Przejdź do zawartości

Hans Ulrich Engelmann

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Hans Ulrich Engelmann
Data i miejsce urodzenia

8 września 1921
Darmstadt

Pochodzenie

niemieckie

Data i miejsce śmierci

8 stycznia 2011
Darmstadt

Gatunki

muzyka poważna, muzyka współczesna

Zawód

kompozytor

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Zasługi RFN Order Zasługi Hesji

Hans Ulrich Engelmann (ur. 8 września 1921 w Darmstadcie[1][2][3], zm. 8 stycznia 2011 tamże[4]) – niemiecki kompozytor.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Początkowo ukończył studia architektoniczne (1945–1947)[2]. Uczył się kompozycji u Wolfganga Fortnera[1] i Hermanna Heissa[2]. Od 1946 do 1952 roku studiował także na Uniwersytecie we Frankfurcie nad Menem muzykologię u Friedricha Gennricha i Helmutha Osthoffa i filozofię u Theodora Adorna[1]. W 1951 roku uzyskał doktorat na podstawie pracy Béla Bartóks Mikrokosmos: Versuch einer Typologie „Neuer Musik” (wyd. Würzburg 1953)[2].

Uczestniczył w Międzynarodowych Letnich Kursach Nowej Muzyki w Darmstadcie w klasie Renégo Leibowitza (1948) i Ernsta Křenka (1950)[1]. Między 1953 a 1954 rokiem przebywał na Islandii[3]. Od 1954 do 1961 roku był doradcą muzycznym Hessisches Landestheater[1][2]. W 1960, 1967 i 1983 roku przebywał na stypendium w Villa Massimo w Rzymie[2]. Od 1969 roku wykładał w Musikhochschule we Frankfurcie nad Menem[1][2][3].

Gościnnie wykładał na uniwersytetach w Gandawie (1977), Offenbach am Main (1979–1984), Tel Awiwie i Jerozolimie (1983) i na Columbia University (1997)[2]. W 1985 roku prowadził mistrzowskie kursy kompozytorskie w Wilnie i Moskwie[2]. Odznaczony Wielkim Krzyżem Zasługi Orderu Zasługi Republiki Federalnej Niemiec (1991) i Orderem Zasługi Hesji (1997)[2].

Twórczość

[edytuj | edytuj kod]

W swojej twórczości nie odwoływał się do żadnego określonego prądu artystycznego, czerpiąc z różnorodnych technik kompozytorskich[1]. Posługiwał się dodekafonią, aleatoryzmem i metodą kolażu muzycznego[2], stosował też notację graficzną i pisał kompozycje na live electronics[3].

Wybrane kompozycje

[edytuj | edytuj kod]

(na podstawie materiałów źródłowych[1][2])

Utwory orkiestrowe

  • Prelude na zespół jazzowy (1941)
  • Kaleidoskop na orkiestrę kameralną (1941)
  • Koncert na wiolonczelę i smyczki (1948)
  • Muzyka na smyczki, instrumenty dęte i perkusję (1948)
  • Leopoldskron na orkiestrę kameralną (1949)
  • Allegro (1949; nowe opracowanie pt. Impromptu 1954)
  • Orchester- Fantasie (1951)
  • Partita na 3 trąbki, orkiestrę smyczkową i perkusję (1953)
  • Strukturen – Den Taten der neuen Bildhauer na orkiestrę kameralną (1954)
  • Vier Orchesterstücke (1956)
  • Polifonica na orkiestrę kameralną (1957)
  • Nachtstücke na orkiestrę kameralną (1958)
  • Ezra Pound Music na orkiestrę kameralną (1959)
  • Trias na fortepian, orkiestrę i taśmę (1962)
  • Blues na big band (1963)
  • Shadows (1964)
  • Capricciosi (1967)
  • Sonata na big band (1967)
  • Mambo-Finale na big band (1967)
  • Sinfonies (1968)
  • Drei Kreise (1970)
  • Sinfonia da camera (1981)

