Przejdź do zawartości

Parsek

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Parsekjednostka odległości używana w astronomii. Jest to odległość, dla której kąt paralaksy (równy połowie kąta całkowitej rocznej zmiany) położenia Ziemi widzianej prostopadle do płaszczyzny orbity wynosi 1 sekundę łuku. Parsek można równoważnie opisać jako odległość, z jakiej połowa wielkiej osi orbity ziemskiej (czyli 1 au) jest widoczna jako łuk (na firmamencie obserwującego) o długości 1 sekundy kątowej.

Definicja

[edytuj | edytuj kod]

Słowo parsek zostało wprowadzone przez brytyjskiego astronoma Herberta Turnera w 1913 roku jako zbitka pierwszych sylab słów paralaksa i sekunda. Parsek oznacza się skrótem pc, dawniej ps[1][2].

Graficzna ilustracja parseka.
Graficzna ilustracja parseka

W przeliczeniu na inne jednostki:

1 pc ≈ 3,2616 roku świetlnego ≈ 206265 jednostek astronomicznych ≈ 3,086×1016 m

Odległość wyrażona w parsekach jest odwrotnością paralaksy heliocentrycznej danego obiektu wyrażonej w sekundach łuku[3].

Często stosowane jednostki pochodne to

  • w astronomii galaktycznej:
    • miliparsek (mpc) = 10–3 pc
    • kiloparsek (kpc) = 103 pc
  • w astronomii pozagalaktycznej i kosmologii:
    • megaparsek (Mpc) = 106 pc
    • gigaparsek (Gpc) = 109 pc

Przykładowe odległości

[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Słownik tematyczny. Fizyka. Warszawa: PWN, 2011, s. 118. ISBN 978-83-01-16524-6.
  2. Używanie drugiego ze skrótów nie jest wskazane, gdyż jest on identyczny ze skrótem pikosekundy (1 ps = 10–12 s).
  3. Hannu Karttunen i inni, Astronomia ogólna, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2020, s. 34, ISBN 978-83-01-20808-0 (pol.).