K wobsahej skočić

Aronija

Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije
Aronija
Slowčinowa aronija (Aronia x prunifolia)
systematika
Domena Eukaryoty
Swět Rostlinstwo
rjad: (Rosales)
swójba: Róžowe rostliny (Rosaceae)
podswójba: (Spiraeoideae)
tribus: Pyreae
podtribus: Jadrješkosadowe rostliny (Pyrinae)
ród: Aronija
wědomostne mjeno
Aronia
Medik.
Wobdźěłać
p  d  w

Aronija (Aronia) je ród ze swójby róžowych rostlinow (Rosaceae).

Aronijowe družiny su w lěće zelene kerki z wótrymi, nadpadnje winočerwjenymi zymowymi pupkami. Jednotliwe lisćowe łopjena su eliptiske hač wopak jejkojte, 2 hač 8 cm dołhe, zwjetša krótko kónčite, złaha karbojće rězane, horjeka maja na srjedźnym rjepiku čornočerwjene kosmy z jaskrawje čerwjenym nazymskim barbjenjom.

W krywopakićowych kwětnistwach steja dźesać do 20 kćenjow hromadźe. Dwusplažne, radiarsymetriske, pjećličbne kćenja maja přeměr wot něhdźe 1 cm. Eksistuja pjeć keluchowych łopješkow. Pjeć swobodnje stejacych krónowych łopjenow je běłe abo blědźe róžojte. Zwjetša 20 purpurowych, kosmatych staminow je na jich bazy zarosćene. Čerwjene abo čorne, jabłukoformowe płody maja přeměr wot 5 hač 12 mm.

Wědomostne mjeno Arónia pochadźa z grjekskeho słowa αρωνια (arōnía) „myšpla“, kotrež słuša k słowu αρια (aría) „mučnica“. Tute mjeno so je na ród ze sewjerneje Ameriki přenjesene.[1]

Wobsahuje sćěhowace 3[2] družiny:

  • Pjelsćojta aronija (Aronia arbutifolia (L.) Pers., Syn.: Aronia arbutifolia var. brilliantissima hort., Crataegus pyrifolia Lam., Mespilus arbutifolia L., Photinia pyrifolia (Lam.) K.R.Robertson & J.B.Phipps, Pyrus arbutifolia (L.) L. f., Sorbus arbutifolia (L.) Heynh.)
  • Čorna aronija (Aronia melanocarpa (Michx.) Elliott, Syn.: Aronia melanocarpa Spach, Aronia nigra (Medik.) Dippel, Aronia nigra (Willd.) Koehne, Hahnia arbutifolia var. nigra Medik., Mespilus arbutifolia var. melanocarpa Michx., Photinia melanocarpa (Michx.) K.R.Robertson & J.B.Phipps, Pyrus arbutifolia var. nigra Willd., Pyrus melanocarpa (Michx.) Willd., Pyrus nigra (Willd.) Sarg.):
    • Aronia melanocarpa var. grandifolia (Lindl.) Schneid.
    • Aronia melanocarpa (Michx.) Elliott var. melanocarpa
  • Slowčinowa aronija (Aronia x prunifolia) (Marshall) Rehder (Syn.: Crataegus prunifolia (Marshall) Baumg., Mespilus prunifolia Marshall, Photinia floribunda (Lindl.) K.R.Robertson & J.B.Phipps, Pyrus floribunda Lindl.)
  1. Helmut Genaust: Etymologisches Wörterbuch der botanischen Pflanzennamen. Nikol Verlag, Hamburg 2012, ISBN 978-3-86820-149-9, str. 78.
  2. Botanica, Bäume und Sträucher, Über 2000 Pflanzenporträts, ISBN 978-3-8331-4467-7, strona 105 (němsce)
Commons
Commons
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije