Jump to content

Isotopo

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
An tolong natural na nangyayaring isotopo kan hidroheno. An katotoohan na an lambang isotopo igwa nin sarong proton iyo minahimo saindang gabos bilang baryente nin hidroheno: an identidad kan isotopo iyo pigtatao kan bilang nin proton asin neutron. Gikan sa wala pasiring sa too, an mga isotopo iyo an protium (1H) na mayong neutron, deuterium (2H) na may sarong neutron, sagkod an tritium (3H) na may duwang neutron.

An mga isotopo (Ingles: isotope) iyo baryente kan sarong partikular na elementong kimikal na nalalain sa numerong neutron, asin konsekwento sa numerong nukleyon. An gabos na isotopo kan sarong elemento iyo may parehas na bilang nin proton pero may lain na bilang nin neutron sa lambang atomo.[1]

An terminong isotopo iyo namokna hale sa Griyegong ginikanan na isos (ἴσος "pareho") asin topos (τόπος "lugar"), boot-sabihon iyo "kaparehas na lugar"; dagos, an kahulugan sa likod kan ngaran iyo an manlainlain na isotopo kan sarong elemento iyo may pararehas na posisyon sa peryodikong tableta.[2] Nahimo kan Scottish na doktor asin parasurat na si Margaret Todd kan 1913 sa sarong suhestyon sa kimikong si Frederick Soddy.

An bilang nin proton sa laog kan atomikong nukleyus iyo inaapod na atomikong bilang asin iyo kaparehas sa bilang nin elektron sa neutral (dae-iyonisado) na atomo. An lambang atomikong bilang iyo naiidentipika sa ispesipikong elemento, pero bako an isotopo; an atomo kan sarong elemento iyo pwedeng may mahiwas na rango sa bilang kaini nin neutron. An bilang nin nukleyon (parehas an proton asin neutron) sa nukleyus iyo an masang numero kan atomo, asin an lambang isotopo kan sarong elemento iyo may lain na masang numero.

Halimbawa, an karbon-12, karbon-13, asin karbon-14 iyo tolong isotopo kan elementong karbon na may masang numero na 12, 13, asin 14. An atomikong bilang kan karbon iyo 6, na may kahulugan na an lambang atomo kan karbon iyo may 6 na proton kaya ngani an numerong neutron kan mga isotopong ini iyo 6, 7, asin 8.

Hilingon man

[baguhon | baguhon an source]
  1. Herzog, Gregory F. (2 June 2020). "Isotope". Encyclopedia Britannica. 
  2. Soddy, Frederick (12 December 1922). "The origins of the conceptions of isotopes" (PDF). Nobelprize.org. p. 393. Retrieved 9 January 2019. Thus the chemically identical elements - or isotopes, as I called them for the first time in this letter to Nature, because they occupy the same place in the Periodic Table ...