiāⁿ sī goā-kau-koaⁿ tāi-seng thâi-khiau-chhâ.

"Goā-kau" chit-ê sû sī Hô chè Hàn-gí, ì-sù sī tùi goā ê kau-sia̍p iah kau-óng, nā Se-kok bûn-jī pí-lūn Eng-bûn ê "diplomacy", i ê sû-goân sī Hi-lia̍p-gí ê "diploma", chit-ê sû ê ì-sù sī "tùi-áu". Tī Kó͘-tián Hi-lia̍p-bûn--ni̍h, "diploma" sī chí pan hō͘ oân-sêng khò-têng ha̍k-si̍p ê lâng ê chèng-su, che it-poaⁿ sī tùi-áu--ê. Tī Lô-má Tè-kok ê sî-tāi, "diploma" chit-ê jī sī chí chèng-sek ê lú-hêng bûn-kiāⁿ, chhin-chhiūⁿ hiān-chhú-sî ê hō͘-chiàu, thang thong-koè sio̍k-tī tè-kok ê tō-lō͘, chit khoán lú-hêng bûn-kiāⁿ khêng-si̍t sī 2 phìⁿ ū khàm ìn ê kin-sio̍k pang. Āu--lâi, chit-ê ì-sù hùn-khoah, piàn-chò chí pa̍t-ê chèng-sek bûn-kiāⁿ, pí-lūn kap goā-kok pō͘-cho̍k chhiam-sú ê tiâu-iok téng-téng.

Se-goân 1700 nî ê sî, Hoat-kok-lâng kā in phài-khì goā-kok ê kong-sài thoân hō-chò "diplomatique" thoân, 1796 nî chit-ê jī keng-koè Edmund Burke ê sú-iōng hō͘ Eng-gí chhái-chhú, chiâⁿ-chò "diplomacy".


Wikimedia Commons téng ê siong-koan tóng-àn: Diplomacy