Neidio i'r cynnwys

Yr Adferiad

Oddi ar Wicipedia
Yr Adferiad
Enghraifft o'r canlynolcyfnod o hanes Edit this on Wikidata
Dechreuwyd1660 Edit this on Wikidata
Siarl II, "y Brenin Llon", yng ngwisg ei goroni. Portread gan John Michael Wright, tua 1661–62.

Ailsefydliad brenhiniaeth Lloegr yn 1660, ac enw ar y cyfnod o hanes Lloegr yn sgil hynny, oedd yr Adferiad. Defnyddir y term gan amlaf i grybwyll teyrnasiadau Siarl II, brenin Lloegr (1660–85), a Iago II, brenin Lloegr (1885–88).

Ar ddiwedd Ail Ryfel Cartref Lloegr (1648–49), dienyddiwyd y Brenin Siarl I ar 30 Ionawr 1649, gan nodi dechrau'r Rhyngdeyrnasiad (1649–60) yn nheyrnasoedd Lloegr, yr Alban, ac Iwerddon. Sefydlwyd Gwerinlywodraeth Lloegr gan Senedd y Gweddill. O 1653 i 1659, gelwid llywodraeth y wlad yn y Ddiffynwriaeth, dan arweiniad Oliver Cromwell ac yna'i fab Richard Cromwell. Ymddiswyddodd Richard Cromwell o swydd yr Arglwydd Amddiffynnydd ym Mai 1659, a brwydrodd seneddwyr dros lywodraeth y wlad am flwyddyn. Ymgynulliodd y Senedd Gonfensiwn ar 25 Ebrill 1660, heb i'r aelodau dyngu llw i'r Werinlywodraeth na'r frenhiniaeth, a chyhoeddwyd Siarl Stiwart yn Siarl II, Brenin Lloegr, ar 8 Mai. Dychwelodd yr esgobion i'r senedd, ac ailsefydlogwyd uniongrededd Anglicanaidd Eglwys Loegr.

Mae llenyddiaeth yr Adferiad yn cyfeirio at y rhyddiaith, barddoniaeth, a drama a ysgrifennwyd yn Lloegr yn y cyfnod 1660–1700.[1]

Cyfeiriadau

[golygu | golygu cod]
  1. J. P. Kenyon (gol.), The Wordsworth Dictionary of British History (Ware, Swydd Hertford: Wordsworth Editions, 1994), t. 300.