Przejdź do zawartości

Nocleg w Apeninach

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Nocleg w Apeninach
ilustracja
Rodzaj

operetka

Muzyka

Stanisław Moniuszko

Libretto

Aleksander Fredro

Liczba aktów

1

Język oryginału

polski

Data powstania

ok. 1839

Nocleg w Apeninach – jednoaktowa operetka Stanisława Moniuszki do libretta Aleksandra Fredry. Prapremiera odbyła się w Wilnie w 1839 r.[1]

Treść

[edytuj | edytuj kod]

Akcja rozpoczyna się podczas burzy w Apeninach. Do oberży Anzelma zaczynają schodzić się kolejni przybysze, a wszystkie pokoje są już zajęte. Pojawia się jednak gość, którego trzeba przyjąć: Antonio, zaginiony przed laty bratanek Anzelma. Chłopak robi duże wrażenie na córce Anzelma - Lizetce. Opowiada jej wzruszającą historię o tym, że zakochał się w dziewczynie (Rozynie) tak pilnie strzeżonej przez zazdrosnego starucha (Fabrizzia), że nie sposób nawet z nią porozmawiać. Antonio spodziewa się, że dziewczyna ze staruchem również będą szukać schronienia w oberży Anzelma. Lizetka pełna zrozumienia dokwaterowuje Antonia do jednego z pokoi. Jego współlokatorem zostaje szarlatan Bombalo, sprzedający leki na wszelkie dolegliwości. Zgodnie z przewidywaniami Antonia nadchodzą Fabrizzio i Rozyna. Rozyna stanowczo protestuje przeciwko nazwaniu jej żoną Fabrizzia, ten jednak wyjaśnia wszystkim, że jego żona jest psychicznie chora i właśnie jadą do lekarza we Florencji. Wszyscy razem jedzą kolację: Antonio szepcze czułe słówka do ucha Rozyny, gdy Bombalo ma próbować go upić i odwracać jego uwagę. Fabrizzio jest jednak sprytny i nie daje się łatwo zwieść. Wreszcie Lizetka wpada na dobry pomysł: namawia grupę wędrownych aktorów, którzy również ukryli się w oberży przed burzą, do odegrania przedstawienia. Aktorzy w przebraniu żandarmów aresztują Fabrizzia pod pozorem, że ma fałszywy paszport. Fabrizzio, który rzeczywiście ma fałszywy paszport, daje się złapać. Rozyna może teraz opowiedzieć swoją historię: Fabrizio jest przyjacielem jej opiekuna. Opiekun w zamian za pozostawienie mu połowy jej posagu wydał ją Fabrizziowi. Teraz odbywają podróż do Toskanii, gdzie nikt ich nie zna i będzie mógł bezpiecznie zmusić się do ślubu (głodem i ciemną komórką). Na wszystko są dowody: Fabrizzio wychodząc z żadnarmami pozostawił wszystkie papiery: ugodę sporządzoną z opiekunem Rozyny, fałszywe świadectwa o chorobie psychicznej i paszporty. Kiedy Fabrizzio wraca do oberży nie zastaje już ani papierów, ani Rozyny, która tymczasem uciekła z Antoniem. Na zakończenie jeden z aktorów-żandarmów prosi o rękę Lizetki.[1]

Libretto

[edytuj | edytuj kod]

Tekst libretta został napisany przez Aleksandra Fredrę prawdopodobnie w 1825 po powrocie z podróży do Włoch[2][1]. Drukiem ukazał się po raz pierwszy w 1834 w tomie IV dzieł zebranych autora (s. 371–442)[2]. W późniejszym czasie, dając dyspozycje do planowanego pośmiertnego wydania dzieł, Fredro zamierzał usunąć ten utwór z wydania, mając go za błahostkę[2]. Ostatecznie jednak zdecydował się go zachować i utwór znalazł się w wydaniu zbiorowym dzieł z 1880[2].

Wersja Moniuszkowska

[edytuj | edytuj kod]

Stanisław Moniuszko napisał muzykę do Noclegu w Apeninach podczas pobytu w Wilnie w 1839 r. W tej wersji utwór był wystawiany m.in. w:

Inne wersje muzyczne

[edytuj | edytuj kod]

Muzykę do tekstu Aleksandra Fredry stworzyli także: Franciszek Mirecki, Adolf Sonnenfeld, Eugeniusz Gluziński i Michał Świeżyński. Żadna z tych wersji nie zyskała jednak dużego powodzenia. Aleksander Fredro przesłał libretto również Karolowi Kurpińskiemu, który jednak nie zdecydował się napisać do niego muzyki.[1] W Teatrze Współczesnym w Szczecinie wystawiono Nocleg w Apeninach z muzyką Jacka Szymkiewicza (2009, reż. Michał Zadara).[3]

Spektakle telewizyjne

[edytuj | edytuj kod]

W Teatrze Telewizji wyemitowano spektakl Nocleg w Apeninach dwukrotnie:

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d Nocleg w Apeninach, [w:] Lucjan Kydryński, Przewodnik operetkowy. Wodewil, operetka, musical, Wyd. 4, Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1994, s. 373-376, ISBN 83-224-0316-X.
  2. a b c d Pigoń 1955 ↓, s. 431.
  3. Nocleg w Apeninach [online], E-Teatr [dostęp 2023-06-28].
  4. Nocleg w Apeninach, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (przedstawienia) [dostęp 2023-06-28].
  5. Nocleg w Apeninach [online], FilmPolski.pl [dostęp 2023-06-28].
  6. Nocleg w Apeninach, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (przedstawienia) [dostęp 2023-06-28].
  7. Nocleg w Apeninach [online], FilmPolski.pl [dostęp 2023-06-28].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Stanisław Pigoń: Komentarz. W: Aleksander Fredro: Komedie. Seria pierwsza III. T. 3. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1955, s. 399–505, seria: Pisma wszystkie.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]