Шкотска
Шкотска Scotland
Alba |
||||||
---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||
Гесло: Во мојата одбрана Господ ме одбранува | ||||||
Кралска химна: „Боже, чувај го Кралот“ | ||||||
![]() Местоположбата на Шкотска (темнозелена) – на Европскиот континент (зелена и темнозелена и темносива) Местоположбата на Шкотска (темнозелена) – на Европскиот континент (зелена и темнозелена и темносива) |
||||||
Главен град | Единбург 55°57′N 3°12′W / 55.950° СГШ; 3.200° ЗГД | |||||
Најголем град | Глазгов | |||||
Службен јазик | шкотски, англиски | |||||
Признаени регионални јазици | германски | |||||
Народности (2001) | 88.09% Шкоти, 7.38% Британци, 2.52% други белци, 2.01% други[1] | |||||
Демоним | Шкоти | |||||
Уредување | уставна монархија | |||||
• | Крал | Чарлс III | ||||
• | Прв министер | Хамза Јусаф | ||||
• | Премиер на Обединетото Кралство | Риши Сунак | ||||
Основана | Точниот датум не е познат, традиционално се верува во 843 год. | |||||
Површина | ||||||
• | Вкупна | 78,387 км2 | ||||
• | Вода (%) | 1.9 | ||||
Население | ||||||
• | проценка за средина на 2011 г. | 5,254,800[2] | ||||
• | Попис 2001 | 5,062,011 | ||||
• | Густина | 65.9 жит/км2 | ||||
БДП (номинален) | проценка за 2010 г. | |||||
• | Вкупно | 139.774 милијарди фунти[3] | ||||
• | По жител | 26,766 ($43,492 USD) (21-ва) | ||||
Валута | Британска фунта (GBP ) |
|||||
Часовен појас | GMT (UTC0) | |||||
• | (ЛСВ) | BST (UTC+1) | ||||
Датумски формат | дд/мм/гггг | |||||
Се вози на | лево | |||||
НДД | .uk | |||||
Повик. бр. | 44 | |||||
Светец заштитник | Свети Андреј[4][5] Маргарета Шкотска[6] Свети Колумба[7] |
|||||
1. | Цвет на Шкотска, Храбрата Шкотска и Scots Wha Hae се неофицијални химни на Шкотска. | |||||
2. | Англискиот е службен јазик на Обединетото Кралство.[8] Шкотскиот германски и шкотскиот јазик се признати како автохтони јазици во државата;[9] | |||||
3. | Понекогаш и Шкотланѓани |
Шкотска (шкотски и англиски: Scotland) или Алба (гелски: Alba) — зависна земја на северозападот на Европа и една од составните земји на Обединетото Кралство. Земјата ја зазема северната третина од островот, и ја дели на југ копнената граница со Англија, а се граничи со Северното Море на исток, Атлантскиот Океан на север и запад и со Северниот Проток и Ирското Море на југозапад.
Кралството Шкотска е независна држава од 1 мај 1707, кога со указ за обединување, влегло во рамките на Кралството Англија. Со ова е создадено кралството Велика Британија. Шкотска и Обединетото Кралство се договориле во октомври 2012 година да се одржи референдум за независност на Шкотска од Обединетото Кралство во 2014 година.
Историја[уреди | уреди извор]
Ран современ период[уреди | уреди извор]
Договор за вечен мир бил потпишан во 1502 од Џејмс IV од Шкотска и Хенри VII од Англија. Џејмс се оженил со ќерката на Хенри, Маргарет Тјудор.[10] Џејмс ја нападнал Англија во поддршка на Франција и е последниот британски монарх кој загинал во битка, кај Флоден во 1513.[11] Во 1560, со Договорот од Единбург бил ставен крај на Англо-Францускиот конфликт и била признаена протестантката Елизабета I за Кралица на Англија.[12]:112 Во Шкотска била прекината папската власт и римокатоличкото учење.[13]:44 Католичката кралица, Мери, била принудена да абдицира во 1567.[14]
Географија и клима[уреди | уреди извор]
Географија[уреди | уреди извор]
Шкотска е составена од:
Хербидските Острови се делат на:
Клима[уреди | уреди извор]
![](http://178.128.105.246/content-http-upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Traigh_Bail%2C_Tiree_-_geograph.org.uk_-_7983.jpg/220px-Traigh_Bail%2C_Tiree_-_geograph.org.uk_-_7983.jpg)
Шкотска има атлантска клима и силни југозападни ветрови. Тоа е последица од распоредот на планините и Атлантскиот Океан, поради кој зимите во пониските делови се меки, а поладно станува во зима на високите планини и на северните крајбрежја. Средната температура во јануари е помеѓу 3-5 °C, а преку ноќ под нулата. На високите планини снегот се задржува со месеци.
