Zum Inhalt springen

chleb

Aus Wiktionary, dem freien Wörterbuch
Singular Plural
Nominativ chleb chleby
Genitiv chleba chlebów
Dativ chlebowi chlebom
Akkusativ chleb chleby
Instrumental chlebem chlebami
Lokativ chlebie chlebach
Vokativ chlebie chleby
[1] bochenek chleba – ein Laib Brot

Worttrennung:

chleb

Aussprache:

IPA: [xlɛp]
Hörbeispiele: Lautsprecherbild chleb (Info)
Reime: -ɛp

Bedeutungen:

[1] Gastronomie: Brot
[2] ohne Plural, übertragen: Brot, Lebensunterhalt

Herkunft:

seit dem 14. Jahrhundert bezeugtes Erbwort aus dem urslawischen *chlěbь, das seinerseits aus dem germanischen *hlaiba- (siehe gotisch 𐌷𐌻𐌰𐌹𐍆𐍃 (hlaifs) → got und althochdeutsch hleib → goh, woraus neuhochdeutsch Laib) ‚(Brot-)Laib‘ entlehnt worden ist; gemeinslawisches Wort, das etymologisch verwandt ist mit niedersorbisch chlěb → dsb und klěb → dsb, obersorbisch chlěb → hsb, tschechisch chléb → cs, slowakisch chlieb → sk, russisch хлеб (chleb→ ru, altkirchenslawisch хлѣбъ (chlěbъ) → cu, ukrainisch хліб (chlib→ uk, weißrussisch хлеб (chleb→ be, slowenisch hleb → sl, serbisch хљеб (hljeb→ sr und bulgarisch хляб (chljab→ bg[1][2]

Sinnverwandte Wörter:

[2] byt, praca, utrzymanie, zarobek

Verkleinerungsformen:

[1] chlebek, chlebuś

Oberbegriffe:

[1] pieczywo

Unterbegriffe:

[1] chleb chrupki, chleb sitkowy, chleb turecki, czarny chleb, graham, pumpernikiel, razowiec

Beispiele:

[1] Na śniadanie jedli chleb z masłem i marmoladą.
Zum Frühstück aßen sie Brot mit Butter und Marmelade.
[1] Kup dwa bochenki chleba.
Kauf zwei Laib Brot.
[1] Babka piekła chleb.
Die Großmutter buk Brot.
[2] Kiedyś wędrował za chlebem z miasta do miasta.
Früher wanderte er von Stadt zu Stadt um Brot zu erhalten.

Redewendungen:

[1] być o suchym chlebie, żyć o suchym chlebie
[1] chleb powszedni
[2] chleb nauczycielski
[2] ciężki kawałek chleba
[2] łatwy chleb
[2] lekki kawałek chleba

Sprichwörter:

[1] głodnemu chleb na myśli
[1] kto dobrze orze, ma chleb w komorze
[1] kto w ciebie kamieniem, ty w niego chlebem
[1] nie samym chlebem człowiek żyje
[1] u wdowy chleb gotowy

Charakteristische Wortkombinationen:

[1] piec chleb
[2] być bez chleba, stracić chleb, szukać chleba, znaleźć chleb

Wortbildungen:

[1] chlebowy
[1] chleb świętojański/chleb św. Jana

Übersetzungen

[Bearbeiten]
[1] Polnischer Wikipedia-Artikel „chleb
[1, 2] PONS Polnisch-Deutsch, Stichwort: „chleb
[1, 2] Słownik Języka Polskiego – PWN: „chleb
[1, 2] Słownik Języka Polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego: „chleb
[1, 2] Witold Doroszewski: Słownik języka polskiego. Band 1–11, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997, ISBN 83-01-12321-4 (elektronischer Reprint; Erstdruck 1958–1969) „chleb“
[*] Słownik Ortograficzny – PWN: „chleb

Quellen:

  1. Wiesław Boryś: Słownik etymologiczny języka polskiego. 1. Auflage. Wydawnictwo Literackie, Kraków 2005, ISBN 83-08-03648-1, Seite 60.
  2. Max Vasmer: Russisches etymologisches Wörterbuch. Этимологический словарь русского языка, Перевод с немецкого и дополнения члена-корреспондента АН СССР О. Н. Трубачева. Под редакцией и с предисловием проф. Б. А. Ларина. 2. Auflage. 4 Т–Ящур, Прогресс, Moskau 1987, Seite 241–242.

chleb ist die Umschrift folgender Wörter:

Weißrussisch: хлеб (chleb)