Edukira joan

Xapur I.a

Wikipedia, Entziklopedia askea
Xapur I.a

Sasandar Inperioko errege

240ko apirilaren 12a - 270eko maiatza
Ardaxir I.a - Hormizd I.a
Bizitza
JaiotzaFiruzabad, II. mendea
Herrialdea Sasandar Inperioa
HeriotzaBixapur, 272 ( urte)
Familia
AitaArdaxir I.a
AmaMurrod
Ezkontidea(k)unnamed daughter of Mihrak (en) Itzuli
Al-Nadirah (en) Itzuli
Khwarranzem (en) Itzuli
Domitica (en) Itzuli
Seme-alabak
LeinuaSasandar dinastia
Jarduerak
Jardueraksubiranoa
Sinesmenak eta ideologia
ErlijioaZoroastrismoa

Xapur I.a[1] (pehlevieraz: 𐭱𐭧𐭯𐭥𐭧𐭥𐭩‎; Gor?, Persia, 215 aldean - Bixapur, Persia, 272 aldean) Sasandar Inperioko xahanxah izan zen 241-270/72 urteetan.

Ardaxir I.aren semea zen. Haren aitak Erromatar Inperioaren aurka hasi zuen borroka jarraitu zuen. 241. urtean Antiokiaraino heldu zen baina hurrengo urtean Gordiano III.a enperadoreak garaitu zuen. 253. urtean Tiridates II.a erregea Armeniatik egotzi zuen eta 260. urtean Valeriano erromatar enperadorea atxilotu zuen.

Antiokia, Tarso eta Kapadoziako Zesareako hiriak eraso eta hustu zituen, eta erromatar presoez baliatu zen Behe Mesopotamian zubiak eta urtegiak eraikitzeko. Uko egin zion Siria eta Asia Txikia konkistatzeari, baina Eufrates ibaia berriro ere gainditu zuen eta Odenatek, Palmirako printzeak, garaitu zuen. Yundisapur hiria sortu zuen Susa hiritik hurbil eta Taq-e Kesra jauregi zoragarria eraikiarazi zuen Ktesifonen.

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Xapur I.a Aldatu lotura Wikidatan