Idi na sadržaj

Martin Bormann

S Wikipedije, slobodne enciklopedije
Martin Bormann
Martin Bormann
Rođenje (1900-06-17) 17. juni 1900.
Halberstad, Njemačka
Smrt2. maj 1945(1945-05-02) (44 godine)
Berlin, Njemačka

Martin Bormann bio je njemački nacionalsocijalistički političar, pripadnik SS-a, NSDAP-a i ratni zločinac. Za vrijeme Drugog svjetskog rata bio je partijski šef NSDAP u rangu ministra Trećeg Rajha. U odsutnosti je osuđen na smrt 1. oktobra 1946. godine na Nürnberškim procesima. Smatralo se da je uspio pobjeći i da se krije u Južnoj Americi. Njegovi su posmrtni ostaci nađeni u Berlinu prilikom građevinskih radova 1972. godine.

Biografija

[uredi | uredi izvor]

Bormannov otac Theodor Bormann bio je poštanski službenik [1] Nakon smrti prve žene Louise Grobler, ženi se sa Antonie Bernhardine Mennong, kćerkom radnog kolege. Otac mu umire u 41-oj godini. Bormann je imao još dva brata. Jedan mu je brat, još kao dijete umro, dok je Albert Bormann, postao kasnije visoki službenik NSDAP. Tokom Prvog svjetskog rata Bormann se nalazi u artiljerijskim jedinicama, ali bez borbenih iskustava, vraća se u Njemačku, te završava školu za poljoprivrednike i postaje član antisemitskog saveza Verband gegen Überhebung des Judentums. Ujedno se učlanjuje u paramilitarne vojne jedinice Freikorps Roßbach. 1924. godine osuđen je na zatvorsku kaznu, zajedno sa kasnijim zapovjednikom koncentracionog logora Auschwitz, Rudolfom Hößom, zbog ubistva svog učitelja Waltera Kadowa u tzv. Femmemord, politički motiviranim ubistvima u Weimarskoj Republici. 1928. godine podliježe, kao i Höß amnestiji.

Članstvo u NSDAP

[uredi | uredi izvor]

Martin Bormann učlanjuje se u NSDAP, 1928. godine. U početku je bio vozač predsjednika okruga Thüringena (njem.: Gauleiter), Fritza Sauckela, mada prilično brzo napreduje u karijeri. Već 1928. godine preuzima vođstvo u sistemu socijalnog osiguranja SA, koje kasnije prerasta u socijalnu kasu pripadnika SA, SS i NSDAP (njem.: Hilfskasse der NSDAP ). 1933. godine postaje vođa štaba Hitlerovog zamjenika Rudolfa Heßa. 2. septembra 1929. godine ženi se sa Gerdom Buch, sa kojom je imao desetoro djece. Vjenčani kum im je bio Adolf Hitler u čiju čast su najstarijeg sina nazvali Martin-Adolf.

Hitlerov sekretar

[uredi | uredi izvor]
Hitler sa štabom 1940. godine
Hitler i Bormann nakon zauzimanja Pariza 1940. godine

Nakon bijega avionom Hitlerovog zamjenika Rudolfa Heßa za Veliku Britaniju 1941. godine Bormann pruzima njegovo mjesto. Hitler ga opunomoćuje rangom ministra Trećeg Rajha i određuje za upravitelja svoje imovine. Istovremeno ga ovlašćuje za igradnju rezidencije na svom imanju na Obersalzbergu, koje je kupio 1933. godine od tantijema knjige Mein Kampf. Bormann odkupljuje pod prisilom zemljište od okolnih seljaka, koje stavlja pred odluku ili prodaja ili odlazak u koncentracioni logor. Bormann također potiskuje iz službe Hitlerovog dotadašnjeg ađutanta, pripadnika SA, Wilhelma Brücknera. Time postaje neslužbeno najmoćnija osoba nakon Hitlera, a on ga 12. aprila 1943. godine postavlja za sekretara vođe (njem.: Sekretär des Führers). Vremenom Bormann distancira ostale pripadnike kabineta kao što su Hermann Göring, Heinrich Himmler i Albert Speer, te ga Hitler u svom testamentu upisuje kao najvjernije od svih partijskih drugova. 29. aprila 1945. godine u Hitlerovom bunkeru u Berlinu, bio je vjenčani kum Hitleru i Evi Braun. Time Bormann postaje neomiljen u krugovima nacističkih generala i prisutan je sve do samoubistva i spaljivanja Hitlerovog leša, nakon čega netragom nestaje. Osim restriktivne politike prema Židovima, Bormann je poznat i po tome što je je zakonskim odredbama omogućio izrabljivanje zarobljenika za prisilni rad, kao i za pokušaje isključivanja crkve i klera iz političkog života.

Suđenje

[uredi | uredi izvor]

Na suđenju u Nürnbergu osuđen je na smrt u odsutnosti (in abstinetio), mada izjavom Arthura Axmanna, njegov je leš viđen u Berlinu u maju 1945. godine. Optužen je po tri tačke optužnice i to:

  • za sudjelovanje u običnom planu ili uroti za izvršenje protumirovnih zločina,
  • za ratne zločine,
  • za zločine protiv čovječnosti .

Navodno je počinio samoubistvo zajedno sa Hitlerovim liječnikom Ludwiga Stumpfeggera, uzimanjem otrovne kapsule u maju 1945. godine nakon bijega iz Hitlerovog binkera. Po izjavi Axmanna vidio ih je u uniformama, ali bez činova i oznaka, 2. maja 1945. godine, te se on smatra krunskim svjedokom za dokaz o smrti Bormanna. Prilikom iskopavanja i gradevinskih radova 1972. godine nađena su dva leša, od kojih je na jednom, analizom DNK, dokazano da pripada Bormannu.

Reference

[uredi | uredi izvor]

Vanjski linkovi

[uredi | uredi izvor]