Idi na sadržaj

Datotečni sistem

S Wikipedije, slobodne enciklopedije

U računarstvu Datotečni sistem (engleski: file system) upravlja time kako se podaci pohranjuju i preuzimaju. Datotečni sistem je sposobnost pomoću kojeg operativni sistem upravlja podacima i njihovom organizacijom na disku ili particiji.[1][2] Svaka grupa podataka se naziva datoteka.

Datotečni sistem se može koristiti na brojnim različitim uređajima za skladištenje koji koriste različite vrste medija. Tvrdi diskovi su ključni uređaji za skladištenje i predviđeni su da ostanu kao takvi doglednoj budućnosti.[3] Druge vrste medija koji se koriste uključuju SSD-ove, magnetne trake i optičke diskove.

Neki datotečni sistemi koriste se na lokalnim uređajima za pohranu podataka;[4] drugi omogućavaju pristup datotekama putem mrežnog protokola (na primjer, NFS,[5] SMB ili 9P klijenti).

Datotečni sistem može postati fragmentiran

Datotečni sistemi u operativnim sistemima

[uredi | uredi izvor]

Mnogi operativni sistemi uključuju podršku za više od jednog sistema datoteka. Ponekad su OS i sistem datoteka su čvrsto isprepleteni.

Linux podržava brojne datotečne sisteme, ali to su najćešće sistemi iz ext * porodice (ext2, ext3 i ext4), XFS, JFS i btrfs .

macOS (ranije Mac OS X) koristi Apple File System (APFS), koji je zamijenio sistem datoteka naslijeđen od klasičnog Mac OS-a nazvan HFS Plus (HFS +).

OS/2 1.2 uveo je datotečni sistem visokih performansi (HPFS).

Microsoft Windows

[uredi | uredi izvor]
Popis direktorija u Windows komandnoj ljusci

Windows koristi datotečne sisteme FAT, NTFS, exFAT, Life File System i ReFS (posljednji je samo podržan i upotrebljiv u Windows Server 2012, Windows Server 2016, Windows 8, Windows 8.1 i Windows 10).

Porodica FAT datotečnih sistema podržavaju gotovo svi operativni sistemi za osobne računare, uključujući sve verzije Windowsa i MS-DOS/PC DOS, OS/2 i DR-DOS. FAT je zbog toga popularan kao univerzalni format razmjene između računara i uređaja bilo koje vrste i starosti.

NTFS, uveden sa operativnim sistemom Windows NT 1993, omogućio je kontrolu dozvola zasnovanu na ACL-u . Ostale osobine koje NTFS podržava uključuju čvrste veze, višestruko strujanje datoteka, indeksiranje atributa, praćenje kvota, šifriranje (vidi Bitlocker), kompresiju i oporavak ranijih verzija datoteka.

exFAT je patentno zaštićen datotečni sistem sa određenim prednostima u odnosu na NTFS. exFAT je jedini potpuno podržani sistem u macOS i Windows operativnim sistemima koji mogu pohraniti datoteku veću od 4 GB.

Reference

[uredi | uredi izvor]
  1. ^ "5.10. Filesystems". The Linux Document Project. Pristupljeno December 11, 2021. A filesystem is the methods and data structures that an operating system uses to keep track of files on a disk or partition; that is, the way the files are organized on the disk.
  2. ^ Arpaci-Dusseau, Remzi H.; Arpaci-Dusseau, Andrea C. (2014), File System Implementation (PDF), Arpaci-Dusseau Books
  3. ^ "Storage, IT Technology and Markets, Status and Evolution" (PDF). 20. 9. 2018. HDD still key storage for the foreseeable future, SSDs not cost effective for capacity
  4. ^ Arpaci-Dusseau, Remzi H.; Arpaci-Dusseau, Andrea C. (2014), File System Implementation (PDF), Arpaci-Dusseau Books
  5. ^ Arpaci-Dusseau, Remzi H.; Arpaci-Dusseau, Andrea C. (2014), Sun's Network File System (PDF), Arpaci-Dusseau Books

Dalje čitanje

[uredi | uredi izvor]

Knjige

[uredi | uredi izvor]

 

Online

[uredi | uredi izvor]