Mont d’an endalc’had

Samariom

Eus Wikipedia
Samariom
PrometiomSamariomEuropiom

Sm
Pu
Taolenn beriodek, Samariom
Perzhioù hollek
Niver atomek 62
Rummad kimiek Lantanidoù
Strollad Lantanidoù
Trovezh 6
Bloc'h f
Tolz atomek 150,36
Aozadur elektronek
[Xe] 4f6 6s2
Dasparzh an elektronoù : 2, 8, 18, 24, 8, 2
Perzhioù atomek
Niver oksidadur + 3, +2
Oksidenn vazennek skañv
Tredanleiegezh 1,170 (Skeul Linus Pauling)
Gremmoù ionadur 1 : 544,524 kJ/mol
2 : 1 068,092 kJ/mol
3 : 2 257,755 kJ/mol
4 : 3 994,490 kJ/mol
Skin atomek 236 pm
Skin kenamsav 185 pm
Skin Van der Vaals (stlenn ebet)
Perzhioù fizikel
Arvez Kaled
Douester (≈20°C) 7,536 g/cm3
Teuzverk 1 072°C
Bervverk 1 794°C
Tredanharzusted 0,94 nΩ•m (e 20°C)
Neuz an elfenn

Un elfenn gimiek eo ar samariom ; Sm eo e arouez kimiek, 62 e niver atomek ha 150,36 e dolz atomek.

E 1879 e voe dizoloet ar samariom gant ar c'himiour gall Paul Émile Lecoq de Boisbaudran en un tamm kailh samarskit, (Y,C,U,Fe)3(Nb,Ta,Ti)5O16.
Diwar anv ar c'hailh samarskit e tibabas Paul Émile de Boisbaudran hini an elfenn nevez.

Douaroù rouez all a voe tennet eus ar samariom bet hiniennekaet e 1879, rak ampur e oa : ar gadoliniom 64Gd e 1886 hag an europiom 63Eu e 1901.

Ur metal liv an arc'hant eo ar samariom glan. Oksidet e vez tamm-ha-tamm pa vez lezet en aer, ha pegañ a ra an tan ennañ e 150 °C. Zoken pa vez miret en eoul e vez oksidet, ar pezh a ro ul liv gris-arvelen dezhañ. Evit ma chomfe lufrus ez eo ret e virout en un endalc'her gant ur gaz diheged evel an argon 18Ar.

  • Gorrek e tazgwered ar samariom gant dour yen, ha buan gant dour zomm :
2 Sm [k] + 6 H2O [d] → 2 Sm(OH)3 [dz] + 3 H2 [g][1]
2 Sm [k] + 3 H2SO4 [dz] → 2 Sm [dz] + 3 SO4 [dz] + 3H2 [g]

Skinoberiek eo ar samariom a gaver en natur. Pevar izotop zo : 144Sm, 150Sm, 152Sm ha 154Sm.
Samariom-152 eo an hini paotañ.

Izotopoù stabilañ ar samariom
Izotop % en natur Hanter-vuhez Digevanad
144Sm 3,07 stabil, 82 neutron
145Sm kevanaozet 340 devezh 145Pm
146Sm louc'hoù 1,03x108 bloavezh 142Nd
147Sm 14,99 1,06x1011 bloavezh 143Nd
148Sm 11,24 7x1015 bloavezh 144Nd
149Sm 13,82 > 2x1015 vloavezh 145Nd
150Sm 7,38 stabil, 88 neutron
151Sm kevanaozet 90 bloavezh 151Eu
152Sm 26,75 stabil, 90 neutron
153Sm kevanaozet 46,284 eurvezh 153Eu
154Sm 22,75 > 2,3x1018 vloavezh 154Gd
  • Gwarelloù samariom-kobalt (SmCo5 pe Sm2Co17) eo an arver pennañ. Dek mil gwezh galloudusoc'h eget ar gwarelloù graet diwar houarn eo ar gwarelloù-se ; n'eus nemet ar re a zo fardet diwar neodimiom a zo galloudusoc'h c'hoazh, hogen diaesoc'h eo diwarellaat ar re Sm-Co, ha betek 700 °C da nebeutañ e chomont stabil (300-400 °C evit ar gwarelloù Nd).
E kefluskerioù bihan, e selaouelloù, klevelloù ar binvioù-seniñ e kaver hevelep gwarelloù.
  1. Alc'hwez : k = kalet, d = dourek, dz = dourzileizhenn, g = gaz
  2. CRC Handbook of Chemistry and Physics
  3. 3,0 3,1 ha3,2 Royal Chemical Society (en) Liamm oberiant 28 GEN 13
Kimiezh | Elfennoù kimiek

Rolloù hervez an arouez ~ hervez an anvTaolenn beriodek
Taolennoù an izotopoù rannet ~ klok