Utwory kameralne

  • Klangstück na skrzypce i fortepian (1947)
  • Sonata wiolonczelowa (1948)
  • Kwartet smyczkowy (1952)
  • Integrale na saksofon i fortepian (1954)
  • Permutazioni na kwartet dęty (1959)
  • Variante na flet (1959)
  • Timbres na 8 instrumentalistów i 2 taśmy (1963)
  • Mobile II na klarnet i fortepian (1968)
  • Modelle II na puzon i perkusję (1970)
  • Mini-music to S. Palm na wiolonczelę (1970)
  • Epitaph für einem imaginaren Freund na trąbkę i fortepian (1983)
  • Assonanzen na 2 wiolonczele (1983)
  • Inter-Lineas na saksofon altowy i perkusję (1985)
  • Dialoge na fortepian i perkusję (1985–1990)
  • Clarinota na klarnet (1991)
  • Modus na fagot (1993)
  • Ciacona na flet, klarnet, skrzypce, altówkę, wiolonczelę, wibrafon i fortepian (1993)
  • Black Invocations na sekstet jazzowy (1994)
  • per Luigi na flet, klarnet, wiolonczelę, wibrafon, perkusję i taśmę (1996)

Utwory fortepianowe

  • Jazz-Sonatine (1945)
  • 2 sonatiny (1945)
  • Toccata (1948)
  • 2 suity (1948, 1952)
  • 2 utwory (1950)
  • Cadenza na fortepian i taśmę ad libitum (1961)
  • Duplum na 2 fortepiany (1965)
  • Mobile I na fortepian i syntezator ad libitum (1967–1971)
  • Klangstück (1972)
  • Divertimento na 2 fortepiany (1980)
  • Tastenstück (1991–1993)

Utwory organowe

  • Essay (1992)

Utwory klawesynowe

  • 99 Takte (1951–1952)

Utwory wokalno-instrumentalne

  • Elegia e canto na sopran, fortepian i orkiestrę smyczkową (1952)
  • Komposition in 4 Teilen na sopran, flet, fortepian, kotły i perkusję (1953)
  • Die Mauer na głosy solowe, chór i orkiestrę (1954)
  • Die Freiheit na recytatora, głosy solowe, chór i orkiestrę (1957)
  • Incanto na sopran i zespół instrumentów (1959)
  • Eidophonie na chór mieszany i perkusję (1962)
  • Manifest vom Menschen (1966)
  • Mobile I na chór mieszany i fortepian (1967)
  • Missa Popularis na solistów, chór, instrumenty dęte i perkusję (1980)
  • Les Chansons na śpiewaka lub narratora, flet, klarnet, altówkę, wiolonczelę i fortepian (1982)
  • Stele für Büchner na solistów, chór i orkiestrę (1986–1987)

Utwory sceniczne

  • balet Coloré (1948)
  • opera kameralna Doctor Faust’s Höllenfahrt (1949–1950, wyk. Radio Hamburg 1951)
  • dramat muzyczny Magog (1955–1956)
  • pantomima Noche de Luna (1958)
  • teatr muzyczny Operetta (1959)
  • opera Der verlorene Schatten (1961)
  • balet Serpentina (1962–1963)
  • opera radiowa Der Fall van Damm (1968; wersja sceniczna wyst. Hanower 1971)
  • teatr akcji Ophelia (wyst. Hanower 1969)
  • balet elektroniczny Coincidentials (wyst. Heidelberg 1970)
  • opera Revue (1972–1973, wyst. Bonn 1973)

Muzyka elektroniczna

  • Modelle I oder „I love you Bäbi” na live electronics (1970)
  • Commedia humana na podwójny chór, wiolonczelę przetwarzaną elektronicznie i taśmę (1972)

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f g h Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 3. Część biograficzna efg. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1987, s. 39–40. ISBN 83-224-0344-5.
  2. a b c d e f g h i j k l Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 2 Conf–Gysi. New York: Schirmer Books, 2001, s. 1023. ISBN 0-02-865527-3.
  3. a b c d The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: Harvard University Press, 1996, s. 249. ISBN 0-674-37299-9.
  4. Margaret Ross Griffel: Operas in German: A Dictionary. T. 2. Lanham: Rowman & Littlefield, 2018, s. 567. ISBN 978-1-4422-4797-0.