1818

**1818. po kalendarima**
Gregorijanski	1818. (MDCCCXVIII)
Ab urbe condita	2571.
Islamski	1233–1234.
Iranski	1196–1197.
Hebrejski	5578–5579.
Bizantski	7326–7327.
Koptski	1534–1535.
	Hindu kalendari
• Vikram Samvat	1873–1874.
• Shaka Samvat	1740–1741.
• Kali Yuga	4919–4920.
	Kineski
• Kontinualno	4454–4455.
• 60 godina	Yang Zemlja Tigar; (od kineske Ng.)
Holocenski kalendar	11818.
	p • r • u
	Podrobnije: Kalendarska era

Milenijum:	2. milenijum
Vjekovi:	18. vijek – 19. vijek – 20. vijek
Decenija:	1780-e 1790-e 1800-e – 1810-e – 1820-e 1830-e 1840-e
Godine:	1815 1816 1817 – 1818 – 1819 1820 1821

Ovo je članak o godini 1818.

Godina 1818 (MDCCCXVIII) bila je redovna godina koja počinje u četvrtak po gregorijanskom kalendaru odn. redovna godina koja počinje u utorak po 12 dana zaostajućem julijanskom kalendaru.

Događaji

Januar/Siječanj – Mart/Ožujak

1. 1. - Koregaonska bitka, odlučujuća pobeda Britanske istočnoindijske kompanije nad Carstvom Marata u Indiji.
1. 1. - Objavljen Frankenstein, or The Modern Prometeus, roman Mary Shelley.

6. 1. - Mandeswarski ugovor okončava Treći anglo-marathski rat koji okončava prevlast Marathi u korist Britanaca.
23. 1.^[1] - Bosanski vezir Sulejman-paša Skopljak smenjen, njegov naslednik Morali Bećir-paša se odrekao časti i pre nego što je primio (u Bosni je nemir)^[2].

5. 2. - Karl XIV Johan je novi kralj Švedske i Norveške (u Norveškoj kao Karl III Johan, vl. do 1844) - bivši francuski general Jean Baptiste Bernadotte, započinje Kuću Bernadotte koja je i danas na prestolu Švedske.
12. 2. - Čile proglašava nezavisnost od Španije.

mart - Hussein Dey postaje poslednji dajidža Osmanskog Alžira (do 1830).
2. 3. - Giovanni Battista Belzoni ulazio u Hefrenovu piramidu.
16. 3. - Bitka na Cancha Rayadi: Pirova pobeda rojalista u Čileu.
22. 3. - Zapadni Uskrs pada na najraniji mogući datum - sledeći put tek 2285.

April/Travanj – Jun/Lipanj

1. 4. - Prvi Seminolski rat: gen. Andrew Jackson porazio poglavicu Kinhageeja na Floridi.
4. 4. - Definisana opšta forma zastave SAD: fiksno 13 crvenih i belih štrafti a broj zvezda prema broju država.
4. 4. - Razoran zemljotres pogodio Sofiju.
5. 4. - Čileanski rat za nezavisnost: Bitka na Maipúu je odlučujuća pobeda pobunjenika nad rojalistima - kraj španske vlasti.

maj - Skupština u Vraćevšnici: knez Miloš odredio Kragujevac za glavni grad Srbije^[3] (do 1839).

12. 6. - Joas II je novi etiopski car (do 1821).

Jul/Srpanj – Septembar/Rujan

3. 8. - Otto von Kotzebue se vratio s ruskom Rjurikovom ekspedicijom sa trogodišnje plovidbe oko sveta.
22. 8. - Veliko Vojvodstvo Baden postaje ustavna monarhija (autor ustava Karl Friedrich Nebenius).

23. 9. - Demarkacija granica Neutralnog Moresneta (nizozemsko-pruski kondominijum).

Evropski koncert

30. 9. do 21. 11. - Aachenski kongres vladara Svete alijanse: povlače se okupacione trupe iz Francuske, smanjena ratna odšteta; Francuska primljena u društvo sila (Evropski koncert ili Pentarhija).

Oktobar/Listopad – Decembar/Prosinac

19. 10. - Ugovor iz Tuscaloose ("Jacksonova kupovina"): Indijanci Chickasaw prodali područje zapadnog Tenesija i jugozapadnog Kentakija.
22. 10. (10. 10. po j.k.) - Narodna skupština na Cetinju odlučuje o ukidanju guvernadurske vlasti (definitivno 1830).^[4]
20. 10. - Potpisana Anglo-američka konvencija: granica Kanade i SAD duž 49. paralele (od Lake of the Woods do Stenovitih planina).

29. 11. - Dalmatinski episkop Venedikt Kraljević u Beču podneo vladi predlog o sprovođenju unije u Dalmaciji^[5].

3. 12. - Ilinois postao 21. država SAD.
24. 12. - U austrijskom mestu Oberndorf bei Salzburg prvi put izvedena "Tiha noć" (stihovi Joseph Mohr, muzika Franz Xaver Gruber).

