Naar inhoud springen

16:9

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Breedbeeldformaat (16:9)
Een beeld in de 16:9-verhouding

16:9 is een bekend breedbeeldformaat. Hierbij is de beeldverhouding 16 eenheden breed en 9 eenheden hoog. Het is de breedbeeldtelevisiestandaard van hdtv.

De 4:3-standaardafmeting was waarop de stomme films werden gemaakt. SD gebruikt de 4:3 (smalbeeld-standaard), HD gebruikt de 16:9 (de breedbeeldstandaard).

Op film waar geluid en beeld werden gecombineerd, werd door de filmstandaard SMPTE de 2,40:1 gebruikt. Het beeld dat op een bioscoopscherm werd geprojecteerd was meestal de 2,40:1

Ergonomisch ligt 16:9 dicht bij de verhouding van het menselijk gezichtsveld.

De 'logica' van 16:9 kan ook wiskundig worden verantwoord, namelijk (4:3)²=16:9. Het kwadrateren van de standaardverhouding zorgt dus voor de breedbeeldverhouding. 4:3 tot de derde (4:3)³ komt weer in de buurt van de filmstandaard 2,40:1.

De eerste televisietoestellen hadden een verhouding (aspect ratio) van 4:3, wat wil zeggen dat het televisiebeeld 4 eenheden breed en 3 eenheden hoog is. Rond 1950 werd het breedbeeldformaat voor film geïntroduceerd. Vanaf ongeveer 1992 begon Philips met breedbeeldtelevisie met een verhouding van 16:9.

Nederland stapte pas laat over op het breedbeeldformaat. Pas sinds 2007 zendt de meerderheid van de Nederlandse tv-zenders in breedbeeld uit. De publieke omroepen van België en Groot-Brittannië begonnen al veel eerder met het breedbeeldformaat. In België is zelfs een wettelijk minimum vastgesteld, ongeveer 90% tot 95% moet in breedbeeld worden uitgezonden.

Oude televisieprogramma's worden meestal nog in 4:3 uitgezonden. Vaak worden deze afgesneden aan de boven- en onderkant, of er worden zwarte balken aan de linker- en rechterkant getoond (pillarbox).[1]

Veelgebruikte beeldresoluties

[bewerken | brontekst bewerken]

Enkele veelgebruikte beeldresoluties voor 16:9 worden genoemd in onderstaande tabel.

Breedte Hoogte Standaard
640 360 nHD
960 540 qHD
1024 576 dvd
1280 720 HD
1366 768 WXGA
1600 900 HD+
1920 1080 Full HD
2560 1440 QHD
3200 1800 QHD+
3840 2160 4K UHD
4096 2304 Full 4K UHD
5120 2880 5K UHD
7680 4320 8K UHD
Commons heeft media­bestanden in de categorie 16:9.