Naar inhoud springen

Natriumsulfaat

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Natriumsulfaat
Structuurformule en molecuulmodel
Natriumsulfaat-kristallen
Natriumsulfaat-kristallen
Algemeen
Molecuulformule Na2SO4
IUPAC-naam natriumsulfaat
Andere namen zonder kristalwater: glauberzout, E514, trona
decahydraat: mirabiliet
Molmassa (anhydraat) 142,04; (heptahydraat) 268,14 g/mol; (decahydraat) 322,22 g/mol g/mol
CAS-nummer anhydrisch: 7757-82-6
decahydraat: 7727-73-3
EG-nummer 231-820-9 anhydrisch: 231-820-9
Wikidata Q211737
Beschrijving witte kristallen
Vergelijkbaar met natriumcarbonaat, natriumsulfiet, kaliumsulfaat, magnesiumsulfaat
Waarschuwingen en veiligheidsmaatregelen
H-zinnen geen
P-zinnen geen
Carcinogeen nee
Hygroscopisch? ja (decahydraat, ontwatert bij 32,4 °C)
Fysische eigenschappen
Aggregatietoestand vast
Kleur wit
Dichtheid anhydraat: 2,68 g/cm³
decahydraat: 1,464 g/cm³
Smeltpunt 884 °C
Kookpunt 1689 °C
Oplosbaarheid in water 170 g/L
Onoplosbaar in ethanol
Geometrie en kristalstructuur
Kristalstructuur monoklien, orthorombisch, hexagonaal
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal  Portaalicoon   Scheikunde

Natriumsulfaat, ook wel aangeduid als glauberzout of wonderzout, is een wit kristallijn zout met als brutoformule Na2SO4. Het werd ontdekt door Rudolf Glauber en werd gebruikt voor medicinale toepassingen (laxeermiddel) en in de glasfabricage. In de natuur komt het meest voor in de vorm van het decahydraat Na2SO4·10 H2O.

Natriumsulfaat ontstaat bij de productie van zoutzuur door de reactie van natriumchloride en zwavelzuur:

Natriumsulfaat ontstaat ook in de volgende reacties:

Dit gebeurt in verscheidene chemische processen; natriumsulfaat is daarbij een nevenproduct dat weinig waarde heeft. Dit is onder meer op grote schaal het geval bij de productie van viscose.

Natriumsulfaat is ook een bijproduct van de chemische synthese van ascorbinezuur of natriumdichromaat.

Natriumsulfaat wordt gebruikt in de glas-, textiel- en galvanische industrie, en bij de productie van detergenten en sulfaatcellulose. In het laboratorium wordt het watervrije natriumsulfaat gebruikt om organische vloeistoffen te drogen (zie hieronder).

Het mag gebruikt worden in voedingsmiddelen als zuurteregelaar en antiklontermiddel (E-nummer E514, gezamenlijk voor natriumsulfaat en natriumwaterstofsulfaat).

Natriumsulfaat verliest rond 32 °C zijn kristalstructuur. Het lijkt daarom dat het bij die temperatuur smelt, maar in feite lost natriumsulfaat op in zijn kristalwater. De latente warmte die daarbij gepaard gaat is hoog, wat natriumsulfaat geschikt maakt voor warmteopslag.[1]

Natriumsulfaat wordt ook gebruikt als laxeermiddel.

Natriumsulfaat als droogmiddel

[bewerken | brontekst bewerken]
Wanneer er tijdens het toevoegen van natriumsulfaat aan een organische vloeistof klontering optreedt, is dat een indicatie dat er nog water in de vloeistof aanwezig is
Wanneer er tijdens het toevoegen van natriumsulfaat aan een organische vloeistof geen klontering optreedt, is dat een indicatie dat de oplossing droog is, dat wil zeggen: geen water bevat