Ислам
![](http://178.128.105.246/content-http-upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Allah-green-transparent.svg/200px-Allah-green-transparent.svg.png)
![](http://178.128.105.246/content-http-upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Islam_by_country.png/250px-Islam_by_country.png)
![](http://178.128.105.246/content-http-upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Islam_percent_population_in_each_nation_World_Map_Muslim_data_by_Pew_Research.svg/300px-Islam_percent_population_in_each_nation_World_Map_Muslim_data_by_Pew_Research.svg.png)
Ислам (аьрабнал маз لإسلام , al-Islām, «вихшал шаву») ягу Бусурманнал дин — Аллагь цари тӀисса дин, дунияллий цайминнущал аьрхӀал яла чӀяруну кьамул дурсса дин.
Лакрал буттахъал дин. МухӀаммад Аллагьнал идавсри ва Мунал илчири цинявппагу инсантурачӀан тӀисса. Ислам щаллу дуллайминнайн учайсс��р бусурман куну (< аьрабнал маз مسلمون муслимуна, «вихшал хьусса»).
Гьанусса яла чанми буржру, хIакьсса бусурманчувнал чара бакъа биттур бан аьркинсса.
Ислам — биттур баву Аллагьнал биттур бан ккаккан бувмур ва уруччаву Аллагьнал уруччин ккаккан бувмуния. Исламрал дуссар ххюра ттарцӀ. Мигу хъанахъиссар бусурмачувнал яла агьамсса, яла гьанусса буржруну.
Аллагьнал луттирду[дакьин дан | аьдад дакьин дан]
Исламрал лу — Кьуран. Му бакъа Аллагьнал гьан бувсса ккалли байссар Тора (Таврат), Псалтырь (Забур) ва Евангелие (Инжил). Мунияту жугьутӀигу кашишталгу Аллагьнайн бакъа цайми затиттайн икрам буллайминнавх ккалли къабайссарча, а байссар ккалли «Луттирал агьлукунма».
Исламрал шурутӀру[дакьин дан | аьдад дакьин дан]
![](http://178.128.105.246/content-http-upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Sedzda.png/100px-Sedzda.png)
![](http://178.128.105.246/content-http-upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Kaaba_at_night.jpg/100px-Kaaba_at_night.jpg)
![](http://178.128.105.246/content-http-upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Mosque.jpg/100px-Mosque.jpg)
МухӀаммад-идавслул куну бур ислам дарцӀуну дуссар ххюра зарай:
- Шагьадат (الشهادة) (мазралгу дакӀнилгу кьамул даву): акъассар цучӀав икрам банма, ца Аллагь личӀаннин (Ля иляhа илля Ллаhу) ва МухӀаммад Мунал гьан увсса идавсри [щалавагу инсантурал агьлулучӀан] (ва Мухаммадун расуль уль-Ллаhи);
- Салат (صلاة) — чак;
- Савм (صوم) — зума дугьаву Рамазан-зурив;
- Закят (زكاة) — закат; мисккинминнан хъус дачӀаву;
- Хадж (حج) — хIаж; каши духьурча, Маккалийн хӀажлийн лагаву.
Иман, шивун духлай дуссар:
- Вих шаву Аллагь ца ушив (таухид);
- Вих шаву малаиктал бушив;
- Вих шаву Аллагьнал луттирдайн;
- Вих шаву идавстурайн ва илчитурайн;
- Вих шаву кьияматсса кьини дучӀаншив;
- Вих шаву гьарца затрайт Аллагьнал кьадар душив.
- Вих шаву ивчӀайххту кӀилчинмур оьрмугу бикӀаншив.
Исламравсса низамру[дакьин дан | аьдад дакьин дан]
![](http://178.128.105.246/content-http-upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Opened_Qur%27an.jpg/100px-Opened_Qur%27an.jpg)
![](http://178.128.105.246/content-http-upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/50/FirstSurahKoran.jpg/200px-FirstSurahKoran.jpg)
Исламрал цинярдарагу низамирттайн учайссар шариаьт куну, ва ми дуссар дарцӀуну Кьурандалий, МухӀаммад-идавсил сунналий ва цинявппагу бусурманнал аьлимтал бавцӀумуний (иджма).
Инсантурал тӀуллу ххюра журалул дикӀайссар: хӀарам (къабучӀимур), карагьат (къахъинмур), мубах (бучӀимур), мандуб (хъинмур) ва фард (чара бакъамур).
Исламравсса къяртри[дакьин дан | аьдад дакьин дан]
- СуннитӀтал
- ШиитӀтал
Исламрал элмурду[дакьин дан | аьдад дакьин дан]
ЛитератӀура: Исламрал гьану[дакьин дан | аьдад дакьин дан]
Ислам дарцӀусса луттирду:
- 1. Аллагьнал лу — Кьуран;
- 2. МухӀаммад-идавслул сунна (ссалам мунан ва Аллагьнайту ссалават), хавардайну бусласисса цимивагу луттирдаву. Ми луттирдавату яла кӀулми:
- а) «Аль-Джами ас-Сахих» (тӀайласса хӀадисру цачӀун бувсса лу) имам Бухарийнал,
- б) «Аль-Джами ас-Сахих» (тӀайласса хӀадисру цачӀун бувсса лу) имам Муслимлул,
- в) «Китаб ас-Сунан» (суннатрал лу) имам Абу Давудлул,
- г) «Китаб ас-Сунан» (суннатрал лу) имам ибн Маджилул,
- д) «Аль-Джами аль-Кабир» (хъунмасса хӀадисру цӀачӀун бувсса лу) имам ат-Тирмизилул,
- е) «Китаб ас-Сунан аль-Кубра» (суннатрал хъунмасса лу) имам Насаилул.