Kroz godinu

Prvo izdanje Vukovog "Srpskog rječnika" i prošireno izdanje gramatike.
Posthumno objavljen "Mezimac" Dositeja Obradovića.
Blizu mesta Karađorđevog ubistva podignuta crkva manastira Pokajnica.
Eksplozija baruta u Pljevljima - mnogo žrtava i razaranja.
Nastavlja se kuga u Crnoj Gori.
Počinje brojčano i teritorijalno širenje grčke Heterije.
Ibrahim Paša srušio Dirijski Emirat (Prvu saudijsku državu), Abdullah bin Saud pogubljen u Carigradu.
Kavkaski rat: ruski general Aleksej Petrovič Jermolov osnovao tvrđavu Grozni.
Prva ekspedicija Johna Rossa - traži Sjeverozapadni prolaz.
Pod imenom Royal Coburg Theatre u Londonu osnovano pozorište Old Vic.
Persijsko-afganski rat: persijska vojska poražena kod Kafir Qale u pokušaju da povrati Herat.

Karte

Pinkertonova mapa Austrijskog carstva
Pinkertonova mapa evropske Turske
Kraljevina Ilirija

Rođenja

Glavni članak: :Rođeni 1818.

30. 1. - Artúr Görgey, mađarski general († 1916)
februar? - Frederick Douglass, abolicionista († 1895)
8. 3. - Ruggiero Leoncavallo, talijanski skladatelj
19. 3. - Petar Preradović, hrvatski književnik srpskog porekla († 1872)
8. 4. - Christian IX, danski kralj († 1906)
29. 4. - Aleksandar II., ruski car († 1881)
30. 4.? - Josip Filipović, austrijski general, osvajač Bosne († 1889)
5. 5. - Karl Marx, njemački filozof i revolucionar († 1883)
25. 5. - Jacob Burckhardt, istoričar umetnosti († 1897)
28. 5. - P. G. T. Beauregard, general Konfederalnih država († 1893)
6. 6. - Nikolaj Miljutin, ruski političar († 1872)
7. 6. - Vatroslav Bertić, matematičar († 1901)
17. 6. - Charles Gounod, kompozitor († 1893)
29. 6. - Angelo Secchi, astronom († 1878)
8. 7. - Ivan Franjo Jukić, hrvatski književnik, kulturni i politički djelatnik († 1857)
30. 7. - Emily Brontë, engleska književnica († 1848)
10. 8. - Nikola Hristić, srpski političar († 1911)
31. 8. - Dragutin Lehmann, knjižar i novinar († 1885)
1. 9. - José María Castro Madriz, osnivač Kostarike († 1892)
26. 9. - Mijat Stojanović, edukator i etnograf († 1881)
27. 9. - Hermann Kolbe, hemičar († 1884)
13. 10. - Koloman Bedeković, hrvatski ban († 1889)
9. 11. - Ivan Turgenjev, književnik († 1883)
13. 12. - Mary Todd Lincoln, prva dama SAD († 1882)
16. 12. - Matija Ban, književnik, političar, akademik († 1903)
24. 12. - James Prescott Joule, engleski fizičar († 1889)
28. 12. - Carl Remigius Fresenius, hemičar († 1897)
? - William Welch Deloitte, († 1898)
? - Pavle Simić, slikar († 1876)

Smrti

Glavni članak: :Umrli 1818.

2. 1. - Martha Christina Tiahahu, nacionalna heroina Indonezije (* 1800)
5. 2. - Karl XIII/II, kralj Švedske i Norveške (* 1748)
28. 2. - Ali Ben Ahmed, dajidža Alžira
10. 5. - Paul Revere, američki patriota i industrijalac (* 1734)
6. 6. - Jan Henryk Dąbrowski, poljski general (* 1755)
12. 6. - Egwale Seyon, etiopski car
28. 7. - Gaspard Monge, matematičar (* 1746)
5. 10. - Nancy Lincoln, majka Abrahama Lincolna (* 1784)
8. 12. - Johan Gahn, švedski kemičar i otkrivač mangana (* 1745)
? - Abdullah bin Saud, lider prve Saudijske države
? - Vićentije Rakić, književnik (* 1750)

Reference

↑ Spisak bosanskih vladara Arhivirano 2013-07-30 na Wayback Machine-u, camo.ch
↑ Vladimir Ćorović, Srbija kao samoupravna država, rastko.rs
↑ Manastir Vraćevšnica sa crkvom Svetog Đorđa Arhivirano 2013-05-16 na Wayback Machine-u, manastiri.rs
↑ "Politika", 6-9. jan. 1937
↑ Istorija s. n. 5-2, 285

Literatura

Istorija srpskog naroda, Od Prvog ustanka do Berlinskog kongresa 1804-1878, Beograd 1981, Peta knjiga drugi tom (5-2)

Vanjske poveznice

U Wikimedijinoj ostavi ima još materijala vezanih za: 1818.

[1] Spisak bosanskih vladara Arhivirano 2013-07-30 na Wayback Machine-u, camo.ch

[2] Vladimir Ćorović, Srbija kao samoupravna država, rastko.rs

[3] Manastir Vraćevšnica sa crkvom Svetog Đorđa Arhivirano 2013-05-16 na Wayback Machine-u, manastiri.rs

[4] "Politika", 6-9. jan. 1937

[5] Istorija s. n. 5-2, 285

[1]