Летата се претежно ладни. Средната температрура во јули изнесува 13-15 °C, но после ручек често таа се зголемува и до 20 °C. Многу ретко е потопло од 24 °C. Дождот повеќе паѓа во западните планински делови каде што југозападните ветрови носат многу влажен воздух од Атлантскиот Океан. Отприлика врн�� околу 2500 mm годишно. Највлажни месеци се од јули до ноември, а исто и јануари е влажен.
Демографија[уреди | уреди извор]
Бр. | Нас. | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
![]() Глазгов ![]() Единбург |
1 | Глазгов | 590,507 | ![]() Абердин ![]() Данди | |||||
2 | Единбург | 459,366 | |||||||
3 | Абердин | 195,021 | |||||||
4 | Данди | 147,285 | |||||||
5 | Пејсли | 76,834 | |||||||
6 | Ист Килбрајд | 74,395 | |||||||
7 | Ливингстон | 56,269 | |||||||
8 | Хамилтон | 53,188 | |||||||
9 | Камбернолд | 52,270 | |||||||
10 | Керколди | 49,709 |
Религија[уреди | уреди извор]
Повеќето од Шкотланѓаните се протестанти. Презвитеријанскатацрква на Шкотска има околу 600.000 членови или 12% од населението. Отприлика 800.000 луѓе се католици.
Економија[уреди | уреди извор]
Шкотска има западначко отворена економија која е претежно е поврзана со економиите на Западна Европа. Шкотска има претежно извори на нафта во Северното Море, лов на риба и голем број на овци. Други важни гранки се модерната технологија, вискито и туризмот. Повисоките места претежно се помалку населени и има голем број овци. 5% од ГПД-то и 7.5 од вработените во Шкотска - туризмот во Шкотска. Најпосетено одредиште останува езерото Лок Нес во кое наводно се наоѓа митското чудовиште Неси.
Култура[уреди | уреди извор]
Гајдата и килтот се можеби најзначајните знаменитости на Шкотска.
Наводи[уреди | уреди извор]
- ↑ „Analysis of Ethnicity in the 2001 Census - Summary Report“. The Scottish Government. 2006-04-04. Посетено на 2012-10-11.
- ↑ „Scottish population reaches record high“. BBC. 31 May 2012. Посетено на 31 May 2012.
- ↑ „Scottish National Accounts Project. Gross Domestic Product in Current Prices for Scotland, 2010 Q4“. Edinburgh: Scottish Government. 11 August 2010. Архивирано од изворникот на 2018-12-24. Посетено на 2 July 2011. Наводот journal бара
|journal=
(help) - ↑ „St Andrew—Quick Facts“. Scotland.org—The Official Online Gateway. Посетено на 2 December 2007.
- ↑ „St Andrew“. Catholic Online. Посетено на 15 ноември 2011.
- ↑ „St Margaret of Scotland“. Catholic Online. Посетено на 15 ноември 2011.
„Patron saints“. Catholic Online. Посетено на 15 ноември 2011. - ↑ „St Columba“. Catholic Online. Посетено на 15 ноември 2011.
- ↑ „Directgov: English language – Government, citizens and rights“. Directgov. Архивирано од изворникот на 2012-10-15. Посетено на 23 August 2011.
- ↑ „European Charter for Regional or Minority Languages“. Scottish Government. Архивирано од извор��икот на 2011-06-07. Посетено на 23 October 2011.
- ↑ „James IV, King of Scots 1488–1513“. BBC.
- ↑ „Battle of Flodden, (Sept. 9, 1513)“. Encyclopædia Britannica.
- ↑ Грешка во наводот: Погрешна ознака
<ref>
; нема зададено текст за наводите по имеMason
. - ↑ Грешка во наводот: Погрешна ознака
<ref>
; нема зададено текст за наводите по имеshort
. - ↑ „Religion, Marriage and Power in Scotland, 1503–1603“. The National Archives of the United Kingdom.
- ↑ „2011 Census population data for localities in Scotland“. Scotlandscensus.gov.uk. Архивирано од изворникот на 28 July 2020. Посетено на 10 July 2014.
Поврзано[уреди | уреди извор]
|